De vermaarde serie Great European Organs van Priory Records nadert de 100ste aflevering. Door de jaren heen is de lay-out nauwelijks gewijzigd. De gehele serie overziende, krijg je de indruk dat een aanzienlijk deel van de Europese orgelschatten zich in het Verenigd Koninkrijk bevindt – bijna de helft van de serie is immers gewijd aan orgels van Albion. Je wordt aldus een beetje geprikkeld om vermaarde Europese instrumenten te bedenken die kennelijk geen prioriteit kregen boven Britse pierementen.
advertentie
Toch juichen we het onbevangen en onverhulde chauvinisme van Priory Records van harte toe: wie immers zou ons anders deelgenoot maken van al die omfloerste, intieme, orkestrale, idyllische, poëtische, eigenzinnige, on-vastelandse en impressionistische orgelklanken van Britse bodem? Het is ook al zo vermakelijk om kennis te nemen van de geschiedenis van zo’n kathedraalorgel. Bijvoorbeeld: met ‘tongue in cheek’ vermeldt het boekje dat Samuel Spofforth in 1861 als organist van Lichfield Cathedral een nieuw orgel krijgt met een zelfstandig pedaal. Spofforth belooft dan de onbekende orgelbouwer Holdich dat wanneer Holdich zoiets inderdaad gaat installeren, hij het als organist toch nimmer zal gebruiken! Latere veranderingen en uitbreidingen van het orgel worden aan de overkant trouwens meestal met trots vermeld als verbeteringen.
Het orgel in de prachtige Lichfield Cathedral heeft een veelbewogen geschiedenis en een bijzondere klank: uitgebreide strijkerskoren, roestbruine tongwerken en een eigenzinnige hoge stemming: ‘Old Philharmonic pitch’; a1= 453 Hz. Om zangers tegemoet te komen (zere keel!) werd de ‘New Philharmonic pitch’ a1= 439 Hz; een KNO-specialist financierde in 1895 een reeks concerten van The London Philharmonic op voorwaarde dat de stemming aldus zou worden aangepast!.
Martyn Rawles is een speler die hoorbaar een warme sympathie heeft voor de deze specifieke orgelcultuur met inbegrip van het landschap (Shropshire), Lichfield Cathedral, de Engelse negentiende eeuw, deze orkestbewerkingen en dit bijzondere orgel. Vooral de Elgar-bewerkingen met hun breed uitwaaierende en meanderende melodielijnen maken diepe indruk. Elgars Elegy klinkt als – en is wellicht – een In Memoriam. Spicers spannende werk evoceert de negentiende eeuw en zet tegelijkertijd een eigen toon. The Land of Lost Content is gebaseerd op een melancholiek gedicht van A.E. Housman dat de schoonheid Shropshire bezingt.
Rawles is een technisch en poëtisch bekwaam speler. Wie al veel vasteland in huis heeft, wage eens de oversteek naar het Victoriaanse en rurale Engeland van de negentiende eeuw. In Lichfield Cathedral valt van alles te genieten.
Great European Organs No. 87
Martyn Rawles plays the organ of Lichfield Cathedral
Procession Music from Drake (Stanford); Elegy (Elgar, arr. West); On hearing the first cuckoo in Spring (Delius, arr. Eric Fenby); An English Suite [Prelude,In Minuet Style, Saraband, Pastoral, Air, Frolic] (Parry, arr. Stockmeier); The Land of Lost Content (Spicer); Chaconne (Holst, arr. Ley); Sospiri (Elgar arr. Wills); The Coronation March (1911) (Elgar, arr. Brewer)
Label: Priory Records
Nummer: PRCD 1090
Opname: september 2012
Speelduur: 79’51
Prijs: € 18,50
[button link=”http://www.orgelshop.nl/orgelnieuws” target=”_new” style=”large” title=”BESTELSERVICE”][/button]
