Op vrijdag 7 februari 2020 wordt het Bakker & Timmenga-orgel in de hervormde Gerturdiskerk te Baard weer in gebruik genomen. Het instrument uit is onlangs gerestaureerd door de orgelmakerij die het in 1888 bouwde.
advertentie
Het orgel is destijds nieuw gemaakt voor de uit 1876 daterende zaalkerk in het Friese dorp. Het instrument heeft acht registers op het manuaal en een aangehangen pedaal. Daarna heeft Bakker & Timmenga nog een aantal kleine reparaties uitgevoerd in 1918 en 1928. Het orgel verkeert nog in oorspronkelijke staat.
Restauratie
Een eerste restauratierapport is in 1996 opgesteld door orgeladviseur Jan Jongepier. Het heeft nog tot 2019 geduurd voordat er daadwerkelijk tot restauratie is overgegaan. Dit keer onder advies van Theo Jellema te Leeuwarden.
Werkzaamheden
De volgende werkzaamheden zijn uitgevoerd:
- De nog naar behoren functionerende balg met schepbalgen is ter plekke nagezien. Er is een nieuwe windmotor geplaatst in een nieuwe dempkist.
- Van het klavier was het overgrote deel van het ivoorbeleg los. Dit is verwijderd en opnieuw verlijmd. Het stootkussen is vernieuwd. De zijdelingse speling van de toetsen is verminderd. De bakstukken en lijsten zijn opnieuw in de was gezet.
- De mechanieken zijn nagezien waarbij alle abstractdraden vernieuwd zijn. De messing stiften zijn vernieuwd.
- De windlade is volledig gerestaureerd. De cancelkoppen zijn uitgelijmd met leer. Op de lade en onder de stokken zijn geweven ringen aangebracht. De messing pulpeetdraden en de leren pulpeten zijn nieuw. Het ventielbeleg is vernieuwd. In de lade zijn dillatatievoegen aangebracht om krimpschade in de toekomst zoveel mogelijk te beperken.
- Alle mechanieken zijn opnieuw ingeregeld.
- Het pijpwerk is schoongemaakt en uitgedeukt waar nodig.
- De intonatie is nagezien op gebreken.
De ingebruikname op 7 februari begint om 20.00 uur.
Dispositie
Manuaal C-f3
Prestant 8 – C-e1 front
Melophone 8 – C-H in combinatie met Prestant 8
Viola di Gamba 8 – C-H in combinatie met Bourdon 8
Bourdon 8 – C-H eiken
Octaaf 4
Violine 4
Roerfluit 4 – discant open, cilindrisch
Woudfluit 2 – geheel open, cilindrisch
Lege plaats
Pedaal C-c1
Aangehangen
Werktuiglijk register
Ventiel
Stemming: gelijkzwevend
Toonhoogte: a1 = 443 Hz
Bron:
– Orgelmakerij Bakker & Timmenga, Leeuwarden
– Het Historische Orgel in Nederland, 1886-1894, red. dr. Hans Fidom, Nationaal Instituut voor de Orgelkunst, 2007
