In de column ‘RE: gister’ deelt organist, componist, cantorijlid en journalist Peter Sneep op in zijn ervaringen vanaf de orgelbank (en soms de pianokruk). De wederwaardigheden van de afgelopen zondag van de begeleider in drie Amersfoortse kerken zullen dan ook het onderwerp zijn van deze column. Als het even kan wekelijks op maandag. Deel 15 – Het Jussen-effect
advertentie
Mijn laptop begaf het bijna, een dikke maand geleden. Hij werd verschrikkelijk traag en hij deed allerlei dingen waar ik niet om had gevraagd. Moeizaam startte hij op en even sloom ging hij weer uit, na het ophalen van soms wel dertig uploads.
Gelukkig heb ik twee technische broers (met deze zin geef ik er meteen blijk van dat ik mezelf niet technisch vind). Een van die twee heeft mijn zieke computer opgehaald. Ik zal eerlijk zijn, ik had er geen verwachtingen van. Volgens mij zaten er ook flink wat virussen, Trojaanse paarden en spamverspreiders op.
Niet veel later belde mijn broer alweer aan. Hij kwam een halve minuut later glunderend de galerij oplopen. Mijn laptop had hij onder zijn arm. De schootcomputer was herboren en schoongemaakt. Zoals orgelmakers wel eens een register boven het bestek leveren, had hij ook de scharnier gemaakt. Want in een grijs verleden had dochter Anna per ongeluk het beeldscherm te ver naar achteren gebogen. Daardoor kon het deksel niet meer dicht.
Om hem te bedanken heb ik mijn broer getrakteerd op een verrassingsuitje. Vroeger thuis luisterde hij altijd samen met mijn moeder naar Georges van Renesse, die op de radio Impromptu’s en andere werken van Franz Schubert besprak. Hij kocht piano-lp’s en zo verbreedde hij zijn muzikale blik een andere kant op als die van mij.
Eind vorig jaar was mijn zus uit Canada twee weken in Nederland. Met haar bezocht ik het Roder Jongenskoor in de Cunerakerk in Rhenen. Daar viel mijn oog op de aankondiging van het volgende concert: Arthur en Lucas Jussen spelen Schubert, Haydn, Van Beethoven, Chopin en Ravel. ‘Daar moet ik met mijn broer heen’, dacht ik.
Dit is toch een column over zondagse orgelverrichtingen? Jazeker. Daar gaan we het nu over hebben.
De Jussenbroers hebben me zeer geïnspireerd. Wat is een piano mooi! En wat is een pianotoon licht! En wat is er prachtige muziek voor het instrument geschreven! Heel anders dan orgelmuziek. Mysterieuzer ook. En ook: Wat een plezier stralen die jongens uit, ook al zijn ze supergeconcentreerd en lachen ze niet.
Met die lichtheid en dat speelplezier ben ik gisteren naar de kerk gegaan. Een paar dingen schoten me te binnen toen ik voor de dienst begon te improviseren over Psalm 16: Een orgel is eigenlijk een statisch instrument. Er is met je vingers geen nuance aan te brengen in de toonsterkte. En wat een gedoe met registers, koppels, tremulanten, zwelkasten en registranten. Die gasten van Jussen hebben het maar makkelijk.
Dit zongen we, gisterochtend. Voorganger René Barkema koos Psalm 16, de rest mocht ik van hem kiezen.
toewijden aan God
gezongen votum en vredegroet
LL Psalm 16:1 en 2
luisteren naar God
NBV Deuteronomium 5:5-21 (BGT)
LL Psalm 16:3 en 4
gebed
NBV Kolossenzen 3:5-11
preek
schuilen bij God
gebed
‘Kroon hem met alle eer’ (melodie Opwekking 366) 1a, 2links, 3midden, 4rechts, 5a
voorbede
dankjewel zeggen tegen God
collecte
LB 377:1-2 (Zoals ik ben)
avondmaalsformulier 3
LB 377:3-4
bij de eerste tafel: LB 377:5-7
bij de tweede tafel: LB 868:1a, 2a, 3v, 4m, 5a (Lof zij de Heer, de almachtige Koning der ere)
bij de derde tafel: LB 624:1-3 (Christus onze Heer verrees)
op weg gaan met God
GK Gezang 99 (U zij de glorie)
zegen
Veel begeleiden, maar ook veel instrumentale muziek bij het wisselen van de tafels en het rondgaan van brood en wijn. Voor mijn gevoel speelde ik anders dan anders. Ik had nieuwe ideeën en het was lichtvoetiger dan anders. Misschien was ik iets te lichtvoetig (lees: ik had een te hoog tempo gekozen) bij het begeleiden van Lof zij de Heer. Leuk vond ik bij het lied de beurtzang in drie groepen. De groep rechts zit ver bij het orgel vandaan, waardoor ik ze tijdens het begeleiden bijna niet kon horen. Niet luisteren, maar gewoon doorspelen.
Nee, niet dat ik ook maar kan tippen aan de muzikaliteit en techniek van Arthur en Lucas. Maar ze hebben me weer laten zien dat het orgel een medium is en dat het gaat om de muziek en het plezier van het spelen.
Peter Sneep (•1962) is organist van drie vrijgemaakt-gereformeerde kerken in Amersfoort: de Kandelaar, de Schaapskooi en de Martuskerk. Hij componeert kerkmuziek en maakte daarvan een aantal cd’s. Orgelles kreeg hij van Hetty Koelewijn en Gerrit ’t Hart. In De Kandelaar is hij lid van de cantorij, die onder leiding van Harry van Wijk eens in de zoveel tijd aan de diensten meewerkt. Peter Sneep is journalist. Van 1986 tot 2014 werkte hij bij het Nederlands Dagblad. Hij is getrouwd met Petra en vader van Anna (2) en Manuel (0).
