Een soort “Everyone’s guide to the Anglican church music”, zo kunnen we deze cd wel betitelen. Alle juwelen van de Engelse kerkmuziek zijn hier waarneembaar: een liturgie die ruimte geeft, een schat aan repertoire, een goed gevoel voor creatief programmeren, durf, een uitnemend koor met dito dirigent en organist en last but not least een ‘dijk van een orgel’.
Veel Engelse koorcd’s zijn geprogrammeerd volgens het principe ‘more is best’, ieder koor wil laten horen dat het thuis is in alle stijlen. Dat levert meestal een diarree aan stukken op: van Kerst tot Pinksteren en weer terug via Witte Donderdag, van Taverner via Tavener naar Brahms en weer terug naar Leighton, om maar eens wat te noemen. Het concept van deze schijf van Westminster Abbey is dan ook een verademing, die niettemin de veelsoortigheid van muziek garandeert. Men besloot zich te bepalen bij één hoogfeest van het kerkelijke jaar: Hemelvaart. Naar goed hoogkerkelijk (anglicaans) gebruik levert dat een invulling van drie hoofddiensten op: de Matins, de Holy Eucharist (hoogmis) en de Evensong. Zo kun je, nee moet je, een Te Deum met Jubilate (de vaste gezangen van de Matins), een misordinarium (Holy Eucharist), twee psalmchants (Matins en Evensong), een complete ‘service’ (Magnificat en Nunc Dimittis voor de Evensong) én een serie Preces and Responses (Matins en Evensong) in je programmering opnemen. Bovendien klinkt ook in elk van deze diensten een passende anthem (motet). De thematiek van Hemelvaart is de bindende factor die bovendien elk liturgisch georiënteerd motet de juiste vanuit de tekst gedachte muzikale inspiratie biedt.
Uiteraard is alle muziek (op Psalm 100 van Schütz na) van eigen bodem en dat toont nog eens te meer de op het vasteland nog wel eens te weinig gewaardeerde talenten van Engelse meesters als Britten, Walton en Gowers. Opvallend is dat ook de 20ste-eeuwse muziek het grootste aandeel heeft op deze cd. In landen als Duitsland of Oostenrijk zul je dergelijke cd’s zelden tegenkomen, te gehecht als men daar telkens weer is aan de barokke, vroeg-klassieke of romantische erfenis.
Dat neemt niet weg dat het koor van de Abbey onder leiding van James O’Donnell zeer goed in staat is oude muziek (Schütz en het wonderschone motet Ascendit Deus van Peter Philips) op een uiterst verantwoorde, muzikale en verstaanbare wijze te zingen. Maar net zo makkelijk excelleert men in het dubbelkorige Caelos ascendit hodie van gigant Charles Stanford. Enkele klassiekers uit het moderne Engelse repertoire zijn God is gone up van Gerald Finzi en O clap your hands van Vaughan Williams. Die krijgen ook hier weer een voorbeeldige vertolking, ondersteund door een geweldige orgelbegeleiding van Robert Quinney. Hoogtepunt is onbetwist het motet Viri Galilei van Patrick Gowers, inmiddels in Engeland al een klassieker geworden. Gowers combineert zorgvuldig samengestelde en welluidende clusters met een haast jazzy drive, je hoort en ziet de Hemelvaart plaatsvinden. Ook goed dat O’Donnell een verdiende plaats inruimt voor het (in Nederland te vaak genegeerde) oeuvre van William Walton. Waltons orgelpartijen (voor de kenners: denk maar aan zijn Te Deum of The Twelve) zijn altijd een feest om naar te luisteren.
Het Abbeykoor zingt niet alleen met een grote perfectie maar laten zich ook kennen als mensen van vlees en bloed. Geen steriele perfectie zoals we wel eens uit Cambridge te horen krijgen, maar diep doorleefde interpretaties, vol van muzikale dynamiek. En ook het Harrison & Harrison-orgel van de Abbey mag er zijn, vooral de grote diversiteit aan tongwerken wordt op deze cd indrukwekkend geëtaleerd. Quinney besluit de cd met een uitvoering van Francis Potts Toccata, een haast tien minuten durende tour de force, vol van ritmische en harmonische acrobatiek en in de verte ongetwijfeld schatplichtig aan Messiaen en Alain, echter op een beter te genieten wijze dan veel Franse epigonen dit doorgaans doen.
Hyperion staat wederom garant voor een uitstekende opname, de balans tussen koor en orgel is zoals die zijn moet. De toelichtingen in het booklet zijn ook voldoende waarbij ook nog vermeld mag worden dat de inleiding van de Dean van Westminster Abbey over het feest van Hemelvaart een logische opmaat is om de opgenomen werken in relatie tot het liturgische feest te blijven zien en horen. Warm aanbevolen, zo niet verplicht!
Muzikale interpretatie: * * * * *
Programmakeuze: * * * * *
Keuze van het instrument: * * * * *
Kwaliteit van de opname: * * * * *
Informatie in het booklet: * * * * *
Grafische vormgeving (cd en boekje): * * * *
The Feast of the Ascension at Westminster Abbey
The Choir of Westminster Abbey; Robert Quinney, organ; James O’Donnell, conductor. Caelos ascendit hodie (Stanford); The Preces (Rose); Psalm 24 (Barnby); Festival Te Deum in E (Britten); Der 100. Psalm (Schütz); The Responses (Rose); O clap your hands (Vaughan Williams); Missa brevis (Walton); God is gone up (Finzi); Ascendit Deus (Philips); Psalm 93 (Macfarren); Magnificat and Nunc dimittis ‘Chichester Service’ (Walton); Viri Galilaei (Gowers); The Dismissal (Rose); Toccata (Pott).
Label: Hyperion Records
Nummer: CD CDA67680
Prijs: € 23,95
De redactie van www.orgelnieuws.nl selecteerde weer een aantal fraaie cd’s voor de zomermaanden die terecht het predicaat ‘cd van de maand’ meekregen. Hier de eerste uit een serie van drie cd-producties. Alleen voor bezoekers van orgelnieuws.nl is deze cd tot en met 31 augustus 2008 zeer aantrekkelijk geprijsd. In plaats van € 23,95 betaalt u € 21,50 (ex verzendkosten).
© 2008 www.orgelnieuws.nl