advertentie
Donderdagmiddag 25 november 2004 vond in de Domkerk te Utrecht de feestelijke presentatie plaats van de biografie van Dr. Johan Wagenaar (1862-1941): ‘Leven en werk van een veelzijdig kunstenaar’. Voor orgelnieuws.nl schreef drs Mieke Breij een verslag.
Donderdagmiddag 25 november 2004 vond in de Domkerk te Utrecht de feestelijke presentatie plaats van de biografie van Dr. Johan Wagenaar (1862-1941): ‘Leven en werk van een veelzijdig kunstenaar’. Domorganist Jan Jansen speelde werken van Wagenaar, Hol en Bach, een strijkersgroep voerde een strijkkwintet uit en beiaardier Dick van Dijk speelde carillonmuziek van diverse Wagenaars. Prof. Dr. W. Mijnhardt en Prof. Dr. E. Wennekes plaatsten Wagenaar in hun voordrachten op uitstekende wijze in de context van zijn tijd.
De medicus Dr. Johannes Wagenaar uit Amerfoort heeft jarenlang gewerkt aan de levensbeschrijving van zijn oud-oom, die maar liefst dertig jaar lang aan de Utrechtse Domkerk was verbonden als vaste bespeler van het majestueuze Bätz-orgel. Daarnaast was hij dirigent van het USO en directeur van de Toonkunst Muziekschool. In 1919 werd hij benoemd tot directeur van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, bij welke gelegenheid hij de Domstad verliet.
In 1988 verscheen een doctoraalscriptie over Wagenaar van de musicologe drs. Wilma Roest. Het feit dat Wilma Roest vanwege haar vestiging in Engeland uiteindelijk afzag van een promotie-onderzoek was voor Johannes Wagenaar de aanleiding zich verder in het leven van zijn oud-oom te gaan verdiepen.
In de eerste helft van de twintigste eeuw was Johan Wagenaar als componist, dirigent, organist, pedagoog en bestuurder een vooraanstaande persoonlijkheid in het Nederlandse muziekleven. Het is opmerkelijk dat er zo weinig over hem is gepubliceerd. En als er al iets werd geschreven werd zijn afkomst en achtergrond – niet zonder reden – volledig buiten beeld gehouden.
Johan Wagenaar werd op 1 november 1862 te Utrecht geboren als zoon van Mr. Cypriaan Gerard van Hengst, lid van een vooraanstaande patriciërsfamilie en Johanna Wagenaar, afkomstig uit de arbeidersklasse, die als dienstmeisje bij zijn ouders in dienst was. Van Hengst en Johanna kregen samen acht kinderen, hij bleef haar vijftig jaar trouw, maar een huwelijk heeft vanwege het standsverschil nooit plaatsgevonden.
Het feit dat hun zoon Johan dus een onecht kind was, heeft hem op cruciale momenten in zijn leven danig belemmerd. Zijn benoeming tot Domorganist als opvolger van Richard Hol in 1888, liet een jaar op zich liet wachten, terwijl hij al diens vaste vervanger was en als beste uit een vergelijkend examen was gekomen.
Met de verschijning van deze biografie is een omissie in de Utrechtse muziekgeschiedenis opgelost. Fraai vormgegeven en uitgebracht door de Walburg Pers te Zutphen is dit 216 pagina’s tellende boeken vanaf heden in de winkel verkrijgbaar. ISBN 90-5730-334-5
Meer info
