advertentie
Op zondag 14 februari is het Cavaillé-Coll-orgel in de Begijnhofkapel te Amsterdam opnieuw ingebruik genomen. Het orgel uit 1879 is afkomstig uit Verzorgingshuis Sint Bernardus in Amsterdam waar het in 2006 zwaar beschadigd raakte door een brand. Adema’s Kerkorgelbouw restaureerde en reconstrueerde het orgel en plaatste het in het Begijnhof.
De Parijse orgelmaker Aristide Cavaillé-Coll plaatste het orgel in 1879 in het Gesticht van Liefde St. Bernardus aan de Oude Turfmarkt in Amsterdam. Op 6 februari 1880 werd het in gebruik genomen. In 1903 verving P.J. Adema, die het orgel vanaf de plaatsing in onderhoud had, de Doublette 2’door een Aeoline 8’. In 1915 zou het orgel worden overgeplaatst naar de kapel van de nieuwe locatie van Sint Bernardus aan de Nieuwe Passeerdersstraat in Amsterdam.
In 1967 werd het orgel in de kapel verplaatst waarbij de oorspronkelijke bekroning verdween vanwege de beschikbare hoogte. Het jaar daarop voerde de firma Adema (Hubert Schreurs) schoonmaak- en reparatiewerkzaamheden uit. In 1983/84 werd het orgel door de firma Adema geheel gerestaureerd waarbij de oorspronkelijke dispositie werd hersteld door het vervangen van de Aeoline door een Doublette 2’.
Op 5 december 2006 werd het orgel getroffen door een brand. Oorzaak: een brandend lampje achter de afsluitende luiken van de klaviatuur. Als gevolg daarvan raakte de klaviatuur, de rechterzijkant van de kas en de corpora van de grootste pijpen en de frontpijpen zwaar tot onherstelbaar beschadigd.
Inmiddels was ook bekend geworden dat het bijna 100 jaar oude complex van het verzorgingshuis, thans behorend tot de Osiragroep, op termijn vervangen zou worden door nieuwbouw. Met de Osiragroep werd overeengekomen dat het orgel na restauratie een nieuwe bestemming kon vinden op de begane grond in de kapel van de H.H. Ursula en Joannes op het Begijnhof te Amsterdam. De Begijnhofkapel had de beschikking over een orgel van Bern. Pels & Zn. uit 1930, in 1946 omgebouwd door Adema/Schreurs. Dit orgel werd in 2009 uit de kapel verwijderd.
De restauratie en reconstructie van het Cavaillé-Coll-orgel werd uitgevoerd door Adema’s Kerkorgelbouw te Hillegom. De orgelkast werd geheel hersteld. Van de gelegenheid werd gebruik gemaakt om de in de jaren-60 verdwenen bekroning met kantelen, pinakels en kruis te reconstrueren. De luiken, waarschijnlijk ná 1915 aangebracht door Adema en later verwijderd maar bewaard gebleven, werden opnieuw bevestigd. De klaviatuur werd naar voorbeeld van de resterende materialen geheel nieuw gemaakt. De aan de bovenzijde gesmolten frontpijpen werden nieuw vervaardigd evenals de corpora van het grootste binnenpijpwerk. In het najaar van 2009 kon het orgel officiëel worden opgeleverd.
Op zondag 14 februari 2010 werd het orgel opnieuw ingewijd door de hulpbisschop van Haarlem, monseigneur J.G.M. van Burgsteden sss. Aansluitend wordt het orgel in gebruik genomen met een bespeling door Ton van Eck met medewerking van de violiste Anne van Eck. Van het orgel verscheen een boekje, geschreven door Ton van Eck en René Verwer: De orgels van de kapel toegewijd aan de HH. Joannes en Ursula aan het Begijnhof en van Huize St.-Bernardus in Amsterdam (Bestuur van de Stichting Begijnhof, Amsterdam, 2010)
Dispositie
Clavier C-f3
Montre 8
Bourdon B: 8
Flûte harmonique D: 8
Voix céleste 8 – vanaf c0
Prestant 4
Doublette 2
Hautbois 8 – discant
Trompette 8
Pédale C-g
En tirasse – aangehangen
Pédale de combinaison
Appel et renvoi Trompette
Zie ook
Brand legt Cavaillé-Coll-orgel deels in as
© 2010 www.orgelnieuws.nl
© 2010 fotografie: Adema’s Kerkorgelbouw B.V.
