De Six Pièces, Trois Pièces en Trois Chorals van César Franck ontstonden in de periode 1860 tot 1890. Als orgelcomponist bereikte hij toen zijn absolute hoogtepunt. Het maakte hem tot ‘vader van de orgelsymphonie’, zoals een in 2014 verschenen dvd-box over de Clothilde-organist terecht werd getiteld. Maar er is ook een Franck van vóór de Franck van die twaalf meesterwerken.
Op de cd ‘Franck avant César Franck’ op het label Aeolus werden offertoires en posthume werken uit die vroegere scheppingsperiode van Franck opgenomen. De Duitse organiste Elke Völker, bekend van de Karg-Elert-integrale op hetzelfde label, legde ze vast op het Cavaillé-Coll-orgel uit 1857 van de Notre-Dame-basiliek te Bonsecours bij Rouen.
Je kunt die vroege werken – ze ontstonden in de pakweg twintig jaar voor de Six Pièces (ca. 1860-1868) – nauwelijks bestempelen als jeugdzonden. Niet jeugdig omdat de in 1822 geboren Franck ze schreef als eind twintiger en dertiger. En evenmin zondig. Vooral vormen ze een tijdsbeeld en zijn ze eerder een voorafschaduwing van de grootse werken die nog zouden komen.
Völker breekt met haar opname een lans voor dit ten onrechte genegeerde deel uit Francks oeuvre. In de Cavaillé-Coll uit de periode waarin de werken zijn geschreven heeft ze daarvoor een uitstekend passend instrument gevonden. Die keuze is temeer interessant omdat het orgel in eerste aanleg slechts twee jaar jonger is dan Francks ‘eigen’ Cavaillé-Coll-orgel uit 1859 in de Ste. Clotilde en bovendien nog slechts zelden op cd te horen was.
Zoals van Aeolus te verwachten is zowel de visuele als tekstuele begeleiding van de opname uitstekend verzorgd. De zeer informatieve tekst over deze ‘uithoek’ van het Franck-repertoire is van de hand van Kurt Lueders. Van deze ‘American in Paris’ en deskundige op het gebied van negentiende-eeuwse Franse orgelmuziek en orgelbouw, verscheen in 2014 eveneens bij Aeolus cd ‘…et après César Franck ?’ waarin juist de invloed op de generatie componisten ná Franck te horen was.
Elke Völker levert smaakvol en verzorgd spel. Klank en opname van het orgel in Bonsecours geven het extra snufje peper en zout in het gerecht. Maar wie meer pit wil komt toch beter aan zijn trekken bij het flamboyantere spel van Joris Verdin die dit repertoire voor Ricercar vastlegde in Saint-Omer.
Franck avant César Franck
César Franck – offertoires & pièces posthumes
Elke Völker, Aristide Cavaillé-Coll Organ (1857), Basilique Notre-Dame | Bonsecours
Offertoire en fa mineur, Offertoire en sol mineur (1859), Andantino (1856), Offertoire de Noël, Offertoire en fa dièse mineur, Pièce en mi bémol (1846), Grand Choeur en mi bémol majeur, Offertoire en si majeur, Offertoire sur un Noël breton, Pièce pour grand orgue en la majeur (1854)
Label: Aeolus
Nummer: AE-10341
Speelduur: 78’20
Booklet: 27 pagina’s (EN/FR/DU)
Prijs: € 17,99
Bestellen: www.aeolus-music.com