De Engelse platenmaatschappij Regent bracht drie cd’s uit met prachtige maar ook raadselachtige titels: Threads of Gold, Even Such Is Time en Under en Celtic Sky.
advertentie
De cd Even So is Time is een productie uit Cambridge. Het koor van Christ’s College zingt op een aanstekelijke manier werken van de twintigste-eeuwse kerkmuziekcomponisten Gerald Finzi, Kenneth Leighton, Herbert Howells en Willam Walton.
Het koor doet dat in de goed klinkende kapel van Queen’s College. Daar staat een voortreffelijk Binns-orgel uit 1892, met drie manualen en 32 stemmen. Aan de dispositie en de intonatie is sinds de bouw nooit iets veranderd. In 2002 werd het voor het laatst gerestaureerd door Harrison & Harrison. Sidharth Prabhu-Naik en Gabriel Harley bespelen het instrument in deze opname.
Van de vier componisten op deze cd is Kenneth Leighton de meest moderne. Het beluisteren van zijn ruim achttien minuten durende Crucifixus pro nobis (over het lijden van Christus) – in het hart van het cd-programma – vergt veel inspanning. Het werk waar de cd mee besluit, Solus ad victimam, ook van Leighton, is eenvoudiger van constructie en laat zich dan ook gemakkelijker volgen.
Op deze cd – nog geen week in de handel – staat verder bekendere Engelse koormuziek. Alle teksten op de cd hebben iets met de dood te maken, zoals Lo, the full final sacrifice van Finzi en Take him earth for cherishing, dat Herbert Howells schreef naar aanleiding van de moord op president John F. Kennedy in 1963.
Under a Celtic Sky
Ik heb een tijdje met de cd in mijn handen gestaan om me te kunnen voorstellen wat voor muziek me bij het beluisteren van een cd met deze titel te wachten stond. De cd heeft als ondertitel Anthems and folk songs from the corners of the British Isles.
Mijn eerste associaties – ‘het zal wel new-agemuziek zijn of iets met weeïge en vredige panfluiten’ – blijken onjuist als ik de achterkant van het cd-doosje bekijk. Want daar prijken bekende Engelse componistennamen en hun al even bekende muziek zoals Stanford (For lo, I raise up), Rutter (A Gaelic Blessing), Stopford (Do not be afraid), Parry (My Soul, there is a country) en Britten (A hymn to St Columba).
De Kelten – of Celts in het Engels – vormden duizend jaar voor het begin van de christelijke jaartelling een aanzienlijke bevolkingsgroep in Europa, totdat ze vermengden met allerlei volksverhuizers. Nu nog worden Keltische talen gesproken in de uithoeken van de Britse eilanden: Wales, Cornwall, Schotland en Ierland. Componisten uit die (relatieve) uithoeken werden nationale bekendheden. Charles Villiers Stanford werd in 1852 geboren in de Ierse hoofdstad Dublin en werd beroemd vanuit Londen.
Dat ook ‘softe’ componisten als Philip Stopford en John Rutter een plek op deze cd krijgen, is niet omdat ze uit een uithoek komen, maar omdat ze volksmelodieën gebruiken in hun composities. Ze maken allebei ‘vredelievende geluiden’, schrijft Hugh Edwards in het boekje met goed gevoel voor Engelse humor!
Ook componist Geraint Lewis schrijft in dat idioom, althans in het werk The souls of the righteous dat op deze cd staat. Het is geschreven voor de herdenkingsdienst van de componist William Mathias en het heeft een prachtige orgelpartij in vijftig tinten zachte achtvoeters. Van Mathias’ werk – hij leefde en werkte in Wales – staat a capella volksmuziek op deze cd. Hij werd bekend door zijn toonzetting van Psalm 67 (Let the people praise thee, O God) met een uitzinnige orgelpartij, geschreven voor de huwelijksdienst van prins Charles en Diana in 1981.
Het leuke van de cd is dat er niet alleen kerkmuziek op staat, maar ook volksmuziek – folk music, hier dus niet in de betekenis van Ierse bandjes die folk spelen. Die geven toch een meer een Keltisch gevoel (wat dat dan ook is) dan de plechtige kerkmuziek. Dat gebeurt vooral als er pentatonische melodieën langskomen, zoals in het liedje I love my love uit Cornwall in een arrangement van Gustav Holst.
De Engelsen besteden veel geld, tijd en energie aan de instandhouding van goede koren én orgels. Jammer is dan ook dat het uitgebreide cd-boekje wel beschrijvingen geeft van het koor, dirigent Huw Williams en organist Peter King, maar niet van het orgel. Ook de andere hier besproken cd’s geven geen informatie over het bespeelde orgel. Het is een manco van veel cd’s uit Engeland.
Het Cantemus Chamber Choir is vanuit nota bene Swansea (in Wales, waar de Kelten wonen) naar Oxford gereisd, 250 kilometer verderop, kennelijk omdat de opnamelocatie zo geschikt is qua akoestiek. Maar aan het orgel van Kenneth Tickell in Keble College dat in deze opname glorieert wordt geen enkel woord gewijd. Laten we het er maar op houden dat in Engeland orgels zo vanzelfsprekend goed zijn, dat je het er niet over hoeft te hebben.
Threads of Gold
De titel van cd Threads of Gold verwijst naar de kunstige stemmenweefsels van die de componisten uit de Gouden Eeuw. De muziek van zestiende-eeuwse componisten William Byrd, William Mundy, Thomas Tallis en Orlando Gibbons wordt hier en daar sober begeleid op een kistorgel. Meer dan een welluidende achtvoets fluit krijgen we niet te horen. Maar wat mooi! Het koor van York Minster zingt toonaangevend de eeuwenoude gouden draden, geweven uit de prachtige gregoriaanse lijnen.
Even such is time
Finzi – Leighton – Howells – Walton
The Choir of Christ’s College, Cambridge – David Rowland
Lo, the full and final Sacrifice (Finzi); What love is this of thine (Leighton); Where does the uttered music go? (Walton); Even such is time (Howells); Crucifixus pro nobis (Leighton); Set me as a seal upon thine heart (Walton); Take him, earth, for cherishing (Howells); A Litany (Walton); Solus ad victimam (Leighton)
Regent Records – REGCD511, TT 71’55, booklet 12 pagina’s EN, prijs £ 10,00 | regentrecords.co.uk
Under a Celtic Sky
Cantemus Chamber Choir / Peter King (organ of Keble College, Oxford) / Huw Williams, director
For lo, I raise up (Stanford); The souls of the righteousness (Lewis); Beati quorum via (Stanford); Ubi caritas (Mealor); A Gealic blessing (Rutter); Do not be afraid (Stopford); As truly as God is our Father (Mathias); My soul, there is a country (Parry); A hymn of St Columba (Britten); The blue bird (Stanford); Four Welsh folk songs (Mathias); I love my love (Cornish trad. / arr. Holst); Afton Water (Scottish trad. / arr. Willcocks); Swansea Town (English trad. / arr. Holst); Dafydd y Garreg Wenn (David of White Rocks) (Welsh trad. / arr. Court).
Regent Records – REGD0502, TT 70’50, booklet 20 pagina’s EN, prijs £ 10,00 | regentrecords.co.uk
Threads of Gold
Music from the Golden Age
The Choir of York Minster – Robert Sharpe
Vide, Domine, afflictionem (Byrd); Evening Service ‘in medio chori’ (Mundy); Ne irascaris (Byrd); O salutaris hostia (Tallis); Glorious and powerful God (Gibbons); O sacrum convivium (Tallis); In manus tuas (Tallis); Videte miraculum (Tallis); Praise our Lord, all ye Gentiles (Byrd); Great Lord of Lords (Gibbons); O Lord, make thy servant, Elizabeth (Byrd); O God, the King of glory (Gibbons); Tribulationes cicitatum (Byrd)
Regent Records – REGCD488, TT 71’09, booklet 20 pagina’s EN, prijs £ 10,00 | regentrecords.co.uk, ook verkrijgbaar op iTunes (€ 8,99)
