In de nieuwe column ‘RE: gister’ zal organist, componist, cantorijlid en journalist Peter Sneep op Orgelnieuws.nl delen in zijn ervaringen vanaf de orgelbank (en soms de pianokruk). De wederwaardigheden van de afgelopen zondag van de begeleider in drie Amersfoortse kerken zullen dan ook het onderwerp zijn van deze column. Als het even kan wekelijks op maandag. Na de pilotaflevering van vorige week, nu dan deel 1 – ‘Chant’.
advertentie
Onze dominee – we noemen hem pastor Jan – kan het mooi zeggen. De eerste woorden die hij gisterochtend vanaf de preekstoel zei, waren deze: ‘Gisteren was het Bachdag in Amersfoort. Vandaag zingt bij ons de cantorij’. Ik was even bang dat hij zou gaan zeggen dat de cantorij geen Bach zou zingen en dat de gemeente het met mindere componisten moest doen. Maar dat deed hij niet. Hij bedoelde: Gisteren veel muziek, vandaag weer.
Het aandeel van de cantorij was klein maar fijn. Aan het begin van de dienst zongen we Psalm 32 uit de Nieuwe Bijbelvertaling op een echte Engelse chant van Sydney Nicholson. Zingen in de cantorij vind ik altijd leuk, maar een chant zingen is toch wel het leukst van alles. Je proeft tijdens de repetities ieder woord van de psalm, zo dat je uiteindelijk al zingend de tekst heel goed leert kennen. Ik word daar zo blij van! We zouden elke zondag een psalm zo moeten zingen.
Als de cantorij in de kerk zingt, zijn er altijd een paar logistieke problemen: wie begeleidt en wie dirigeert? Als cantor Harry van Wijk de cantorij begeleidt, kan hij niet dirigeren. Als Harry mij vraagt om te begeleiden, kan ik niet in de cantorij zingen. En dat is niet handig, want dan is er maar één bas over. De oplossing is Jannes Munneke. Hij is cantor en organist van het genabuurde kerkgebouw De Schaapskooi. Een vakman met een conservatoriumopleiding en emeritusdirigent van verschillende koren. Deze maand wordt hij 76, maar hij is nog verschrikkelijk springlevend en altijd goedgehumeurd. Hij houdt van wiskunde en rekenen en is een meester in het maken van het organistenrooster in Kandelaar, Martuskerk en Schaapskooi. Wat hij ook leuk vindt – en goed kan – is het maken van tekstplaatsingen van chants. In ‘de Schaaps’ hebben ze organisten genoeg (waar kom je dat nog tegen).
Deze Jannes dirigeerde gistermorgen dus de cantorij. Bovendien sleepte hij de gemeente door Psalm 8a uit het nieuwe Liedboek. Hij kreeg het voor elkaar om de argeloze aanwezigen zonder voorbereiding, aankondiging of oefening de psalm in vierstemmige Tallis’ Canon te laten zingen.
Tijdens de collecte zong de cantorij ‘Teach me, o Lord the way of thy statutes’ van Thomas Attwood. Het kon zonder orgel, dus dirigeerde Harry. De collecte duurde veel langer dat Attwoods miniatuurtje. Tot mijn genoegen bleef het stil in de kerk nadat de muziek was afgelopen en de collecte nog voortduurde. Een beetje wijding kan geen kwaad.
De preek van pastor Jan ging over koning David die voor de ark danst. Na de schriftlezing zongen we daarom uit het nieuwe liedboek gezang 173: ‘Kom mee, zei David, allemaal’. Een tamelijk luimige melodie van Joke Brandsma met bijpassende zetting van Christiaan Winter met veel chromatiek. De cantorij zong vers 1 voor in een flux tempo, de gemeente kwam erachteraan met vers 2 en 3.
De vrijgemaakten zijn al aardig aan het zingen uit het nieuwe Liedboek. ’s Morgens zongen we er vier gezangen uit, ’s middags twee. De eerste ervan, gezang 344 (Wij geloven één voor één) is niet hemelbestormend mooi, maar als lied na de geloofsbelijdenis wel functioneel. Aan het eind van de dienst zongen we ‘Ga met God en Hij zal met je zijn’ (gezang 416). Voorganger Gerrit Gunnink (van de gkv van Amersfoort-West) had het lied gehoord bij de herdenkingsdienst voor de vliegrampslachtoffers. Hij vond het mooi en liet het daarom nu ook maar zingen. Vorige week begeleidde ik het lied ook al, in een trouwdienst. Het is dus een lied voor elke gelegenheid. De melodie is meeslepend en dat vonden de tweehonderd kerkgangers gistermiddag ook.
Ik heb zo’n idee dat we dit lied de komende tijd nog heel vaak gaan zingen.
Peter Sneep (•1962) is organist van drie vrijgemaakt-gereformeerde kerken in Amersfoort: de Kandelaar, de Schaapskooi en de Martuskerk. Hij componeert kerkmuziek en maakte daarvan een aantal cd’s. Orgelles kreeg hij van Hetty Koelewijn en Gerrit ’t Hart. In De Kandelaar is hij lid van de cantorij, die onder leiding van Harry van Wijk eens in de zoveel tijd aan de diensten meewerkt. Peter Sneep is journalist. Van 1986 tot 2014 werkte hij bij het Nederlands Dagblad. Hij is getrouwd met Petra en vader van Anna (2) en Manuel (0).
