advertentie
Burgemeester Job Cohen van Amsterdam opent zaterdag 20 januari het Orgelpark in Amsterdam. Het Orgelpark, gevestigd in de gerestaureerde Parkkerk in de Gerard Brandtstraat aan de rand van het Vondelpark, wil een internationaal concertpodium zijn, gericht op organisten, componisten en andere kunstenaars.
Tijdens de opening gaan de acteurs Ward Weemhoff en Harald Austbø ‘in gesprek’ met de drie orgels van het Orgelpark, op tekst van Jan Veldman en met muziek van Vincent van Warmerdam. Ook wordt een nieuw werk uitgevoerd, dat Fred Momotenko componeerde voor de drie orgels van het Orgelpark.
Het Orgelpark heeft tot doel het orgel op een nieuwe manier te presenteren en op die manier een plaats te geven in het actuele muziekleven. Daarbij wil het een breed publiek aanspreken, jong en oud, liefhebber en professional. Het ‘park’ biedt plaats aan 450 bezoekers. Er staan ruim honderd activiteiten per seizoen op het programma, zoals concerten voor diverse groepen liefhebbers. De initiatiefnemers denken aan klassieke muziek (na 1870), jazz en geïmproviseerde muziek. Er komen ook concerten in combinatie met andere kunstvormen, zoals dans, mime en film. Verder organiseert het ‘park’ meestercursussen, symposia en tentoonstellingen. Ook wordt het Orgelpark ingezet als een werkplaats voor jong talent van Nederlandse en buitenlandse conservatoria. Ook worden opdrachten gegeven voor nieuwe composities.
Het Orgelpark is een initiatief van de Stichting Utopa die rond 2003 plannen heeft ontwikkeld die, in de ogen van eigenaar Stadsherstel, naadloos aansloten bij de functionele waarde van de Parkkerk. Ook heeft deze stichting de middelen beschikbaar gesteld om deze plannen te kunnen realiseren en continueren. De kerk is daarop grondig gerestaureerd, evenals het daarin aanwezige Sauer-orgel.
De Parkkerk heeft tot voorjaar 1994 dienst gedaan als kerk. In 1995 nam Stadsherstel in Amsterdam het gebouw over van de Hervormde Gemeente. Tot 2003 wordt de kerk intensief gebruikt als dansstudio. Op de grote benedenverdieping onder de kerk uitstrekt neemt een IT-bedrijf zijn intrek.
Stichting Utopa stelt in 2003 meteen een restauratieplan op voor het in het gebouw aanwezige Sauer-orgel. Dit pneumatische orgel – met het orgel in de Amsterdamse Nicolaaskerk het laatste Sauer-orgel en daarom rijksmonument, werd gerestaureerd door Elbertse Orgelmakers in Soest.
Verder staat er in het Orgelpark een Molzer-orgel. Het salonorgel is gebouwd in de jaren ’10 van de 20ste eeuw voor een rijke inwoner van Wenen. Het was bespeelbaar met een automaat en met gewone toetsen.
Op het balkon van het Orgelpark staat een derde orgel. Het is gebouwd in 1954 door orgelmaker Willem van Leeuwen. Het is afkomstig uit de Adventkerk in Loosduinen. Als gevolg van een fusie van een aantal kerken in het Haagse was het instrument overtollig geworden. De orgelbouwfirma Pels & Van Leeuwen heeft het gedemonteerd, gerepareerd, gecompleteerd en in het Orgelpark geplaatst.
In 2009 komt op het balkon tegenover het Sauer-orgel een drieklaviers orgel Verschueren Orgelbouw in Heythuysen te staan. Het wordt ene instrument in de stijl van de 19de-eeuwse Franse orgelmaker Aristide Cavaillé-Coll. Het krijgt 41 registers en een front in de stijl van de jaren ’30, ontworpen door de interieurarchitect van het Orgelpark, Bas van Hille.
Verder staat er in het Orgelpark een Erard-vleugel uit 1899, een nieuwe Sauter-vleugel, een Mustel-harmonium met celesta uit de jaren ’20. Orgelmakerij Elbertse uit Soest leverde onlangs een kistorgel.
De Parkkerk speelde een belangrijke rol in de Protestantse kerkhistorie vanwege de preken van dominee J.G. Geelkerken. Hij stelde in 1923, dat het praten van de slang in Genesis 3 niet letterlijk, maar eerder als een metafoor moest worden begrepen. Uit de daaruit voortvloeiende meningsverschillen ontstonden de ‘Gereformeerde Kerken in Nederland in Hersteld Verband’, waarvan de Parkkerk het centrum werd. Na de Tweede Wereldoorlog gingen de Hersteld Verbanders op in de Hervormde Kerk.
© 2006 www.orgelnieuws.nl
