Dat Flentrop niet alleen reputatie heeft als allround orgelbouwer, maar met name in Hamburg zijn naam opnieuw gevestigd heeft als expert in ‘historische’ orgelbouw is inmiddels breed bekend. Dat Dick Koomans niet alleen een uitstekend intonateur is maar ook als organist van zich laat horen is ook bij een breed publiek bekend. Als dan vervolgens orgelbouwer en intonateur/organist enthousiast raken over hun jongste opus, dan ligt een cd-opname voor de hand. Aldus is geschied.
Afgelopen zomer leverde Flentrop een nieuw orgel af voor de Pfarrkirche in Sankt Florian am Inn (Oostenrijk), ter vervanging van een bouwvallig romantisch instrument. Hierbij werd voor de opbouw hoofdwerk/borstwerk gekozen, een vorm die vooral in de neobarokke tijd veelvuldig werd gehanteerd. Maar verder dan dit uiterlijke kenmerk gaat de vergelijking niet. Qua bouwstijl werd er aangesloten bij de 16e en 17e eeuw, zonder overigens een stijlkopie na te streven.
Naast het hoge loodgehalte in het pijpwerk en bijbehorende intonatie werd hierbij ook aansluiting gezocht bij de windvoorziening uit die tijd. Dat valt ook gelijk op bij de eerste openingsmaten. Voor de ons Nederlanders, die nog overwegend ‘verwend’ worden met strakke windvoorzieningen is dat even wennen. Maar het geeft wel een levendig klankbeeld. Voor menig organist zal dit overigens ook de nodige beheersing vragen.
Dick Koomans beheerst die kunst. Hij presenteert het orgel met muziek uit de periode waar het instrument op is gebaseerd. Zijn programmaopbouw doet denken aan de wijze waarop zijn leermeester Klaas Bolt ook graag een orgel presenteerde: geen ingewikkelde muziek, maar wel originele vondsten uit de voorbije eeuwen en de regio, zo nodig aangevuld met een enkele improvisatie.
Helaas ontbreken in het summiere booklet de registraties en bij de dispositie wordt ook de stemming niet vermeld (blijkt een 1/5 komma stemming te zijn, die zo af en toe ook zijn grenzen laat horen), maar gezien de bescheiden dispositie zijn de meeste registraties wel ter herleiden. Flentrop heeft, zelfs zonder tongwerken, een kleurrijk instrument gebouwd. Volgens opgave ontbreekt een manuaalkoppel. Het instrument heeft het ook niet nodig. Beide werken hebben een volledig zelfstandige opbouw. Ik kan mij voorstellen dat een manuaalkoppel alleen maar onnodig de windvoorziening zou tarten.
In de bewerkingen over Psalm 116 toont Koomans gelijk alle vulstemmen door de beide Cornetten (décomposé) tegenover elkaar te zetten. Bij de Greensleeves-variaties demonstreert Koomans de kleurschakeringen van het fluitenpalet.Bij Buxtehude komt het mooi dragende prestantenkoor voorbij en bij Bachs ‘Vater unser im Himmelreich’ contrasteren de beide viervoets fluiten met elkaar.
Het geeft een goed beeld van de wijze waarop Flentrop erin geslaagd is om in een relatief klein instrument veel registratiemogelijkheden te creëren. Daarbij wordt naast een helder en homogeen klankbeeld ook veel onderlinge diversiteit geboden.
Zowel de parochie van Sankt Florian am Inn, als Flentrop en Koomans zijn van harte te feliciteren met het instrument. Het zal voor de Oostenrijkers niet alleen een verrijking zijn voor de (liturgische) muzikale praktijk aldaar, maar voor naburige organisten ook een inspiratiebron voor studie en improvisatie zijn.
Die Neue Flentrop-orgel Zu Sankt Florian am Inn, Pfarrkirche
Psalm 116 J’aime mon Dieu (Claude Le Jeune); Psalm 116 (Claude Goudimel); Psalm 116 (2 Verse) (Anthonie van Noordt); Psalm 116 (Dick Koomans); Variationen über Greensleeves (Dick Koomans); A Ground (Arthur Phillips); Vater unser im Himmelreich BWV 683a (Johann Sebastian Bach);Vorspiel zu dem Liede ‘Nimm von uns Herr, du treuer Gott’ (Anonym); Passacaglia (Georg Muffat); Werde munter, mein Gemüte (Choral mit 4 Variationen) (Johann Pachelbel); Toccata und Fuga Secunda (Johann Ernst Eberlin); , Passacaglia d-moll BuxWV 161 (Dietrich Buxtehude); Werde munter, mein Gemüte (Dick Koomans); Praeludium I C-dur, aus XII Neue leichte Praeludien (Johann Georg Albrechtsberger); Praeludium Tertium, aus ‘Certamen Aonium’ (Carlmann Kolb).
Label: Flentrop Orgelbouw
Nummer: –
Speelduur: 57’04”
Booklet: 8 pagina’s (DU/NL)
Prijs: € 10,00
Bestellen: Flentrop Orgelbouw 075-6168651 of info@flentrop.nl