De 54e editie van het Internationaal Improvisatieconcours Haarlem heeft zaterdag 23 juli geen winnaar opgeleverd. Volgens de jury waren de drie finalisten niet genoeg vernieuwend, creatief en origineel. Zaterdagavond werd alleen de publieksprijs uitgereikt aan Harmen Trimp.
advertentie
De eindronde in de Grote of Sint-Bavokerk in Haarlem werd gespeeld tussen de Duitser David Kiefer en de Nederlanders Wouter van der Wilt en Harmen Trimp. Zij kregen de opdracht te improviseren op een thema van Thomas Lacôte en bij stomme films van 100 jaar oud.
De jury bestaande uit Zuzana Ferjen?íková (SLO/A), Vincent Thévenaz (CH), Dominik Susteck (D), Martijn Padding (NL), Gerben Mourik (NL) en voorzitter Ansgar Wallenhorst (D) oordeelde na de slotronde dat de prestigieuze improvisatieprijs aan geen van de drie finalisten kon worden uitgereikt.
‘Door de pandemie misten organisten de routine van concerten, samenwerkingen en interactie met een publiek. Wij denken dat mede hierdoor de improvisatie-optredens van de deelnemers aan het Internationaal Orgelfestival Haarlem het uitstekende improvisatieniveau misten waar Haarlem om bekend staat: het publiek verrassen met nieuwe wegen, experimentele technieken, unieke improvisaties die men nog nooit gehoord heeft.’, laat de jury in een verklaring weten.
‘Als jury voelen wij ons verantwoordelijk om het hoge niveau van Haarlem voor de toekomst te behouden en hebben besloten deze prijs niet aan een van de finalisten te geven.’
De jury gaf het festivalbestuur het advies mee het prijzengeld (4.000 euro) in te zetten als investering in jong improvisatietalent.
Voor de publieksfavoriet Harmen Trimp was er wel de publieksprijs van 1.000 euro die hem werd uitgereikt door Erik Winkel namens Flentrop Orgelbouw.
Het is niet de eerste keer in het 71-jarig bestaan van het concours dat de jury geen winnaar aanwees. Ook in 1973 vond de jury van de 23e editie (Cor Kee, Gaston Litaize en Johannes-Ernst Koehler) dat het niveau niet hoog genoeg was om een prijs uit te reiken.
Dit bericht is 24-07-2022 om 22:09 aangepast. In een eerdere versie werd op basis van een persbericht van het Internationaal Orgelfestival gemeld dat voor het eerst in het bestaan van het concours geen winnaar werd aangewezen. Dat was ook in 1973 het geval.
Een beetje vreemde situatie in Haarlem. Als alle drie de kandidaten geen prijs bij elkaar kunnen spelen, dan heeft, in mijn optiek, de jury hun werk niet goed gedaan tijdens de voorselectie, en de verkeerde finalisten uitgekozen, of waren die drie toen wel zo uitzonderlijk?
Alle respect voor de jury maar dit is hoogst ongeloofwaardig! En die pandemie? Ook niet zo’n geloofwaardig verhaal. Misschien moet Haarlem even een stapje terug doen, ge-reset worden zeg maar.
Ik raad het bestuur van het Internationaal Orgelfestival aan om terug te keren naar de periode van de grootmeesters der improvisatiekunst: André Isoir, Jan Jongepier, Tomasz Adam Nowak, Anton Heiller, Marcel Dupré, Arie Keijzer. Wat is er mis met het improviseren van een koraalfantasie? Een preludium en fuga? Een symfonie? Een thema met variaties?
Misschien moeten we weer terug naar de jaren 60, 70 en 80. Een duidelijk thema, koraal of iets dergelijks zoals Klaas Bolt, Jan Jongepier en Sietze de Vries herkenbaar en diverse stijlen dan valt er voor het publiek ook wat te genieten.
De arrogantie die afdruipt van de Haarlemse concours is ronduit vermakelijk!
Ben er ooit eens geweest. Degene die clustertjes met zijn arm produceerde werd de winnaar en de technisch begaafdere en muzikaal verfrissendere kandidaten werden eruit gedonderd.
Overweeg de volgende keer mee te gaan doen, het verplichte thema los te laten en 15 minuten lang ‘Boer er legt een kip in’t water te gaan spelen’ in vier registraties.
Lijkt me leuk!
Weet zeker dat ik dan ga winnen, stort die vierduizend EURI maar op mijn rekening.
Daarna ga ik thuis allemaal liedjes van Frans Bauer en Dreetje Hazes instuderen op orgel. Want een organist die een vernieuwend concours heeft gewonnen moet ook daarna vernieuwend blijven.
Afgezien van het feit dat ik niet van orgelconcoursen hou (af andere instrumenten) want wat de één mooi vindt en een ander niet leuk of minder leuk doet voor mij niet ter zake.
De jury had een eigewaan waardoor de finalisten werden gediskwalificeerd en de grond in werden geboord. Leuk hoor en bemoedigend voor de volgende deelemers aan dit ‘festival’.
Hoe durft deze jury haar besluitvorming te motiveren met een goedkoop verhaaltje over de coronapandemie? Was zij zo goed op de hoogte met het wel en wee van de kandidaten gedurende de afgelopen twee jaar? Of beschikt zij over paragnostische eigenschappen? Een klap in het gezicht voor de finalisten in het bijzonder en het concours in het algemeen. Over twee jaar weten we hoeveel averij Haarlem door dit alles heeft opgelopen.
Zoals Louisa al aangeeft, had de jury de drie kandidaten dan niet moeten toelaten tot de finale. Maar blijkbaar was het gezellig in het hotel en tijdens het diner. Nu kon er nog een extra avond gedeclareerd worden. Ik ben trouwens bang dat volgend jaar niemand zich als kandidaat aanmeldt.
Improviseren bij een 100 jarige film. Is deze opdracht dan wel creatief en vernieuwend? Het publiek wijst wel een winnaar aan. Helaas, dat publiek krijgt ook meteen te ‘horen’ dat het niet creatief en vernieuwend is… Gelukkig wel liefhebbers. Bijzonder dat een hoog niveau kennelijk uitsluitend afhangt van creativiteit en vernieuwing. Ik deel de mening dat de organisten/finalisten meerdere selecties hebben doorstaan. De jury heeft deze drie toegelaten tot de finale. Had dus nooit mogen gebeuren. Geen finale was pas ‘vernieuwend’ geweest,maar dat durfde de jury vast niet aan. In finales van wedstrijden hoort er een winnaar te zijn. Goed of minder goed gespeeld maakt niet uit. Een wedstrijd gaat om de vergelijking of de strijd tussen de deelnemers. En nu maar hopen dat het juryberaad unaniem was of ook weer een strijd onderling waaruit dit vreemde compromis voortkwam.
Wat een arrogantie van deze jury. Ieder oordeel zegt evenveel over de beoordelaar als over de beoordeelde. En zo misplaatst om de Covid-pandemie te gebruiken als een ‘verklaring’ voor het zogenaamd tekortschietende niveau van de finalisten. Juryleden, hoe zelfingenomen om collega’s op zo’n zure manier de maat te nemen.
Helaas valt niet te ‘controleren’ door degenen die NIET in de oude Bavo van Haarlem aanwezig waren op de finaleavond (waaronder schrijver dezes) of de jury het concreet wel bij het rechte eind had door geen prijswinnaar van de concourseditie-2022 aan te wijzen.
Immers de publieke omroep, of enige andere omroep, zond er geen live-verslag van uit zoals dit in vroeger tijden wél het geval was. Wat de landelijke en internationale betekenis en uitstraling van het improvisatieconcours zonder meer zou hebben versterkt, en horden orgelliefhebbers van binnen en buiten Nederland op hun wenken waren bediend.
Live-streaming van de finale via YouTube – een vaak opgezochte mogelijkheid bij orgelconcertorganisatoren in de afgelopen (hopelijk echt voorbije) coronaperiode – viel in geen velden of wegen te bekennen. Een gemiste kans ‘Haarlem’!
Dat de jury geen prijs heeft uitgereikt is niet alleen een blamage, en hierdoor een belediging, voor de drie finalisten. Maar het tast ook de reputatie van ‘Haarlem’ in niet geringe mate aan, evenals het oordeelsvermogen van de leden van de jury.
Immers, ware het niveau van de prestaties van uit twee voorrondes uitverkoren finalisten werkelijk zo belabberd geweest in het licht van de argumenten waarmee de jury achteraf de weigering van de prijstoekenning motiveert (zie boven), dan ware dit al in die voorrondes opgemerkt geweest waarop alarmbellen meteen aan het rinkelen geslagen zouden zijn. Echter niets van dit alles.
A propos, heeft de jury fundamentele aspecten van het musiceren op orgels te weten instrument-behandeling en ruimtelijke beheersing in hun (discutabele) oordeel eigenlijk wel meegenomen? Ik vrees van niet namelijk.