Componisten, organisten en orgels in 2021: wat valt er dit jaar te jubileren en te herdenken?

© beeld ORGELNIEUWS

Na een jaar waarin vooral de aandacht voor corona de boventoon voerde, hopen we in 2021 op een jaar waarin het orgelseizoen weer enigszins ‘normaal’ ingevuld kan worden. Voor alle concertorganisten, studiedag-, concert-, en festivalorganisatoren, cd-producenten, streamers en andere plannenmakers heeft ORGELNIEUWS ook voor dit jaar toch maar weer op een rij gezet wat er zoal valt te vieren en te herdenken.

Text Example

advertentie



Er zijn er die ‘helemaal klaar zijn’ met 2020. Dat moest het jaar van Rinck, Vierne en Tournemire worden. Maar ja, een virus gooide roet in het eten. Het bleef bij een handjevol concerten, YouTube- en Facebook-streams of een enkele Vierne-symfonie-integrale.

Voor de hele klassieke muziekwereld was het natuurlijk dé Beethoven-herdenking (250 jaar geleden geboren) die in 2020 grotendeels in het virale water viel. Gelukkig hebben ze daar in Duitsland iets op gevonden: onze oosterburen hebben het Beethoven-jaar verlengd tot september 2021. Dus grijp dit jaar nog even uw kans!

Dan 2021! Dit is het herdenkingsjaar van ‘onze’ Jan Pieterszoon Sweelinck (400e sterfjaar), Camille Saint-Saëns (100e sterfjaar), Marcel Dupré en Igor Stravinsky (beiden 50e sterfjaar). Of het jaar van Michael Preatorius; bij hem is het kiezen: vier je zijn 450e geboortejaar of herdenk je zijn 400e sterfjaar?

Misschien komt het er in 2021 nog eens van: de integrale opname van het roemruchte koraalboek De melodieën der psalmen en lof- en bedezangen, vierstemmig gezet met voor- en tusschenspelen, voor orgel met of zonder pedaal, piano of gemengd koor van Johannes Worp (200 jaar geleden geboren). Wie wat meer technische uitdaging zoekt kan natuurlijk duiken in oeuvre van Jeanne Demessieux (100 jaar geleden geboren) of laat zich verrassen door de orgelwerken van Percy Whitlock (75 jaar geleden overleden).

En dan zijn er nog de nodige eeuwfeesten en andere kroonjaren van orgels en verjaardagen van organisten en componisten.

Dit is alvast onze inspiratielijst:

Componisten

500e sterfjaar

Josquin des Prez (ca 1450-1521)

450e geboortejaar

Michael Praetorius (1571-1621)

400sterfjaar

Michael Praetorius (1571-1621)
Jan Pieterszoon Sweelinck (1562-1621)

400e geboortejaar

Matthew Locke (1621-1677)

350e geboortejaar

Tomaso Albinoni (1671-1751)

300e geboortejaar

Quirino Gasparini (1721-1778)
Matthias van den Gheyn (1721-1785)
Johann Philipp Kirnberger (1721-1783)

250e sterfjaar

Franz Xaver Brixi (1732-1771)

250e geboortejaar

Ferdinando Paër (1771-1839)

200e geboortejaar

Louis Lewandowski (1821-1894)
Georg Schmitt (1821-1900)
Johannes Worp (1821-1891)

150e sterfjaar

Girolamo Barbieri (1808-1871)
Charles-Alexis Chauvet (1837-1871)
François Fétis (1784-1871)

150e geboortejaar

Percy C. Buck (1871-1947)
F. Melius Christiansen (1871-1955)
Henry Holloway (1871-1948)
Harold Arthur Jeboult (1871-1925)
Oreste Ravanello (1871-1938)

100e sterfjaar

Gaston Choisnel (1857-1921)
Alphons Diepenbrock (1862-1921)
Camille Saint-Saëns (1835-1921)
Joseph-Marie Alexandre Déodat de Sévérac (1872-1921)

100e geboortejaar

Jeanne Demessieux (1921-1968)
Pierre Labric (1921)
Philip Marshall (1921-2005)
Astor Piazzolla (1921-1992)
Alec Wyton (1921-2007)
Piet Zwart (1921-1987)

75e sterfjaar

Edward Cuthbert Bairstow (1874-1946)
Bernhard Dreier (1879-1946)
Paul Gerhardt (1867-1946)
Heinrich Kaminski (1886-1946)
Paul Otto Krause (1880-1946)
Felix Nowowiejski (1877-1946)
Camillo Schumann (1872-1946)
Percy Whitlock (1903-1946)

75e geboortejaar

Zsólt Gardonyi (1946)
Jan Jansen (1946)
Jan Kleinbussink (1946)
Henk Klop (1946-2017)
Hector Olivera (1946)
Wolfgang Rübsam (1946)
Giles Swayne (1946)
Peteris Vasks (1946)

50e sterfjaar

Albert Alain (1880-1971)
Marcel Dupré (1886-1971)
Garth Edmundson (1900-1971)
Manfred Kluge (1928-1971)
Craig Sellar Lang (1891-1971)
Jan Mul (1911-1971)
Igor Stravinsky (1882-1971)

25e sterfjaar

Mees van Huis (1909-1996)
Ton de Leeuw (1926-1996)
Charles Proctor (1906-1996)

Orgeljubilea

Rond de orgels in deze plaatsen valt dit jaar wat te vieren. We maakten een selectie:

350 jaar
  • Medemblik, Bonifaciuskerk – Pieter Backer-orgel
300 jaar
  • Zwolle, Grote of St. Michaelskerk – Arp & Frans Caspar Schnitger-orgel | overdracht 30 september 1721

    Het orgel zal zijn verjaardag overigens niet bewust meemaken: het is buiten gebruik vanwege restauratie van het instrument.
150 jaar
  • Amsterdam, Mozes en Aäronkerk, Adema-orgel | inwijdingsconcert 30 april 1871 door Alphonse Mailly
  • Amsterdam, Oosterkerk, Van Oeckelen-orgel, gebouwd voor de Nieuwezijdskapel, in 1899 door Witte overgeplaatst naar de Oosterkerk. De kerk zelf is dit jaar 350 jaar oud.
  • Schwerin, Domkirche – Friedrich Ladegast-orgel 84/IVP | in 1871 voltooid
100 jaar
50 jaar
  • Den Haag, Grote of Sint-Jacobskerk – Metzler-orgel | inspeling 10 november 1971 door Adriaan Engels
  • IJsselstein (UT), Hervormde Nicolaaskerk, Van Vulpen-orgel | inspeling 11 september 1971
  • Haarlem, Kathedrale Basiliek Sint-Bavo – Adema-orgel | afkomstig uit de Sint-Willibrordus-buiten-de-Vest te Amsterdam, in 1971 geplaatst door Hubert Schreurs. In 2023 wordt het eeuwfeest van dit orgel uit 1923 gevierd.
25 jaar
  • Zwolle, Plantagekerk – Hendriksen & Reitsma-orgel | ingebruikname 18 oktober 1996

Meer mijlpalen

Niet genoeg aan deze kroonjaren? 125 jaar kan ook een vier- of herdenkwaardige mijlpaal zijn. Zoals van Jules Grison (1842-1896), Anton Bruckner (1824-1896) en Théodore Salomé (1834-1896) of van Marius Monnikendam (1896-1977) en George Thalben-Ball (1896-1987).

Bij leven en welzijn viert Sofia Gubaidulina op 24 oktober dit jaar haar 90e verjaardag en mag Roderik de Man op 23 mei 80 kaarsjes uitblazen.

Vooruitblik 2022

Wie meer studietijd nodig heeft en in 2022 goed beslagen ten ijs wil komen kan zich storten op het werk van onder anderen: William Ralph Driffill (1870-1922), Ralph Vaughan Williams (1872-1958), César Franck (1822-1890), Jan Albert van Eyken (1822-1868), Jan Barend Litzau (1822-1893), Louis Claude d’Aquin (1694-1772), Juan Cabanilles (1644-1722), Johann Adam Reincken (1643-1722), Heinrich Schutz (1585-1672) en Nicolas de Grigny (1672-1703).

Aanvullingen?

Dit overzicht  is natuurlijk niet uitputtend. Mocht u belangrijke namen missen, laat het ons weten en mail naar redactie@orgelnieuws.nl.