Verschueren Orgelbouw rondde op 17 november jl. omvangrijke werkzaamheden af aan het Courtain-orgel uit 1793 in het Duitse Veldhausen.
advertentie
Jacob Courtain bouwt het instrument in de periode 1791-1793 voor de Evangelisch Reformierte Kirche in Veldhausen. De uit Frankrijk afkomstige Courtain verhuisde op een onbekend moment van Frankrijk naar Emmerich. Hij bouwde onder andere orgels voor Kleve, Veldhausen, Osnabrück en Oldeburg.
Zeer waarschijnlijk is ook het orgel van Schermerhorn van zijn hand. Helaas zijn de meeste orgels van Courtain verloren gegaan. Het orgel van Veldhausen bleef gelukkig voor een groot deel bewaard.
Paul Ott werkt in 1952 aan het Veldhausense orgel. Na een brand in de kerk is het orgel door Reil hersteld. Uiteindelijk wordt door Verschueren in 1991 een reconstructie doorgevoerd. Harald Vogel en Onno Wiersma treden hierbij op als adviseur.
Loodcorrosie
In de afgelopen jaren is bij regulier onderhoud geconstateerd dat ook het Courtain-orgel te maken heeft gehad met ernstige vormen van loodcorrosie. Niet alleen de conducten uit 1991, maar ook pijpvoeten van historisch pijpwerk blijken aangetast. Opvallend is dat ook een aantal historische kernen een ernstige mate is aantasting vertoont.
Werkzaamheden
Bij de recente werkzaamheden door Verschueren Orgelbouwer is het aanwezige pijpwerk van de laden genomen en is het hele orgel schoongemaakt. De aanwezige conducten zijn integraal vervangen waarbij een alliage van meer dan 10% tin is toegepast. Beschadigd pijpwerk is waar nodig hersteld. Aangetaste pijpvoeten en kernen zijn vervangen om zoveel mogelijk authentiek materiaal te behouden. Mechanieken zijn opnieuw afgeregeld. Ook is de windvoorziening opnieuw gebalanceerd.
Aan de intonatie is niets gewijzigd en alleen waar nodig geëgaliseerd. Tenslotte is het orgel opnieuw gestemd waarbij de toonhoogte en temperatuur (1/6 komma) ongewijzigd bleven.
De werkzaamheden zijn begeleid door Winfried Dahlke als adviseur namens de Evangelisch Reformierte Kirche.
Dispositie
Manuaal C-f3
Principal 8
Rohr Flute 8
Flute Traversière 8 discant
Petit Bourdon 8
Praestant 4
Quinte 3
Doublette 2
Quarte 2
Tertz 1 3/5
Mixtur IV 1 1/3
Cymbaal III 1/2
Trompet 8 bas/discant
Pedal C-g
Aangehangen
Toonhoogte: a1 = 466 Hz bij 18 C°
Winddruk: 88 mm WK
Stemming: 1/6 komma middentoon
Informatie met dank aan Johan Zoutendijk (Verschueren Orgelbouw, Ittervoort)
