In de eerste drie maanden van 2022 is door Flentrop Orgelbouw groot onderhoud uitgevoerd aan het hoofdorgel van de Grote of Andreaskerk te Hattem. Het orgel is op 23 april weer in gebruik genomen.
Het orgel werd In 1974 gebouwd door D.A. Flentrop. Het verving een orgel van A.S.J. Dekker uit 1928. De hoofdkas van het instrument werd in 1855 gemaakt door François Bernard Loret, orgelmaker te Mechelen, en geplaatst in de kerk van Waterloo (B). Eind jaren 60 van de vorige eeuw werd de kas zonder het binnenwerk aangekocht door de Hervormde Gemeente van Hattem.
Franse barok
De 19e-eeuwse hoofdkas werd uitgebreid met een rugwerkkas en geplaatst op een nieuw balkon. Het instrument werd gebouwd met mechanische tractuur en gebaseerd op de principes van de Franse barok.
Het orgel heeft drie manualen en pedaal, verdeeld over een Grand-Orgue, Positif en een Récit vanaf klein a. Het pedaal staat opgesteld in de hoofdkas achter de lade van het Grand-Orgue, gescheiden door een loopplank. Het pijpwerk van het Grand-Orgue staat opgesteld in C- en Cis-kant, met daartussenin op een verhoogde positie de windlade van het Récit.
In 2018 werden enkele tongwerkkoppen vervangen die door loodcorrosie waren aangetast.
Groot onderhoud 2022
Het groot onderhoud van 2022 omvatte een algehele schoonmaak van het pijpwerk en interieur.
De conducten waren ernstig aangetast door loodcorrosie en zijn bij deze gelegenheid geheel vervangen in een metaalsamenstelling met een hoger tingehalte. De leren stelmoeren zijn vervangen en de speelmechanieken opnieuw afgeregeld.
Er zijn geen wijzigingen aangebracht in de intonatie; de labialen zijn alleen gecontroleerd op een juiste aanspraak. De aangetroffen winddruk van 69 mm is gehandhaafd. De kelen en tongen van de tongwerken zijn gepolijst en ontdaan van alle vervuiling. Ook hier zijn intonatie en aanspraak gecontroleerd zonder wijzigingen in de aanleg.
In maart 2022 is het gehele orgel opnieuw gestemd en opgeleverd.
Heringebruikname
De heringebruikname van het orgel vond plaats op vrijdag 23 april. In een programma bestaande uit literatuur en samenzang werd het orgel bespeeld door de hoofdorganist van de kerk, Harm Jansen, en zijn collega’s Bert Gelderman, Jaap Neuteboom en Jaap Zwart.
Harm Jansen gaf een toelichting gegeven over de bouw van dit orgel. De werkzaamheden werden namens Flentrop Orgelbouw verder toegelicht door Rinus Koole.
Dispositie
Grand-Orgue C-g3
Bourdon 16
Montre 8
Bourdon 8
Prestant 4
Flute 4
Nasard 2 2/3
Doublette 2
Plein-Jeu IV
Cymbale III
Cornet V
Trompette 8
Voix humaine 8
Clairon 4
Positif C-g3
Bourdon 8
Prestant 4
Flute 4
Nasard 2 2/3
Doublette 2
Tierce 1 3/5
Larigot 1 1/3
Fourniture III
Cromorne 8
Récit a-g3
Bourdon 8
Cornet IV
Hautbois 8
Pedale C-f1
Soubasse 16
Flute 8
Bourdon 8
Prestant 4
Bombarde 16
Trompette 8
Werktuiglijke registers
Accouplement
Tirasse Grand-Orgue
Tirasse Positif
Tremblant
Gegevens met dank aan Flentrop Orgelbouw, Zaandam