advertentie
J.S. Bach, Goldberg-Variationen in Alden Biesen
Luc Ponet, orgel
Uit “IV. Teil der Clavier-Übung”: Aria mit 30 Veränderungen, “Goldberg-Variationen”, BWV 988
Luc Ponet, Van Peteghem-orgel (1788), kerk van de Landcommanderij te Alden Biesen (B)
Label: Etoile Production
Bestelnummer: EDP0701
Speelduur: 74’36”
Boekje: 12 pagina’s (N, F, E)
Prijs: € 21,50
Muzikale interpretatie * * * * *
Programmakeuze * * *
Keuze van het instrument * * * / * * * *
Kwaliteit van de opname * * * *
Documentatie * * * *
Grafische vormgeving * * * *
[button link=”http://www.orgelshop.nl/orgelnieuws” target=”_new” style=”large” title=”BESTELSERVICE”][/button]
De Goldbergvariaties van Johann Sebastian Bach behoren ondanks de hoge moeilijkheidsgraad tot zijn meest geliefde composities. Veel musici storten zich vroeg of laat op dit werk. De lange lijst van geluidsopnamen blijft daarbij zeker niet beperkt tot het instrument waarvoor het werk geschreven is, het klavecimbel. Overdreven gezegd: je kunt de bezetting zo gek niet bedenken of er bestaat wel een opname van. Een van de mooiere ‘alternatieven’ is overigens de versie voor koperkwintet van Canadian Brass. Kortom, dit is muziek die wel tegen een stootje blijkt te kunnen (al zullen sommige puristen daar anders over denken). De toetsinstrumenten hebben wel de overhand in de catalogus en in die lijst staan ook diverse orgelopnamen, onder meer van Abram Bezuijen (Georgskirche Weener, D) en Jan Jansen (Domkerk, Utrecht).
Ook de Belgische organist Luc Ponet heeft zich de afgelopen jaren bezig gehouden met de Goldbergvariaties. Dat leverde in het voorjaar van 2006 een interdisciplinair concert op met muziek, beeldende kunst, literatuur en klassieke dans. Dat moet een boeiende avond zijn geweest! De nu besproken cd is later dat jaar opgenomen op dezelfde locatie, de kapel van kasteel Alden Biesen in Belgisch Limburg. In deze eenbeukige kerk staat een kleurrijk Van Peteghem-orgel uit 1788. Dit tweemanualige instrument zonder pedaal bezit 17 stemmen en heeft een uitgesproken zuidelijk karakter. In eerste instantie zou je dit instrument dus niet meteen met deze muziek associëren, maar dat blijkt mee te vallen. Vooral de dansachtige transparantie (à la Couperin) komt hier vanwege de heldere en boventoonrijke klank goed tot zijn recht. Toch zou ik op bepaalde momenten wat meer ‘Gravität’ wensen, ook al omdat Bach niet de melodie, maar juist de baslijn van de aria gebruikte als thema voor zijn variaties.
Het spel van Luc Ponet is zowel fijnzinnig als aanstekelijk en die aspecten zijn beide nodig in deze muziek. Een ander opvallend punt bij Ponet is zijn ongekunstelde wijze van musiceren. De muziek spreekt krijgt alle kans om voor zichzelf te spreken. Dat ik het korte gezang van de nachtegaal aan het begin van variatie 24 wat kitscherig vind overkomen, doet aan die constatering niets af.
De opname is aan de directe kant, maar dat heb ik niet als hinderlijk ervaren. Ik vermoed dat ook de relatief bescheiden afmetingen van de kerk (ten opzichte van het orgel) hierbij een rol spelen. De akoestiek is overigens erg fraai: niet te veel en niet te weinig.
Het drietalige boekje is zowel qua vormgeving als qua inhoud goed verzorgd. Luc Ponet geeft in een kort essay zijn visie op de Goldbergvariaties en een verantwoording van zijn keuze om deze muziek op (dit) orgel uit te voeren. Verder vinden we naast enkele foto’s een biografie van de organist en de dispositie van het orgel. Ook de gebruikte registraties zijn vermeld.
Samenvattend: een zinvolle aanvulling op de toch al vrij uitgebreide discografie van de Goldbergvariaties. Ook de interdisciplinaire benadering van deze (en andere) muziek zoals tijdens bovengenoemd concert is wat mij betreft iets wat meer navolging verdient. [JOOST VAN BEEK]
Meer informatie
[button link=”http://www.orgelshop.nl/orgelnieuws” target=”_new” style=”large” title=”BESTELSERVICE”][/button]
© 2008 www.orgelnieuws.nl
