De Italiaanse organist Luca Scandali speelt voor het label Brilliant Classic orgelmuziek van Carl Philipp Emanuel Bach. Hij doet dit op het orgel van de bouwers Dell’Orto & Lanzini in de parochiekerk van Santa Maria Assunta in Vigliano Biellese (Italië). Het instrument stamt uit 2007.
advertentie
Compleet?
De titel van Luca Scandali’s dubbel-cd ‘Complete organ music’ roept de suggestie op dat alle orgelmuziek van Bachs zoon is opgenomen. Maar wat is compleeet? Sommige klavierwerken van Carl Philipp Emanuel Bach lenen zich ook erg goed voor orgel. Neem bijvoorbeeld de Sonate in d met de beroemde ‘Allegro mit Veränderungen’. Dit stuk lijkt bijna voor orgel geschreven, maar in de ondertitel staat dat het voor Klavier is. Daarom ontbreekt het ook op Scandali’s dubbel-cd.
Aan de andere kant zouden enkele op deze cd uitgevoerde werken, ook op klavecimbel niet slecht klinken. De term ‘compleet’ leidt vooral tot verwarring, omdat bij deze muziek elke selectie een andere is en eigenlijk nooit compleet kan zijn. Een mooie tegenhanger en aanvulling voor de dubbel-cd van Luca Scandali zou een cd-box met de (complete) werken voor klavecimbel zijn.
Historisch of hedendaags?
Luca Scandali speelt de werken van Carl Philipp Emanuel allemaal op het orgel van de Santa Maria Assunta, Vigliano Biellese. Dit instrument is in 2007 gebouwd door de Italiaanse bouwers Dell’Orto & Lanzini. Het orgel vindt in klank inspiratie in de orgels van Saksische orgelbouwers als Johann Gottfried Silbermann. De Kirnberger-stemming moet dit klankbeeld verder aanvullen. Maar waarom moet deze dubbelcd op een hedendaags orgel uitgevoerd worden? Het instrument haalt het bij lange na niet bij historische orgels.
Het instrument van Dell’Orto & Lanzini komt zelfs opdringerig over. Het orgel is buitengewoon krachtig geïntoneerd. Sommige registers klinken ronduit lelijk. Ik haal bijvoorbeeld weinig luistergenot aan de felle Quintadeen van het rugwerk. Niets van de intimiteit die de ‘Sturm und Drang’-muziek van Carl Philipp Emanuel Bach zou moeten zijn.
Kamermuzikaal en intiem
Het is een fantastisch initiatief van Brilliant Classics om de orgelmuziek van Bachs zoon onder de aandacht te brengen bij een groter publiek. Maar de kamermuzikale en intieme muziek vraagt om een andere benadering. Niet alleen de gespeelde orgelwerken vertellen een verhaal, ook het bespeelde instrument is onderdeel van de beleving van de luisteraar.
Toch valt bij het beluisteren van de dubbelcd van Scandali op dat Carl Philipp Emanuel Bach prachtige fuga’s heeft geschreven. Het zijn uitgesproken muziekstukken, mooi opgebouwd vanuit een interessant muzikaal thema, met soms grillige trillers. Het laat een boeiende kant van deze zoon van Bach horen.
Bij de uitvoering van de fuga’s weet Luca Scandali ook de intimiteit op te roepen die zo kenmerkend is voor het oeuvre van Carl Philipp Emanuel Bach. Speelt hij de sonates bij tijd en wijle rauw en te staccato, de fuga’s zet hij bijna romantisch neer. Hierbij weet hij de helderheid te behouden en maakt ze daarmee wel mooi doorzichtig. Zo krijgt deze dubbelcd gelukkig toch nog iets melancholisch mee.
Carl Philipp Emanuel Bach – Complete Organ Music
Luca Scandali at the 2007 Dell’Orto & Lanzini organ of the Parish Church of Santa Maria Assunta, Vigliano Biellese
Sonata in D Wq70 No. 5; Fugue in D minor Wq 119 No. 2; Sonata in F Wq70 No. 3; Fugue in F Wq 119 No. 3; Sonata in G minor Wq 70 No. 6; Fugue in G minor Wq 119 No. 5; Sonata in A minor Wq 7 No. 4; Fugue in A Wq 119 No. 4; Sonata in B flat Wq 70 No. 2; Fugue in E flat Wq 119 No. 6; Fugue in D minor H372; Adagio in D minor Wq. n.v.66; Prelude in D Wq 70 No. 7; Ich ruf zu dir, Herr Jesu Christ BWV Anh. 73; Aus der Tiefe rufe ich, BWV 745; 5 Choräle mit ausgesetzten Mittelstimmen H336; Fantasia and fugue in C minor Wq 119 No. 7.
Label: Brilliant Classics
Nummer: BR94812 (2CD)
Opname: 25-27 november 2012
Speelduur: 60’17 en 65’55
Prijs: € 10,00
[button link=”http://www.orgelshop.nl/orgelnieuws” target=”_new” style=”large” title=”BESTELSERVICE”][/button]
