In 1992 bracht Muziekhandel Lindenberg een cd-box uit met het (nagenoeg) complete orgelwerk van Hendrik Andriessen, gespeeld door Albert de Klerk op het orgel van de Josephkerk te Haarlem. Velen haastten zich naar de winkel om deze box aan te schaffen. Andriessen+De Klerk+Josephkerk, het leek een niet te overtreffen combinatie. Bovendien gaf het de mogelijkheid ook eens de andere (dan alleen de eerste) koralen te beluisteren, benevens nooit gespeelde werken als de Suite en de Sinfonia.
advertentie
De cd-box heeft er niet aan bijgedragen dat al die zelden gespeelde Andriessens de laatste twintig jaar nu ineens veel frequenter worden uitgevoerd. Blijkbaar blijven de Sonata da Chiesa, Thema met Variaties, Premier Choral en Fête-Dieu toch de favorieten.
Het is op zich een loffelijk streven dat Benjamin Saunders, die eerder een cd maakte met werk van de Oezbeekse componist Georgi Mushel, zich nu heeft ontfermd over Andriessen. Naast de vier koralen kiest ook hij voor de Sonata da Chiesa en Thema met Variaties alsmede het werk A quiet Introduction (uit een Amerikaanse verzamelbundel) en een Offertorium (ooit in een Italiaanse bundel liturgische orgelmuziek opgenomen). Als instrument koos Saunders voor zijn eigen orgel in de R.C. Cathedral in Leeds, een product uit 1904 van Norman & Beard (IV/P/49), in 2010 gerestaureerd door Klais. Leeds Cathedral lijkt niet gezegend met een fraaie nagalm en ook het orgel doet mij niet echt overlopen van enthousiasme, het is allemaal wat mat en gewoontjes.
Knuppel/hoenderhok: beluistering van deze cd (en ook herhaald beluisteren van De Klerks opname) doet de vraag rijzen of de orgelmuziek van Andriessen nu echt wel zo’n mijlpaal is in de Nederlandse orgelmuziek, laat staan de Europese. Na de op Duitse leest geschoeide composities van De Lange sr. en jr., de dubbelfuga’s van Litzau etc. (allen uit de protestantse ‘hoek’), kwam er met Andriessen voor het eerst een (rooms-katholieke) componist met orgelwerken van enige omvang, die bovendien ook nog eens een Franse tongval verraadden. Maar waar het Premier Choral uitmuntte in melodie-inventie en proportie vinden we dat niet echt terug bij de andere koralen en bijvoorbeeld de Toccata. Ook de vele toepassing van parallel schuivende akkoorden (al dan niet chromatisch) werkt op den duur vermoeiend. Het is allemaal wel erg serieus (een enkele variatie van de Sonata da Chiesa uitgezonderd). Komt bij dat Saunders nogal voorzichtig speelt, correct maar zonder risico. In combinatie met het wat saaie orgel is deze cd dan ook geen blijvertje in de lade.
Andriessen – The Four Chorals and other Organ Music
Benjamin Saunders – The Grand Organ of Leeds Cathedral
Premier Choral, Sonata da Chiesa, Deuxième Choral, A Quiet Introduction, Troisième Choral, Offertorium, Quatrième Choral, Theme and Variations (Andriessen)
Label: Brilliant Classics
Nummer: 94958
Speelduur: 74’03
Booklet: 12 pagina’s (NE)
Prijs: € 8,00
[button link=”http://www.orgelshop.nl/orgelnieuws” target=”_new” style=”large” title=”BESTELSERVICE”][/button]
