In de column ‘RE: gister’ deelt organist, componist, cantorijlid en journalist Peter Sneep op in zijn ervaringen vanaf de orgelbank (en soms de pianokruk). De wederwaardigheden van de afgelopen zondag van de begeleider in drie Amersfoortse kerken zullen dan veelal het onderwerp zijn van deze column. Als het even kan wekelijks op maandag. Deel 37 – Popconcert.
Deze column draag ik op aan Harmjan Mul. Hij heeft niets met orgels, maar toch leest hij iedere maandag mijn orgelschrijfsels. Ik heb daarom diep respect voor hem. Nasards, koppelklavieren, zwelkasten en tremulanten, het zegt hem allemaal niets.
Afgelopen vrijdag was hij jarig en juist die dag had zijn orgelliefde kunnen beginnen. Maar hij was ongetwijfeld aan het feestvieren en dat gun ik hem van harte.
Ik had hem graag meegenomen naar een popconcert. In de oud-katholieke Georgiuskerk in Amersfoort, waar we allebei wonen, speelde Henk Veldman vrijdagavond namelijk popmuziek. Op het programma stonden heel wat liedjes uit de tijd dat ik op de havo zat stiekem naar Hilversum 3 luisterde. Het was de tijd dat ik op een blaadje de verschuivingen in de top-40 bijhield. Mijn moeder dacht dat ik van orgels hield, ze dacht dat ik boven braaf huiswerk maakte. En ze dacht dat, als ik al naar muziek zou luisteren, dat ik Bach of zo zou hebben aanstaan.
Maar dat deed ik niet.
Ik luisterde naar Queen, Supertramp en Dire Straits.
Vrijdagavond heb ik al die liedjes weer gehoord. Henk Veldman speelde op het Gern-orgel van de OKK en klassiek zangeres Marjon Strijk zong. Zo hoorde ik al die oude bekende liedjes weer: Bohemian Rhapsody, Dreamer, Fragile en Woman in love van Gibb en Streisand. En Abba, Thank you for the music. Onder het nummer Time van het Alan Parsons Project heb ik zachtjes zitten sniffen. Onze onderbuurman Allan zat naast me – er waren meer buren en het was bijzonder met hen in de kerk te zitten. Ik denk dat Allan niets heeft gemerkt van mijn opwellende emoties. Misschien schoot hij zelf ook vol. Dat heb ik dan weer niet gemerkt.
But time keeps flowing like a river (on and on) to the sea, to the sea.
Flits!
Opeens was ik weer in ons studentenhuis aan de Beethovenlaan in Zwolle, omgeven door gezellige medestudenten en goede vrienden. Toch was ik daar eenzaam, op zoek naar mezelf. En toch ook weer niet. Een verlate Sturm und Drang zeg maar. Op zoek naar ware vriendschap en liefde, terwijl de tijd tussen mijn vingers wegglipte. Als een rivier naar de zee.
And it’s gone forever, gone forever.
Wat een mooie muziek. En wat klonken deze liedjes goed op een orgel.
Ja, ik geeft het Harmjan toe: een orgel is een grofstoffelijk instrument en dat hoor je heel goed als je er popmuziek op wilt spelen. De verfijning van het geluid van Abba, de Beach Boys en Anouk is op een orgel nauwelijks te realiseren. En zeker niet op het rammelende dorpsorgel dat in de Amersfoortse Oud-Katholieke Kerk staat. En toch, complimenten voor de arrangementen die Henk Veldman maakte. Ze deden recht aan de oorspronkelijke liedjes. Op sommige momenten hoorde ik geen popmuziek meer, maar een negentiende-eeuws liedrecital. Na afloop vertelde Marjon Strijk dat zij en Henk liedjes hadden uitgekozen waar harmonisch interessante dingen gebeuren.
Het was een feest van herkenning. Mensen in het publiek zongen tijdens het concert geluidloos mee. Lippen bewogen. Vingers speelde mee op een denkbeeldig klavier. Met gesloten ogen wiegden grijze dames met hun hoofden. De kerk was een tijdmachine geworden.
Mijn bekeringsdrang heeft grenzen. Iedereen mag zelf weten welke muziek hij mooi vindt en welke niet. Maar ik zou Harmjan en alle andere orgelmijders en -haters willen aanraden Henk en Marjon in de gaten te houden. Zaterdagmiddag zingen ze bijvoorbeeld in de Sint-Joriskerk, waar een drieklaviers (!) instrument staat dat beter geschikt is voor een popconcert dan het orgeltje in de OKK. Het is maar een tip. Sinds vrijdagavond stromen van overal uit het land de aanvragen binnen om het concert elders te geven, vertelde Marjon.
Met drieklaviers orgels zal ik Harmjan niet vermoeien. Dus als hij nu afhaakt, mij best.
Want u, echte orgelminnaars, heeft nog de definitieve lijst met drieklaviers bakken tegoed. Dank aan iedereen die heeft gereageerd op mijn vorige column. Mijn oproep van vorige week leverde veel erg reacties op. Grappig is dat ik Zutphen, Deventer en ook de Pieterskerk in Leiden was vergeten. Vooral dat laatste is raar, want ik heb een zus die naast die kerk woont. Die Leidse Sint-Pieter huisvest maar liefst twee drieklavierders. Dat is niet uniek, want ook de Heikese Kerk in Tilburg heeft er twee.
Op de lijst staan echte drieklaviers orgels. Elk van de drie manualen heeft zijn eigen registers. Als van een drieklaviers orgel een van de drie manualen een koppelklavier is, komt hij niet op de lijst.
Kerken die onlangs buitengebruik zijn gesteld en die een drieklavierder hebben, heb ik op de lijst laten staan, zoals Haaksbergen en Boxtel. Is er toch iets niet naar uw zin, ontbreekt er iets, of staat er iets teveel in? Laat het horen!
- Aalten, Helenakerk
- Aarle-Rixtel, O.L.V. Visitatie
- Alkmaar, Grote Kerk
- Alkmaar, Grote Sint-Laurenkerk
- Almelo, Grote Kerk
- Ameide, Hervormde Kerk
- Amersfoort, Elimkerk
- Amersfoort, huisorgel Herman van Vliet
- Amersfoort, Sint-Joriskerk
- Amstelveen, Pauluskerk
- Amsterdam, Agneskerk
- Amsterdam, Concertgebouw
- Amsterdam, De Duif
- Amsterdam, Mozes en Aäronkerk
- Amsterdam, Nieuwe Kerk
- Amsterdam, Nieuwe Oosterbegraafplaats
- Amsterdam, Obrechtkerk
- Amsterdam, Orgelpark, Verschueren
- Amsterdam, Oude Kerk
- Amsterdam, Oude Lutherse Kerk
- Amsterdam, R.K. Begraafplaats Buitenveldert
- Amsterdam, Ronde Lutherse Kerk
- Amsterdam, Sint-Lukas
- Amsterdam, Sint-Nicolaasbasiliek
- Amsterdam, Verzorgingstehuis De Kimme
- Amsterdam, Westerkerk
- Apeldoorn, Grote Kerk
- Arnhem, Eusebiuskerk
- Balk, Paedwizer
- Barneveld, De Hoeksteen
- Bedum, Goede Herderkerk
- Beek (L), Sint-Martinus
- Beilen, huisorgel familie Pottjewijd
- Bergen op Zoom, Sint-Gertrudiskerk
- Berghem, Sint-Willibrordus
- Bolsward, Martinikerk
- Boxtel, Heilig Hart
- Boxtel, Sint-Petrusbasiliek
- Breda, Sacramentskerk
- Bunnik, Sint-Barbara
- Bussum, Sint-Jozef
- Bussum, Wilhelminakerk
- Cuijk, Sint-Martinuskerk
- Delft, Immanuëlkerk
- Delft, Maria van Jessekerk
- Delft, Nieuwe kerk
- Delft, Oude Kerk
- Den Haag, Antoniuskerk
- Den Haag, Nieuwe Badkapel
- Den Haag, H. Paschalis Baylon
- Den Haag, Bethlehemkerk
- Den Haag, Christus Triomfatorkerk
- Den Haag, Elandstraatkerk
- Den Haag, Evangelisch Lutherse Kerk
- Den Haag, Grote Kerk
- Den Haag, Houtrustkerk
- Den Haag, huisorgel Ben van Oosten
- Den Haag, Sint-Jacobuskerk, Parkstraat
- Den Haag, Kloosterkerk
- Den Haag, Nieuwe Kerk (Spui)
- Den Haag, O.L.V. Onbevlekt Ontvangen
- Den Haag, O.L.V. van Goede Raad
- Den Haag, Theresia van Avila
- Den Haag, Zorgvlietkerk
- Den Haag-Leidschenveen, De Leidraad
- Deventer, Lebuïnuskerk
- Doetinchem, Protestantse Catharinakerk
- Dordrecht, Sint-Antoniuskerk
- Dordrecht, Grote Kerk
- Dordrecht, huisorgel Arie Keijzer
- Driebergen, Immanuëlkerk
- Echt, Sint-Landricus
- Ede, huisorgel Arie Loonstra
- Eindhoven, Aula Universiteit
- Eindhoven, Muziekcentrum
- Eindhoven, Sint-Joriskerk (Stratum)
- Eindhoven, Sint-Trudo
- Elburg, Orgelmuseum, Leeflangorgel
- Elspeet, Hersteld Hervormde Rehobothkerk
- Enschede, Grote Kerk
- Enschede, Muziekcentrum
- Enschede, Sint-Jozef
- Enschede, Sint-Jozefkerk
- Ferwerd, Martinuskerk
- Geldermalsen, Gereformeerde Gemeente
- Geleen, Sint-Augustinuskerk
- Geleen, O.L.V. van Altijddurende Bijstand en Heilige Barbara
- Genemuiden, Hersteld Hervormde Kerk
- Gennep, Kerk van de Heilige Martinus
- Gilze, Sint-Petrus Banden
- Goes, Grote of Maria Magdalenakerk
- Goes, Sionkerk, Gereformeerde Gemeente
- Gorinchem, Grote Kerk
- Gorinchem, huisorgel Jan Bonefaas
- Gouda, Oranjekerk
- Gouda, Rehobothkerk
- Gouda, Sint-Jan
- Groningen, Der Aa-kerk
- Groningen, Doopsgezinde kerk
- Groningen, Martinikerk
- Groningen, Nieuwe Kerk
- Gronsveld, Kerk van de Heilige Martinus
- Groot-Ammers, Hervormde Kerk
- Haaksbergen, O.L.V. Kerk
- Haarlem, Sint-Adelbertuskerk
- Haarlem, Doopsgezinde kerk
- Haarlem, Philharmonie
- Haarlem, Kathedrale Basiliek Sint-Bavo, koororgel
- Haarlem, Grote of Sint-Bavokerk
- Haarlem, Wilhelminakerk
- Hattem, Grote Kerk, hoofdorgel
- Hazerswoude-Rijndijk, Sint Bernarduskerk
- Heemse, Kandelaarkerk
- Heerde, Johanneskerk
- Heerlen, Moeder Anna
- Heerlen, Pancratius
- Heerlen, Sint-Gerardus Majella (Heksenberg)
- Heiloo, kapel Psychiatrische Inrichting Sint-Willibrord
- Hellevoetsluis, Boer Behr
- Helmond, Lambertuskerk
- Helmond, Theater Het Speelhuis
- ’s-Hertogenbosch, Sint-Catharina
- ’s-Hertogenbosch, Sint-Jan
- Hoogeveen, Hoogstraatkerk
- Horst, Sint-Lambertuskerk
- Huizen, Zenderkerk
- IJmuiden, Nieuwe Kerk
- IJsselstein, Nicolaaskerk
- Joure, Hobbe van Baerdt tsjerke
- Kampen, Bovenkerk, koororgel
- Kampen, Broederkerk
- Kampen, Burgwalkerk
- Kampen, Gereformeerde Gemeente
- Kampen, Nieuwe Kerk
- Kerkrade, Abdijkerk Rolduc
- Klundert, Sint-Jan de Doper
- Leeuwarden, Jacobijnerkerk
- Leeuwarden, Koepelkerk
- Leiden, Marekerk
- Leiden, Pieterskerk, Van Hagerbeer
- Leiden, Pieterskerk, Hill
- Lisse, Gereformeerde Gemeente
- Maassluis, Groote Kerk
- Maassluis, Immanuëlkerk
- Maastricht, Sint-Martinuskerk (Wyck)
- Maastricht, O.L.V. Sterre der Zee
- Maastricht, Sint-Matthiaskerk
- Maastricht, Sint-Servaeskerk
- Medemblik, Bonifatiuskerk
- Meerssen, Basiliek
- Meppel, Grote Kerk
- Middelburg, Nieuwe kerk
- Middelburg, Oostkerk
- Middelharnis, Hervormde Kerk
- Naarden, Grote Kerk
- Nieuw-Vennep, Gereformeerde Kerk
- Nijmegen, Stevenskerk
- Oirschot, Sint-Petruskerk
- Oisterwijk, Sint-Petruskerk
- Oldebroek, Hervormde Kerk
- Oosterhout, Sint-Paulusabdij
- Oss, Grote Kerk
- Oud-Beijerland, Bethabarakerk
- Oud-Beijerland, Dorpskerk
- Ouddorp, Hervormde Kerk
- Ouddorp, Hersteld Hervormde Eben-Haëzerkerk
- Pernis, Gereformeerde Kerk
- Pijnacker, Dorpskerk
- Poeldijk, Sint-Bartholomeuskerk
- Purmerend, Koepelkerk
- Raalte, Basiliek van de H. Kruisverheffing
- Raamsdonk, Rijtuigenmuseum
- Reutum, boerderij A. Hutten
- Rhenen, Cunerakerk
- Ridderkerk, Singelkerk
- Rijswijk, Sint-Bonifatiuskerk
- Roermond, Caroluskapel
- Roosendaal, Sint-Jan
- Rotterdam, Goede Herderkerk
- Rotterdam, Heilige Familie
- Rotterdam, Hoflaankerk
- Rotterdam, Laurenskerk, transeptorgel
- Rotterdam, Laurentius en Elisatbethkathedraal
- Rotterdam, Maranathakerk
- Rotterdam, Nieuwe Oosterkerk
- Rotterdam, Rehobothkerk
- Sassenheim, Julianakerk
- Schagen, Sint-Christophoruskerk
- Scherpenisse, Gereformeerde Gemeente
- Scherpenzeel, Gereformeerde Gemeente
- Scheveningen, Bethelkerk
- Schiedam, Grote Kerk
- Schijndel, Sint-Servatius
- Sliedrecht, Chr. Geref. Bethelkerk
- Sneek, Martinikerk
- Sommelsdijk, Hersteld Hervormde Kerk
- Staphorst, Hersteld Hervormde Kerk
- Steenbergen, Sint-Gummaruskerk
- Tholen, Grote Kerk
- Thorn, Stiftkerk Sint-Michaël
- Tilburg, Heikese Kerk, Franssen-orgel
- Tilburg, Heikese Kerk, Van Nes-orgel
- Tilburg, Sint-Pauluskerk
- Uden, Kruisherenkapel
- Uden, Sint-Petrus
- Urk, Ichthuskerk
- Urk, Maranathakerk
- Utrecht, Buurkerk
- Utrecht, Conservatorium
- Utrecht, Domkerk
- Utrecht, Nicolaikerk
- Utrecht, Pieterskerk
- Utrecht, Sint-Catharinakathedraal
- Veendam, Protestantse Kerk
- Veenendaal, Julianakerk
- Veghel, Johanneskerk
- Veghel, zusters Franciscanessen
- Venhuizen, Protestantse Kerk
- Venlo, Sint-Martinuskerk
- Venray, Sint Petrus’ banden
- Vlaardingen, Grote Kerk
- Vlissingen, Grote of Sint-Jacobskerk
- Volendam, Sint-Vincentiuskerk
- Voorburg, huisorgel Ton van Eck
- Voorburg, Sint-Martinus
- Vught, Sint-Petrusbanden
- Waalwijk, Sint-Jan de Doper
- Wageningen, Grote Kerk
- Wassenaar, Kievietkerk
- Wassenaar, Sint-Willibrorduskerk
- Wateringen, Johannes de Doper
- Weert, Kerk van de Heilige Jozef (Keent)
- Weert, Kerk van de Heilige Martinus
- Wierden, Dorpskerk
- Wittem, Gerarduskapel
- Yerseke, Gereformeerde Gemeente
- Zaltbommel, Grote Kerk
- Zeist, Sint-Josephkerk
- Zevenbergen, Hervormde Kerk
- Zevenbergen, R.K. Kerk
- Zierikzee, Thomaskerk
- Zuid-Beijerland, Eendrachtskerk
- Zutphen, Walburgiskerk
- Zwolle, O.L.V. Basiliek
Peter Sneep (1962) is organist van drie vrijgemaakt-gereformeerde kerken in Amersfoort: de Kandelaar, de Schaapskooi en de Martuskerk. Hij componeert kerkmuziek en maakte daarvan een aantal cd’s. Orgelles kreeg hij van Hetty Koelewijn en Gerrit ’t Hart. In De Kandelaar is hij lid van de cantorij, die onder leiding van Harry van Wijk eens in de zoveel tijd aan de diensten meewerkt. Hij is radiopresentator bij de Reformatorische Omroep. Van 1986 tot 2014 werkte hij bij het Nederlands Dagblad. Hij is getrouwd met Petra en vader van Anna (2) en Manuel (1).
Het huisorgel van Arie Loonstra in Ede is inmiddels verkocht. Ik weet niet waarheen, maar het staat niet meer in Ede.
In Amersfoort in de GKV ‘de Lichtkring’ staat een 3-klaviers orgel: hoofdwerk, positief en zwelwerk. Maar dit is een digitaal orgel van v.d. Poel uit Veenendaal. Misschien staat deze daarom niet in dit lijstje?
Beste Peter,
Vanaf mijn vakantieadres een paar kleine correcties op het lijstje 3-klaviersorgels in Nederland.
Allereerst topografisch:
De Nieuwe Badkapel, Zorgvlietkerk en H. Antonius Abtkerk (dus niet Antoniuskerk.
In Den Haag is er een H. Antonius van Padua, de z.g. Boskantkerk) bevinden zich op Schevenings grondgebied.
De kerk O.L.V. Onbevlekt Ontvangen heeft als bijnaam Elandstraatkerk. Het zijn dus geen twee verschillende kerken.
De H. Paschaliskerk heeft twee 2-klaviersorgels en geen 3-klaviersorgel.
Dat geldt ook voor de R.K. (!) Martinus in Voorburg. Dit orgel heeft drie werken maar geen drie klavieren. Als je zou uitgaan van het aantal “werken” dan is het orgel van de E. Lutherse Kerk in Den Haag een 4-klaviersorgel.
Hartelijke groet,
Johan Groen
Klopt! Er staat een 2 klavers Vermeulen Alkmaar orgel met dat kleine koororgeltje bespeelbaar vanaf het orgel in de toren.
3-klaviers: Middelharnis, Hersteld Hervormde Kerk (van Vulpen, 1966)
Staat die niet onder Sommelsdijk? Lastig met de naamgeving van de kerk.
leuke lijst! maar alkmaar lijkt er dubbel in te staan? en tellen 2,5-klavierders als in cuijk en gronsveld wel mee?
Goedenavond Peter,
Waarom komt de St.Martinuskerk te Voorburg op het lijstje voor? Het betreft een elektronicum. Het pijporgel (twee klaviers) staat al vele jaren op non-actief……
groet,
Gert Jan, Voorburg
Het werkloze pijporgel heeft wel drie werken (HW, RW, ZW) maar heeft ‘slechts’ een 2-klavierstafel. Het 2e manuaal is naar keuze te gebruiken door RW of ZW