advertentie
DUTCH AIRLINES: A century of Dutch harmonium music
Dirk Luijmes, harmonium
Francine van der Heijden, sopraan
Rémy Baudet, viool
Label: Challenge Classics CD 72166
Speelduur: 77′:09’’
Booklet: 30 pagina’s (Nederlands en Engels)
Prijs: € 22,25
Exclusief voor bezoekers van www.orgelnieuws.nl is deze cd gedurende de maand november 2007 verkrijgbaar in plaats van € 22,25 voor € 18,50.
Muzikale interpretatie * * * * *
Programmakeuze * * * *
Keuze van het instrument * * * * *
Kwaliteit van de opname * * * * *
Informatie in het boeklet * * * *
Grafische vormgeving (cd en boekje) * * * * *
Klik hier om dit artikel te bestellen
De CD “Dutch Airlines” van Dirk Luijmes omvat vijf componisten die geboren zijn tussen 1862 en 1890, en zes levende componisten van wie de oudste in 1939 geboren is. Onder de hier verschenen stukken is er één arrangement, geautoriseerd door de componist Louis Andriessen, en één overtuigend gemotiveerde adoptie: het Ave Maria van Diepenbrock. De gebruikte instrumenten zijn twee Mustels, zeer mooi van klank. De bijdragen van sopraan Francine van der Heijden en de violist Rémy Baudet zijn voortreffelijk. Opnamen en afwerking zijn gedaan door Jean van Cleef, op schitterende wijze. De klank is helder, nabij en ruimtelijk, met een natuurlijke akoestiek.
Dirk Luijmes bewijst zonneklaar dat het harmonium vitaal is en niet alleen iets uit de historie. Hij vindt in het Nederlands Muziek Instituut – voortgekomen uit de muziekbibliotheek van het Haags Gemeentemuseum – onuitgegeven stukken, maar ook weet hij veel eigentijdse componisten te bewegen voor het harmonium te schrijven. Daarmee profileert hij zich tot een leidende figuur op dit terrein. Hij schrijft een excellente toelichting in het bijgevoegde boekje, in het Nederlands. Er is een Engelse vertaling bij. De opmerking aldaar over de “double expression” is zonder zin omdat het woord ‘dynamisch’ niet vertaald is.
De Haagse toondichter Henri Zagwijn (1878 – 1954) krijgt een première van een manuscript uit het NMI. Zagwijn was leraar Muziek aan de Vrije School in Den Haag. Het zou mooi zijn als Zagwijns “Weihe-nacht” en “Auferstehung” voor piano, harmonium en zangstem op tekst van Rudolf Steiner, Christian Morgenstern en Novalis eens tot uitvoering konden komen. Een mooie vondst is werk van Cor Kint, stukken voor viool en harmonium, waarvan helaas slechts één voorbeeld. Jan van Nuenen, de bijna autodidacte klokkenmaker uit Berlicum, krijgt zijn zo verdiende première. Van hem is in het NMI heel wat biografisch en muzikaal materiaal gedeponeerd, waaronder wellicht enige handschriften. De dozen zijn nog niet geopend, maar men zal ons waarschuwen als het zover is.
Andries van Rossem (*1957) schrijft vanuit het wezen van het instrument: de windvoorziening, de balans met de double expression en zelfs het “slaan”, het vibreren van de getempereerde intervallen, zet hij op boeiende wijze in.
Chiel Meijering, van wie de opera “Alzheimer” vorig jaar terecht warm ontvangen werd, draagt twee overtuigende liederen bij, vaak met repetitieve structuur.
Roderik de Man (*1941) streeft in zijn muziek een gelaagdheid na. Een polyfonie niet zozeer van stemmen als wel van klanklagen. Hier verschijnt deze gelaagdheid als een boeiende dialoog tussen de feitelijk bespeelde Mustel en zijn elektronisch gemanipuleerde, vooraf opgenomen klank. Deze confrontatie van opgenomen, al of niet gemanipuleerde klank met een echt gespeeld instrument vinden wij ook in de Mans “Chordis Canam” voor klavecimbel en tape (1989), in “Entanglements” voor blokfluiten en tape (1992) en “Momentum” voor basklarinet, klavecimbel en tape (1991). De Man heeft op deze aanpak een vaste greep, het zijn geen willekeurige effecten die ons moeten overdonderen. In al deze werken ligt de verbinding met een bepaalde musicus ten grondslag aan het ontstaan van de compositie. Niet elk programmaonderdeel zal ik noemen.
Deze productie is niet een onderonsje van een nostalgische subcultuur maar is van belang voor iedere muziekliefhebber. [KLAAS TRAPMAN]
[Met toestemming overgenomen uit Vox Humana Jrg. 18 nr. 2]
Exclusief voor bezoekers van www.orgelnieuws.nl is deze cd gedurende de maand november 2007 verkrijgbaar in plaats van € 22,25 voor € 18,50.
Klik hier om dit artikel te bestellen
© 2007 www.orgelnieuws.nl
