Elk land heeft ze wel: kleine(re) platenmaatschappijen die liever hun eigen koers varen dan meegaan met de stroom. Een voorbeeld daarvan is het Deense label Helikon Records van producent en toonmeester Jesper Jørgensen.
Hoewel Helikon zich niet uitsluitend richt op thuisland Denemarken, is er wel veel aandacht voor Deense componisten en musici. De catalogus omvat zowel seculiere volksmuziek als kerkelijk repertoire. Veel cd’s bevatten composities die tot dan toe nog niet eerder op de plaat waren vastgelegd. Een wezenlijk deel van de catalogus is ingeruimd voor orgelmuziek. We brengen twee van deze orgelproducties wat nader voor het voetlicht.
Op de cd ‘Danske romantiske orgler’ bespeelt Vibeke Astner drie romantische orgels die, aldus de organiste in het booklet, in de vorige eeuw als weinige de ‘Orgelbewegung’ hebben overleefd. Het programma is volledig Deens en bevat voor het merendeel cd-premières.
Op het Starup-orgel (44/IIIP) van de Sct. Matthaeus Kirke in Kopenhagen vertolkt Astner het zesdelige Requiem for orgel van Otto Malling. Daarna is het kleinschaliger Köhne-orgel (17/IIP) van Sakskøbing Kirke aan de beurt in werken van Christoph Weyse en Hans Matthison-Hansen. Laatstgenoemde wordt in het booklet opgevoerd als de eerste componist die een orgelsymfonie schreef. De symfonie is opgedragen aan Hans’ zoon Gottfred, van wie Astner ten slotte op het Frobenius-orgel (36/IIIP) van de Jerusalemkirken in Kopenhagen een fantasie over twee Scandinavische kerkliederen uitvoert. Een aanbevelenswaardige uitgave, vooral ook vanwege het gloedvolle pleidooi van Vibeke Astner voor zowel de bespeelde orgels als de gespeelde muziek.
Een andere wereld betreden we met het orgeloeuvre van Jens Ramsing. Ramsing is cantor-organist van de Vor Frue Kirke in Vordingborg. In deze kerk staat een Andersen-orgel (27/IIIP) uit 1960. Als componist schrijft Ramsing voornamelijk kerkmuziek; zijn orgelkoralen zijn regelmatig te horen in de zondagse live-uitzending vanuit de kathedraal van Kopenhagen. Vierentwintig van die – vermoedelijk buiten Scandinavië niet allemaal even bekende – koralen zijn gebundeld en klinken op een cd die Ramsing op zijn eigen orgel inspeelde.
De cd bevat daarnaast een variatiereeks over een kerklied waarvoor Ramsing een eigen melodie componeerde en ten slotte zijn nog drie niet-koraalgebonden werken te horen. De componist geeft in het booklet aan dat de luisteraar in zijn stukken niet echt een bepaalde stijl zal ontwaren. Voor Ramsing bestaan er geen vaste recepten of formules; in zijn optiek kun je vandaag de dag gebruikmaken van alle beschikbare stijlen. En dat doet hij dan ook zonder schroom: het verre verleden komt voorbij, maar ook de 20e eeuw is volop aanwezig, variërend van Bartok en Schönberg tot zelfs Duke Ellington en Lennon/McCartney. Andere koek dus dan de orgelromantiek waarop Vibeke Astner ons trakteert, maar daarom zeker niet minder smaakvol.
Danske romantiske orgler
Matthaeuskirken – Sakskøbing Kirke – Jerusalemskirken – Vibeke Astner, orgel
Requiem for orgel op. 75 (Malling);Uit ‘Små preludier’: nrs. 10, 16, 17 & 19 (Weyse); Symfoni nr. 1 i c-mol for orgel; Fantasi nr. 5 i D-dur for orgel over ‘Hvor salig er den lille flok’ (Hans Matthison-Hansen); Koncertfantasi i F-dur op. 35 over ‘Djelig er Jorden’ & ‘Hvor salig er den lille flok’ (Gottfred Matthison-Hansen).
Nummer: HCD 1063
Speelduur: 73’32
Booklet: 32 p. (DK/EN)
Prijs: 130 DKK (ca. € 17)
Bestellen: www.helikonrecords.dk
Organ works by Jens Ramsing
played by the composer at the P.G. Andersen organ in Our Lady’s Church Vordingborg – Denmark
Choral and 10 variations ‘I den nat af stumme skrig’; 24 Chorale preludes; Preludio calando; Kyrie; Laudate.
Nummer: HCD 1076
Speelduur: 55’35
Booklet: 12 pagina’s (DK/EN)
Prijs: 130 DKK (ca. € 17)
Bestellen: www.helikonrecords.dk