Op zondagmiddag 26 mei 2024 is het Bakker en Timmenga-orgel van de Doopsgezinde Kerk te Holwerd na groot onderhoud opnieuw in gebruik genomen. De werkzaamheden aan het orgel werden uitgevoerd door Bakker en Timmenga, voor wie dit het laatste werk was op naam van deze orgelmakerij.
advertentie
Het orgel, gebouwd in 1906, heeft een manuaal met tien registers en aangehangen pedaal. Sinds de bouw is het altijd onderhouden door Bakker en Timmenga. Het instrument is ongewijzigd gebleven.
In 1977 werd het houten pijpwerk hersteld. Een algehele restauratie werd in 1988 uitgevoerd onder advies van Jan Jongepier. De werkzaamheden richtten zich op technisch herstel, met name van de windlade.
Groot onderhoud 2024
Na meer dan dertig jaar bleek groot onderhoud noodzakelijk. Het werk dat in 2024 werd uitgevoerd bestond uit:
- plaatsing van een nieuwe motor in een nieuwe dempkist en verbetering van de aansluiting van de motor op de balg;
- vernieuwing van de belering van de magazijnbalg en de schepbalgen;
- restauratie van de kanalen;
- elimineren van zijdelingse speling van de manuaaltoetsen en aanbrengen van een nieuw stootkussen;
- aanbrengen van een veerconstructie op de pedaalmechaniek die voorkomt dat de pedaalabstracten meebewegen bij manuaalspel;
- verwijderen van ontsierende luidspreker, schakelaars en lampen en deze zodanig opnieuw een plaats geven dat ze niet storend aanwezig zijn;
- aanbrengen van led-verlichting in de lessenaar;
- aansluiting van de schakelaar van de windmotor en verlichting op de registerknop van de gereserveerde Klarinet;
- herstel van het schilderwerk (houtimitatie) door J.H. van der Meij te Holwerd.
Ingebruikname
De recente restauratie werd begeleid door adviseur Theo Jellema. Bij de officiële heringebruikname bespeelde hij het orgel in een programma met werken van Bach, Telemann, Kittel, Hendriks jr. en Mendelssohn.
Einde
Met deze restauratie wordt teven het einde gemarkeerd van de laatste Friese orgelmakerij: in oktober vorig jaar werd hofleverancier Bakker en Timmenga in Leeuwarden wegens gebrek aan opvolging overgenomen door Orgelmakerij Reil te Heerde.
Dispositie
Manuaal C-f3
Prestant 8 – C-f1 in front
Melophone 8 – C-H i.c.m. Prestant 8
Bourdon 16 bas/discant – deling tussen H en c0
Holpijp 8
Viola di Gamba 8 – C-H i.c.m. Holpijp 8
Octaaf 4
Fluit 4
Octaaf 2
Cornet III discant – c1 = 4 – 2 2/3 – 1 3/5
Klarinet 8 – gereserveerd; geen stok, sleep en registermechaniek aanwezig
Pedaal C-d1
Aangehangen
Werktuiglijk register
Ventiel
Bronnen:
- Jongepier, J. (1988). Drie gerestaureerde Bakker en Timmenga-orgels. Het Orgel, 84(7/8), 341–342.
- Informatie Theo Jellema (16 juli 2024)
