Franz Hauk plays Symphonic Organ
The Great Klais Organ of Liebfrauenmünster Ingolstadt
Naji Hakim (*1955): Ouverture Libanaise (2001) / Pange Lingua (1996); R.M. Helmschrott (*1938): Furioso Infernal – Symphonische Fantasie (1991) / Dans la lumière (1993); Olivier Messiaen (1908-1992): L’Ascension – Quatre Méditations Symphoniques (1934)
Label: Guild
Speelduur: 73’ 49’’
Booklet: 16 pagina’s (Engels en Duits)
Prijs: € 22,75
Muzikale interpretatie * * * * *
Programmakeuze * * * * *
Keuze van het instrument * * * * *
Kwaliteit van de opname * * *
Informatie in het boeklet * * * *
Grafische vormgeving (cd en boekje) * * *
Prijs in de maanden augustus en september van € 22,75 voor € 20,00 (exclusief verzending) (alléén voor bezoekers van www.orgelnieuws.nl).
Klik hier om dit artikel te bestellen
Naar schatting zal een cd gevuld met uitsluitend twintigste-eeuwse orgelwerken bij de gemiddelde orgelliefhebber in ons land niet direct een warm onthaal krijgen. Dat onthaal zal niet warmer zijn als er ook nog eens werk van onbekende componisten op staat. Of dat terecht is, is maar zeer de vraag.
Twintigste-eeuwse muziek in het algemeen heeft zich evenwel de laatste decennia mogen verheugen in een bredere belangstelling. Een terechte belangstelling mijns inziens. Deze muziek bezit vaak een kwalitatief hoog gehalte en veel ervan is het waard om gespeeld en gehoord te worden. De voorliggende cd is hier een uitstekend voorbeeld van en stelt ruime aandacht aan drie componisten uit de twintigste eeuw: Naji Hakim, Robert M. Helmschrott en Olivier Messiaen.
Helmschrott, de minst bekende van deze drie, werd geboren in Weilheim (D). Hij completeerde zijn muziekstudie aan de Hochschule für Musik und Theater van München. Hij bekwaamde zich verder bij de Tournemire leerling Pierre Froidebise in Luik (B), en bij G. Petrassi en L. Dallapiccola in Siena (Italië). Van Helmschrott horen we zijn Symphonische Fantasie uit 1991 en ‘Dans la lumière’ uit 1993. De muziek van Helmschrott kunnen we het beste typeren als een synthese tussen enerzijds Petr Eben en anderzijds Jean Langlais, hoewel het een eigen gezicht blijft behouden. De muziek is merendeels heroïsch van aard met plaats voor contemplatieve (beschouwelijke) momenten. Een prettige kennismaking.
Hakim, van geboorte een Libanees, is een goed voorbeeld van een productieve hedendaagse componist. Hij stond in nauwe relatie tot Jean Langlais die tevens zijn leermeester was. Als organist is Hakim verbonden aan de Saint-Trinité te Parijs waar hij in 1993 zijn illustere voorganger Messiaen opvolgde. Daarvoor (van 1985 tot 1993) was hij titularis van de Sacré-Coeur in dezelfde stad. Zijn muziek is soms wat populistisch, maar het bezit ook onmiskenbare Langlais-invloeden, en dan met name de folkloristische elementen. Zijn hier gespeelde werken beleefden in Ingolstadt allebei een première, uitgevoerd door de componist zelf.
Messiaen, de bekendste van deze drie componisten, volgde in 1931 Alexander Guilmant op aan de Saint-Trinité. Hij vervulde deze post tot aan zijn dood. Als componist was hij in vele opzichten een vernieuwer, onder andere met zijn beperkt transponeerbare modi (toonreeksen die zichzelf overlappen als ze minder dan een octaaf getransponeerd worden). Ook aspecten als melodie en ritmiek kregen bij hem (onder oosterse invloed) een nieuwe impuls. Zijn cyclus L’Ascension – Hemelvaart – is een vroeg werk uit 1934 en is zijn eerste grote orgelcyclus. Het stamt uit de beginjaren van zijn organistschap aan de Saint-Trinité.
Organist Franz Hauk (1955), onder andere geschoold door Franz Lehrndorfer en Edgar Krapp, is sinds 1982 als organist verbonden aan de Liebfrauenmünster van Ingolstadt en momenteel werkzaam als leraar aan het State College for Music and Theater in München. Hij presenteert deze werken op ‘zijn’ vierklaviers Klais-orgel (met een Duits en een Frans zwelwerk!) uit 1977. Een werkelijk prachtig instrument wat al bij oplevering een monument was. Een uitstekend staaltje moderne orgelbouw. Hauk musiceert naar hartelust en is goed thuis op zijn instrument. Zijn spel heeft een présence en hij beschikt over een overweldigende virtuositeit. De akoestiek van de Liebfrauenmünster (zo’n 8 seconden) voegt hier nog een extra dimensie aan toe en completeert dit feest. De opening van Hakim’s Ouverture uit 2001 is fel en overrompelend met mooi getimede momenten. En wat een orgel zeg! Helmschrott’s Furioso Infernal, een wat macaber aandoend orgelwerk wat een groots crescendo krijgt, en Dans la lumière wat zowel een mystiek als een heroïsch deel heeft – luister hier eens naar de wisselwerking tussen orgel en akoestiek – doen daar niet veel voor onder evenmin als Messiaens geniale cyclus uit 1934. Prachtig!
Samenvattend: voor de liefhebbers van moderne muziek is het hier genieten! Voor de wat meer traditioneel ingestelde luisteraar zal dit even wennen zijn, maar ik raad u aan het eens te proberen. Het boekje is verzorgt en lezenswaardig. Op de cover van het boekje staat een kleurrijk mozaïek afgebeeld van de hand van Julian Modica uit Marseille. Een aardige vondst, want kleurrijk is een juiste typering voor deze productie. De opname die weliswaar niet recent is maar dateert uit 1997(!) en 2001, is best present. Alle klaviernuances zijn duidelijk waarneembaar al lijkt het hier en daar soms een tikkeltje te direct. Maar dat nemen we voor lief. Een in alle opzichten voorbeeldige productie! [JAN-WILLEM VAN BRAAK]
Voor meer info over het Klais-orgel in de Liebfrauenmünster
http://www.klais.de/m.php?tx=84
Klik hier om dit artikel te bestellen
© 2007 www.orgelnieuws.nl