Het maken en spelen van transcripties van orkest- en pianowerken op orgel kennen we in Nederland vooral door Piet van Egmond, die zijn handen niet omdraaide voor het spelen van grote werken als Die Moldau of Rhapsody in Blue. Een project van jaren is de voorliggende schijf van de Zweedse musicus Gunnar Idenstam.
advertentie
Sinds zijn studietijd speelde Idenstam met het idee om La Mer van Claude Debussy voor orgel te transcriberen. In het booklet staat een uitgebreide verantwoording hoe de verschillende instrumenten(groepen) naar bepaalde orgelregisters vertaald worden. Het Stahlhuth/Jann-orgel te Dudelange lijkt een wellicht wat al te makkelijke keus, toch heb ik het orgel zelden zó overtuigend gehoord in spel en opname.
La Mer van Debussy blijft in deze orgelbewerking prachtig overeind, waarbij de grote technische kwaliteiten van Idenstam volledig in dienst staan van de muziek. Het middendeel, met een prachtige improvisatorische dialoog tussen houtblazers en dwarsfluit, is een ‘Jeux’ in de ware zin van het woord, waarna het laatste deel (de beroemde dialoog tussen de wind en het meer) diep respect afdwingt door de grip op de grote lijn. Daarin is ook veel aandacht voor het detail – let eens op die snelle figuraties in de koperblazers.
Maurice Ravel is vertegenwoordigd met een deel uit Daphnis et Chloé (het begin van de dag, met die prachtige zonsopkomst…). In vergelijking met de transcriptie van David Briggs (Priory, PRCD794) valt op dat Idenstam het orgel als een orkest wil laten klinken, terwijl Briggs zich wat meer vrijheden veroorlooft om er ‘echte’ orgelmuziek van te maken. Wat mij betreft hebben beide opvattingen evenveel bestaansrecht.
Twee luchtige Valses van Ravel vormen een opstapje naar zijn tweede grote werk: La Valse. Een poëtische toelichting (dit is écht programmamuziek) helpt de luisteraar prima door het stuk. Sommige thematieken, zoals de hobo-solo in de eerste wals, zouden zo in een improvisatie van Piet van Egmond terecht gekomen kunnen zijn…
Twee overbekende werken van Ravel vormen de afsluiting: De Pavane pour une infante défunte en de Boléro, waarbij in het eerste werk een orgel van Skinner misschien nog net wat meer raffinement zou kunnen toevoegen.
Kortom, een cd die veel respect afdwingt door de integere en ver boven de materie staande benadering van Gunnar Idenstam. Ook de luisteraars die denken al genoeg cd’s van Dudelange in de kast hebben staan, kan ik deze schijf ten zeerste aanbevelen.
Debussy & Ravel
arranged and performed by Gunnar Idenstam, organ
La Mer / Boléro / La Valse
La Mer, three symphonic sketches (Debussy); Lever du jour [from Daphnis & Chloé], Valses nobles et sentimentales Nos. 2 + 3, La Valse, Pavane pour une infante défunte, Boléro (Ravel)
Label: Bis Records
Nummer: BIS-2049 | SACD
Speelduur: 73’46
Booklet: 28 pagina’s (EN/DU/FR)
Prijs: €23,95
