Hoe kan het dat een in zijn tijd wereldberoemde muzikale persoonlijkheid een eeuw later niet veel meer is dan een voetnoot in de geschiedenis? Edwin Henry Lemare gaf destijds concerten voor duizenden mensen – op Paaszondag 1917 ruim 10.000 (!) toehoorders in San Francisco –, schreef ruim tachtig orgelwerken en maakte talloze transcripties van orkestwerken. Maar zijn naam wordt anno 2017 eigenlijk alleen nog in verband gebracht met dat laatste.
advertentie
Dat is op zijn minst opmerkelijk, zo vond ook de Deense organist Lars Rosenlund Nørremark. En dus besloot hij zich grondig in leven en werk van zijn flamboyante Engelse voorganger te verdiepen. Zijn speurwerk leidde tot drie cd’s met daarop een representatieve dwarsdoorsnede van Lemares oeuvre.
Lemare was van veel markten thuis en keek daarbij zeker niet neer op het lichtere genre. Hij was van mening dat een concertmusicus zowel ‘het gewone volk’ als ‘de doorgewinterde kenner’ moet bedienen.
Die insteek had hij ook als componist. Het voortbrengen van aansprekende melodieën en kruidige harmonieën ging hem goed af. Daarbij had hij veel gevoel voor structuur. Leonard Sanderman bestempelde Lemares eerste orgelsymfonie in een recente bespreking als ‘groots’ en daar sluit ik me graag bij aan. De tweede symfonie doet daar weinig voor onder. Ook de overige werken op de cd’s getuigen van een vaardige pen. Aardig is de knipoog naar Johann Sebastian Bach in de Toccata & Fugue in D minor. Niet alles is even diepgaand, maar dat hoefde van Lemare dus ook niet.
Nørremark voert de door hem gemaakte selectie uit op Denemarkens grootste kerkorgel, het Frobenius-orgel in de Dom van Aarhus. Op die keuze valt weinig af te dingen. Het orgel staat zijn mannetje in het ruigere werk (zoals de Marche Heroique en de Toccata di concerto) en toont in de zachtere stukken (zoals de prachtige Arcadian Idyll en de Variations Sérieuses) zijn poëtische kant. De toegewijde en gloedvolle vertolkingen van Nørremark doen Lemare alle recht.
In de booklets gaat de organist uitgebreid in op Lemare en de tijd waarin hij leefde. Hij doet dat in drie afzonderlijke essays (een per deel). Daarin vinden we ook het antwoord op de vraag waarmee deze bespreking begon. De ‘populistische’ Lemare raakte langzaam maar zeker uit de mode, ten faveure van de als meer intellectueel beschouwde stijl van bijvoorbeeld Marcel Dupré. De naam van de eens zo gevierde musicus raakte steeds meer in de vergetelheid. Uiteindelijk stierf hij roemloos en berooid – de beurskrach van 1929 had zijn vermogen tot het nulpunt gereduceerd.
Sindsdien hebben weinigen zich om de erfenis van Edwin Henry Lemare bekommerd. Een uitzondering is de Amerikaanse organist Frederick Hohman, die een aantal cd’s aan hem wijdde. En nu dus ook Lars Rosenlund Nørremark, waarvoor hulde.
Edwin H. Lemare (1865-1934) ? Organ Works
Lars Rosenlund Nørremark, Frobenius Organ (1928) Aarhus Cathedral
Volume 1: Concertstück No. 1 – Written in the form of a Polonaise, op. 80; Andantino in D flat major; Caprice Orientale, op. 46; Organ Symphony No. 1 in G minor, op. 35.
Label: CDKlassisk
Nummer: CDK 209
Speelduur: 46’26
Booklet: 32 p. (DK/EN)
Volume 2: Marche Heroique, op. 74; Arcadian Idyll, op. 52; Organ Symphony No. 2 in D minor, op. 50; Concert Fantasia – Improvisation No. 1 upon ‘The Sailor’s Hornpipe’, ‘British Grenadier’ & ‘Rule Brittania’, op. 91.
Label: CDKlassisk
Nummer: CDK120
Speelduur: 51’27
Booklet: 30 p. (DK/EN)
Volume 3: Marche Moderne, op. 2; Allegretto; Toccata & Fugue in D minor, op. 98; Variations Sérieuses, op. 96; Toccata di concerto, op.59; Irish Air from County Derry; Grand Cortège (Finale), op. 67.
Label: CDKlassisk
Nummer: CDK1163
Speelduur: 48’03
Booklet: 22 p. (DK/EN)
Prijs: ca. € 13 per deel
Bestellen: www.cdklassisk.dk
