Een jaar na de dood van Albert de Klerk (1917-1998) werd in Haarlem de Andriessen / De Klerk Stichting opgericht. De stichting heeft tot doel “de artistieke nalatenschap van deze musici levend en bereikbaar te houden”. Een van de middelen om dat doel te bereiken is het uitgeven van cd’s met archiefopnamen.
Op zaterdag 27 november werd in de Haarlemse Sint-Josephkerk een cd gepresenteerd met opnamen die Okke Dijkhuizen, voormalig programmamaker bij de Evangelische Omroep, tijdens de laatste jaren van De Klerks leven maakte. De opnamen zijn uitgebracht op een nieuw cd-label, Prestare, huismerk van Jolanda Zwoferink cd-producties in Zwijndrecht. Eerder verscheen van dit label een cd met improvisaties van haar partner Henco de Berg.
In september 1997 improviseerde Albert de Klerk op het een jaar eerder gerestaureerde Baeder-orgel van de Sint-Walburgiskerk in Zutphen. De laatste van het drietal improvisaties ging over de letters B-A-E-D-E. De R stond voor een rust. Een jaar later waren de EO-microfoons opgesteld voor het Strumphler-orgel in de St.-Eusebiuskerk in Arnhem, waar De Klerk een Sonatine op een eigen thema improviseerde. “… Een groot driedelig werk van een bruisende muzikaliteit en een ongekende vitaliteit en virtuositeit, een van de meest geïnspireerde improvisaties die hij ooit speelde: de kroon op een leven lang improviseren”, aldus de tekst in het cd-boekje.
De kern van de cd wordt gevormd door een opname van De Klerks laatste grote compositie: de Tres Meditationes Sacrae, een werk dat hij op initiatief van de Stichting Vriendenkring Lambertusorgel Helmond schreef. De drie meditaties hangen nauw samen met drie bijbelgedeelten (de beide Maria’s bij het lege graf van Jezus, de Emmaüsgangers en ‘de ongelovige Thomas’) en vormen in feite de rijpe neerslag van een leven lang improviseren ten dienste van de liturgie. Je zou kunnen zeggen: Albert de Klerks muzikaal testament.
Het is de verdienste van Okke Dijkhuizen dat deze belangrijke opnamen tot stand kwamen, en de verdienste van de Andriessen / De Klerk Stichting en cd-producente Jolanda Zwoferink dat zij de stap namen om die opnamen voor een groot publiek toegankelijk te maken.
De verklarende teksten zijn maar liefst in vier talen gepubliceerd. In de toelichting bij de opgenomen werken ligt het accent vooral op de analyse van elk werk. Persoonlijk had ik ook wel iets willen lezen over de omstandigheden waaronder de opnamen plaatsvonden. Bijvoorbeeld het feit dat op de avond waarop De Klerk zijn Sonatine in Arnhem improviseerde, zijn collega Herman Strategier (ook Andriessen-leerling) overleed.
De opnamen, gemaakt door Gert Altena (NOB), zijn voortreffelijk van sfeer.
Albert de Klerk – orgel
Improvisatie-Sonatine; Koraal-fuga over Gezang 299 (St.-Eusebiuskerk Arnhem); Tres Meditationes Sacrae (St.-Josephkerk Haarlem); Improvisatie over ‘Veni Creator Spiritus’; Improvisatie over ‘Ik zag Caecilia komen’ en ‘Heer Jezus heeft een hofken’; Improvisatie over de letters B-A-E-D-E.
Prestare ZWF3331532 – speelduur 79’05”
www.zwoferinkcd-productions.nl