Op woensdag 24 juni neemt de Hersteld Hervormde Gemeente van Ouddorp het orgel voor haar nieuwe kerkgebouw in gebruik. Het orgel, afkomstig uit het Deense Hellerup, werd in gewijzigde vorm geplaatst door Berhardt H. Edskes Orgelbau uit Wohlen in Zwitserland.
De Hersteld Hervormden van Ouddorp houden hun diensten sinds 2013 in de nieuw gebouwde Eben-Haëzerkerk, na in eerste instantie de Dorpskerk te hebben gedeeld met de Hervormden binnen de Protestantse Kerk in Nederland en diensten te hebben belegd in verenigingsgebouw Eben-Haëzer. De kerk is een ontwerp van Architectenbureau Born te Middelharnis en heeft ruim 1.100 zitplaatsen in een kerkzaal met een inwendige hoogte van zo’n 19 meter.
Zoektocht
Voor het nieuwe kerkgebouw ondernam de plaatselijke orgelcommissie onder advies van Dick den Engelsman en Herman den Hollander van de Orgeladviescommissie van de VOGG de zoektocht naar een gebruikt instrument. Die leidde naar twee orgels: een afkomstig uit Engeland en een orgel uit Denemarken. De keuze viel op het laastgenoemde orgel waarop werd gewezen door orgelbouwer Bernhardt Edskes.
Troels Krohn
Het instrument stond in de Helleruplund Kirke te Hellerup iets ten noorden van Kopenhagen. Daar had men besloten het drieklaviers orgel van Troels Krohn, gebouwd in 1956 en 1970, te vervangen door een nieuw orgel van Carsten Lund. Het orgel werd door de Ouddorpers in 2012 aangeschaft om het door Edskes op de tegenover de kansel liggende galerij in gewijzigde vorm op te laten bouwen. In oktober 2013 werd het orgel gedemonteerd en overgebracht naar de orgelmaker in Zwitserland.
Edskes
Edskes heeft het materiaal hersteld en verwerkt in een vernieuwd concept. Zo is de mensurering herzien door verschuiving van pijpwerk en zijn onder andere tongwerken nieuw gemaakt. De intonatie werd geheel herzien naar de ideeën van de orgelmaker. Het open pijpwerk is afgesneden op lengte en metalen gedekten zijn op toonlengte dichtgesoldeerd.
De registertractuur en de wellen van de speeltractuur zijn nieuw, evenals de windvoorziening die bestaat uit drie spaanbalgen op een balgstoel met omkisting achterop de galerij. De windladen kregen nieuwe eikenhouten ventielkasten, aan de voorzijde voorzien van zelfsluitende ventielkastendeksels volgens een patent van de orgelmaker. Dammen en slepen – en waar nodig ook de pijpstokken – zijn nieuw gemaakt uit eiken.
Geproportioneerd
De orgelkassen en de plaatsing daarvan zijn opnieuw geproportioneerd en op een aantal punten aangepast. De onderling verhouding tussen de vijf kassen is aangepast. De zwelwerklade die in Hellerup op gelijke hoogte achter de hoofdwerklade stond, is in Ouddorp in verlaagde opstellen op een nieuwe onderkas achter hoofdkas geplaatst. De pedaalkassen zijn ontdaan van het kleinste zijveld en voorzien van een nieuwe zijwand. Vanwege de beperkte beschikbare hoogte moest de middentoren van het hoofdwerkfront worden ingekort. Het front van het rugwerk is herzien en heeft nu een middentoren. De kassen zijn voorzien van lofwerk in de ‘huisstijl’ van Edskes zoals hij die ook heeft toegepast in Aagtekerke en Dordrecht. De kassen zijn in een nieuwe kleurstelling geschilderd door Schildersbedrijf De Jongh te Waardenburg.
Klaviatuur
In de klaviatuur is op de de klavieren zelf, het koppelmechanisme en de houten wellenborden na vernieuwd in eikenhout met nieuwe registerknoppen uit ebbenhout waarop gekalligrafeerde opschriften zijn aangebracht. Voor de twee tremulanten zijn knopjes met afzonderlijke registerbijschriften aangebracht vlak naast het eerste manuaal onder de registertableau’s. Die vier koppels zijn in en uit te schakelen door middel van voettreden, rechts naast de zweltrede.
Ingebruikname
De ingebruikname van het orgel vindt plaats op woensdag 24 juni om 19.00 uur. Dick den Engelsman zal het orgel dan bespelen. Orgelbouwer Bernhardt Edskes geeft een toelichting op het orgel en de plaatselijke predikant ds. D. Zoet zal een meditatie houden. Een en ander wordt omlijst met samenzang.
Dispostie
Hoofdwerk C-g3
Quintadeen 16
Prestant 8 – vanaf C in het front
Gemshoorn 8 – C-H gedekt
Octaaf 4
Fluit 4
Quint 3
Superoctaaf 2
Mixtuur V-VI – op 1 1/3-basis
Cornett III discant
Trompet 8
Rugpositief C-g3
Holpijp 8 – C-H hout
Quintadeen 8
Prestant 4
Roerfluit 4
Quintfluit 3
Octaaf 2
Sesquialter II
Scherp III
Dulciaan 8
Zwelwerk C-g3
Gamba 8
Roerfluit 8
Prestant 4
Fluit douce 4
Nasard 3
Octaaf 2
Woudfluit 2
Terts 1 3/5
Ruispijp III
Hobo 8
Pedaal C-f1
Prestant 16 – C-E gedekt, vanaf F open
Subbas 16 – hout
Octaafbas 8
Gedekt 8 – C-H hout
Roerquint 6
Octaaf 4
Nachthoorn 2
Mixtuur IV
Bazuin 16 – C-H houten bekers
Trompet 8
Schalmey 4
Werktuiglijke registers
Koppeling HW+RP
Koppeling HW+ZW
Koppeling Ped+HW
Koppeling Ped+RP
Tremulant doux
Tremulant fort
Zweltrede Zwelwerk
Stemming: evenredig zwevend
Toonhoogte: a = 440 Hz.
Meer informatie en foto’s