Het is stilletjes rond de Notre-Dame van Parijs. Wekenlang stond de brandende kathedraal op de voorpagina’s van de kranten. Heftige discussies ontstonden over de restauratie van de gehavende kerk. Wilde ideeën verschenen in de media: tot glazen daken, inpandige tuinen en horeca toe.
advertentie
Intussen lijkt het erop dat men, met respect voor de laatste situatie, wil gaan herbouwen.
Wil…
Want, intussen is nog geen steen herplaatst.
Zeker, het nodige is beschermd en verstevigd, maar na een halfjaar is de herbouw nog niet begonnen.
Hoeveel jaar had Macron ook alweer genoemd?
Regelmatig verschenen en verschijnen angstaanjagende berichten over de staat van de kathedraal. Het zou zomaar kunnen dat de overgebleven constructie het alsnog niet gaat redden. Maar het luiden van de grote Bourdon, na het overlijden van Chirac, leverde blijkbaar geen risico’s’ op.
En dan natuurlijk: het orgel.
Wat moesten we, na de brand in april, lang wachten op een foto van het hoofdorgel.
Het deed me denken aan het televisieprogramma ‘NCRV kerkenpad’. Als orgelliefhebber zat je dan regelmatig tevergeefs te wachten op wat orgelklanken, of zelfs maar beelden van het instrument.
Niet interessant, blijkbaar.
Eindelijk kwam dan een foto van het hoofdorgel. Zoals je het orgel daar normaal gesproken ook aantreft, zonder schijnwerpers erop, in het halfduister, extra in de schaduw geplaatst door het zich erachter bevindende roosvenster.
Hoe u het ervaren heeft, weet ik niet, maar ik kreeg een brok in mijn keel toen in het zag.
Wat een wonder dat het er nog zo ongehavend uitzag.
De eerste berichten waren hoopgevend. Geen gesmolten pijpen, slechts bevuild.
Nu, een halfjaar verder, staat het orgel er nog.
Het zal er niet schoner op worden en de combinatie van vuil en vocht zal de restauratie er niet gemakkelijker op maken.
In Londen pakken ze een orgel al in het plastic als er een paar straten verderop gebouwd wordt …
Mijn kennis van de orgelbouw is maar beperkt, maar je kunt je als leek voorstellen dat het weghalen van de belangrijkste onderdelen van dit instrument beter vandaag dan morgen kan plaatsvinden.
Intussen maakt de bureaucratie in Frankrijk overuren en laten we een wereldberoemd instrument aan haar lot over.
Daar komt nog bij dat de geruchten meer en meer bevestigd worden dat de huidige hoofdorganisten officieel niet meer in functie zijn. Philippe Léfèbvre stond al op het punt om met pensioen te gaan, maar zijn twee collega’s kunnen (voorlopig) wat anders gaan zoeken.
Het koor zoekt intussen koortsachtig naar financiële ondersteuning, omdat ook daar de geldkraan dicht zit.
De mensen in het destijds spontaan zingende gemengde koor rond de kathedraal hebben het bij die muzikale ondersteuning gelaten.
Miljarden werden toegezegd. Een klein deel werd werkelijk geschonken en dat is niet voor het personeel.
De standaard missen worden nu in de Saint-Germain l’Auxerrois gehouden. Het zich daar bevindende Clicquot/Merklin-orgel kan wel een stemijzer gebruiken. De belabberde klank doet je eerder denken aan een Kliko-orgel…
In de kerk zitten beduidend minder mensen dan we gewend waren in de Notre-Dame.
Zal de geestelijkheid zich derhalve wat achter de oren gaan krabben?
Waren mijn gevoelens in april dubbel, thans is de situatie vooral ontnuchterend.
Frankrijk ging haar Grande Dame redden!
Dat zal ongetwijfeld gebeuren, maar men heeft wat te vroeg ‘brand meester’ geroepen.
Men durfde er zijn hand voor in het vuur te steken: met de opknapbeurt van kerk en interieur zou Frankrijk zich van zijn grandioze kant laten zien.
Dat heilige vuur lijkt intussen gedoofd.
Hoe graag zouden velen de Franse overheid het vuur aan de schenen willen leggen, zodat het niet bij ‘Salve Regina’ blijft, maar woorden gepaard gaan met de bekende handen uit de mouwen, zodat kerk, interieur, geestelijkheid en personeel werkelijk verder worden geholpen.
Ad te suspiramus, gementes et flentes
in hac lacrimarum valle.
Bert Rebergen (*1969) is ruim dertig jaar actief in het onderwijs en treedt op als spreker en verhalenverteller. Orgelmuziek mag zich in zijn belangstelling verheugen. Dit als luisteraar en als bespeler van menig instrument. Hij schrijft sinds 2006 voor ORGELNIEUWS als columnist en recensent.
Terecht zijn er zorgen over het orgel, maar ik verbaas me over het feit dat er nog steeds geen duidelijke verklaring is gegeven omtrent de oorzaak van de brand.
Zou het dan toch een islamitische aanslag zijn die men probeert te verdoezelen? Werden er onlangs niet vijf vrouwen tot lange celstraffen veroordeeld wegens een mislukte aanslag op de Notre Dame?
Mocht het een aanslag zijn, dan roep ik op tot grote waakzaamheid t.a.v. een “religie” die ons wil beroven van het S.D.G., de cantates van Bach en de kerstsuites van Jan Zwart.
Ja, het is zorgwekkend dat wij de indruk krijgen dat er brandoorzaak in de Notre Dame in een doofpot zit. wanneer krijgen wij toch ooit een keer zuivere wijn ingeschonken. Wij zijn het toch best waard gewoon zwart op wit te worden behandelt? Frankrijk denkt hoe dan ook steeds nog veel te veel aan zichzelf, waarbij de cultuur van ieder land ook buiten de grenzen grote betekenis heeft.