Op vrijdag 3 november 2023 wordt het Duyschot/Witte-orgel in de Nieuwe Kerk in Den Haag opnieuw in gebruik genomen na een grote restauratie. Tussen 2018 en 2020 is het instrument gerestaureerd door Orgelmakerij Reil en is het plexiglasscherm voor het orgel verplaatsbaar gemaakt.
De restauratiewerkzaamheden door Reil richtten zich met name op de windvoorziening, de mechanieken en het pijpwerk. Leonoor Speldekamp tekende voor de schoonmaak en restauratie van de orgelkas en de luiken. Het akoestische scherm van plexiglas dat voor het orgel was aangebracht is door de firma Octatube verplaatsbaar gemaakt. Daarmee komt het orgel zowel visueel als in klankontwikkeling weer tot zijn recht.
Duyschot en Witte
Het orgel van de Nieuwe Kerk werd in 1702 gebouwd door Johannes Duyschot. In 1867 plaatste C.G.F. Witte een nieuw binnenwerk in de bestaande kas. Daarbij maakte hij gebruik van een deel van het Duyschot-pijpwerk. Het orgel kreeg 28 stemmen op drie manualen, het pedaal was aangehangen, hoewel Witte in zijn ontwerp wel een zelfstandig pedaal had meegenomen.
In de jaren 60 wordt restauratie noodzakelijk en rijzen er plannen om het Duyschot-orgel te reconstrueren. Eind jaren 60 wordt de kerk gesloten voor de eredienst en na een omvangrijke restauratie in 1976 in gebruik genomen als concertzaal. Het orgel is dan sinds 1974 in restauratie bij Flentrop Orgelbouw in Zaandam.
Restauratie
In plaats van een Duyschot-reconstructie wordt naar advies van Klaas Bolt gekozen voor een restauratie van het Witte-concept. Daarbij wordt een zelfstandig pedaal van zeven registers aangebracht op basis van het oorspronkelijke ontwerp van Witte, met uitbreiding van een Open Subbas 16 (afkomstig uit het Witte-orgel van de Grote Kerk in Den Haag) en Trompet 4′.
Meer over het orgel is hier te vinden.
De kerk is in beheer van Stichting Nieuwe Kerk en wordt gebruikt als podium voor onder meer kamer- en koormuziek. Ook houdt de Redeemer International Church er haar diensten.
Heringebruiknameconcert
De heringebruikname vindt plaats met een concert op vrijdag 3 november om 20.15 uur. Aan het concert werken mee de organisten Henk Verhoef (adviseur bij de restauratie) en Geerten van de Wetering, en het orkest SoundWave Collective onder leiding van Libia Hernandez.
Op het programma staat onder meer orgelwerk van Bach en de première van een compositie die Guus Janssen voor deze gelegenheid schreef in opdracht van de Stichting Nieuwe Kerk. Ook zullen er twee concerten voor orgel en orkest worden uitgevoerd: het Koekoek- en nachtegaalconcert van Georg Friedrich Händel, die in 1750 zelf het orgel van de Haagse Nieuwe Kerk bespeelde, en het Concert voor orgel, strijkorkest en pauken van Francis Poulenc.
Kaarten en verdere info via www.amare.nl