advertentie
‘Zijn ze er nog, de organisten die rond de jaarwisseling vasthouden aan de traditie om “Das alte Jahr vergangen ist” van Bach te spelen? Da’s een stuk veiliger dan het afsteken van vuurwerk, en ’t levert nog een prachtig diepzinnig stuk muziek op ook’. Orgelnieuws-recensent Dick Sanderman is zeer enthousiast over deze uitgave op het label Prestare. Bram Beekman
Johann Sebastian Bach – Orgel=Büchlein BWV 599-644
De Rijckere-orgel Oostkerk Middelburg
Label: ZWF
Nummer: 3331562
Speelduur: 77’15”
Boekje: 27 pagina’s (NL, DU, EN)
Prijs: € 18,50
[button link=”http://www.orgelshop.nl/orgelnieuws” target=”_new” style=”large” title=”BESTELSERVICE”][/button]
Uitvoering * * * * *
Opname * * * * *
Zijn ze er nog, de organisten die rond de jaarwisseling vasthouden aan de traditie om “Das alte Jahr vergangen ist” van Bach te spelen? Da’s een stuk veiliger dan het afsteken van vuurwerk, en ’t levert nog een prachtig diepzinnig stuk muziek op ook.
Een ongemeen fraaie vertolking van dit slechts 12 maanden … eh maten tellende koraalvoorspel is te vinden op de cd waarop Bram Beekman het complete Orgelbüchlein vertolkt op “zijn” orgel in de Oostkerk te Middelburg. Een productie waarop veel te genieten valt, al moet ik er direct bij zeggen dat een integrale uitvoering van deze 46 koraalminiaturen niet bedoeld is om in één ruk af te luisteren: daarmee doe je de muziek geen recht. ’t Is ofwel een naslagwerk dat je zo nu en dan raadpleegt, ofwel een bonbonschaaltje waaruit je op een uitgelezen moment een of twee delicatessen kiest. En dan zijn de delicatessen rijkelijk vertegenwoordigd!
Beekman – hij nam het Orgelbüchlein al eerder op als onderdeel van zijn Bach-integrale voor het label LBCD – zet de Bachkoralen deftig neer, in tempi die weldadig aandoen. Geen haast, maar ook geen overdreven “hoor-mij-eens-muzikaal-zijn”, nee: de rijke expressie die Bach zelf al in noten vastlegde, krijgt alle ruimte om te klinken. Beekman zet er geen vergrootglas op, maar laat de diepgang van de componist ook niet ondersneeuwen door te hoge snelheden. Zijn interpretatie is rechtdoorzee, met soms een persoonlijke noot: zo hoorde ik de polymetriek in “Herr Gott, nun schleuss den Himmel auf” nog niet eerder zo nadrukkelijk als 2 tegen 3 uitvoeren.
Het De Rijckere-orgel van de Oostkerk in Middelburg is een voortreffelijk voertuig voor de muziek van Bach: met z’n heldere klank, de verscheidenheid aan tertsregisters en tongwerken en de poëtische fluiten heeft het klankbeeld wel enige raakvlakken met het werk van bijvoorbeeld Silbermann. De Oostkerk met z’n hoge koepel omgeeft de orgelklank nog eens met een heerlijke akoestiek, zodat de zuidelijke vurigheid die het instrument toch wel kenmerkt, op een prettige wijze wordt afgerond door de ruimte. Voor elk koraal is wel een passende registratie te vinden, al kan over de registerkeuze natuurlijk wel gediscussieerd worden. Is bijvoorbeeld de prachtige 8+3 klank in “O Mensch, bewein dein Sünde Gross” niet te lief, te vriendelijk, te weinig hartverscheurend, gelet op de inhoud van de tekst? Dat is een kwestie van smaak. In een enkel plenumstuk lijkt het pedaal last te hebben van ontstemming of ademnood: wat mij betreft het enige minpuntje in een verder toonaangevende productie.
Het booklet, met op de cover het manuscript van “Jesu, meine Freude”, bevat een lezenswaardige toelichting bij het Orgelbüchlein van de hand van dr. Albert Clement. Grote kans dus dat deze toelichting op steenworp afstand van de Oostkerk is geschreven…
Voor iedereen die z’n eigen uitvoering van deze educatieve Bachkoralen eens wil toetsen aan een toonaangevende interpretatie is deze cd verplichte kost. En wie rond de jaarwisseling de traditie heeft om “Uren, dagen, maanden, jaren” van Jan Zwart te spelen: prima, maar luister ter afwisseling ook eens naar “Das alte Jahr vergangen ist”: ’t is zó mooi! [DICK SANDERMAN]
[button link=”http://www.orgelshop.nl/orgelnieuws” target=”_new” style=”large” title=”BESTELSERVICE”][/button]
© 2009 www.orgelnieuws.nl
