Voor liefhebbers van wat minder bekende oude muziek heeft Brilliant Classics een box uitgegeven met een integrale van de klavecimbel- en orgelwerken van Johann Caspar Kerll (1627-1693).
advertentie
Mijn eerste kennismaking met de muziek van Kerll was op een cd uit 1996. Bert Matter demonstreerde de fraaie prestanten van het pas gerestaureerde Bader-orgel in Zutphen met de Passcaglia van Kerll. Wat was ik onder de indruk. Dat wilde ik ook spelen. De noten waren niet direct het probleem, maar zonder die zangerige prestanten en een forse dosis inlevingsvermogen was het lastig om het tot een muzikaal eind brengen.
Ruim vijf tien jaar later speelde Andreas Sieling een romantische Straube-versie van diezelfde Passacaglia op het Sauer-orgel van de Berlijnse Dom. Eerlijk gezegd bleef mijn kennismaking met Kerll tot deze twee beperkt. En ik zal vast niet de enige zijn …
Met deze Kerll-integrale is die leemte op te vullen. De eerste twee cd’s bevatten vrije werken die merendeels op klavecimbel worden gespeeld. Op de derde schijf staat de complete Modulatio organica. Dit werk bestaat uit acht Magnificats, zoals gebruikelijk gebaseerd op de acht psalmtonen. Kerll kiest ervoor iedere Magnificat op te knippen in kleine delen, in deze opname afgewisseld met het zingen van de lofzang.
Voor de opname is gekozen voor het Johann Ignaz Egedacher-orgel uit 1732 van de Pfarrkirche Mariä Himmelfahrt in Vornbach am Inn gekozen. Het is een mooi, helder klinkend instrument met Zuid-Duits temperament.
De integrale wordt overtuigend neergezet door Matteo Messori, een van de huismuzikanten van Brilliant Classics. Naast zijn verzorgde en muzikale spel geeft hij ook een uitgebreide en lezenswaardige toelichting op het leven en de muzikale nalatenschap van Kerll.
Erg boeiend zijn de Rycercata in Cylindrum en de Modulatio organica. In die laatste cyclus leer je ook een andere kant van Kerll kennen: niet alleen virtuoze fantasieën, maar een meer vocale kant waarin hij soms met retorische figuren werkt om de inhoud van het Magnificat te duiden. Ze bieden een staalkaart voor zijn overige werk, waarbij je in de diverse miniatuurtjes vooral vormen uit zijn canzones terug ziet komen. Blijkbaar was het voor hem ook een cyclus om terug te blikken.
De opname zelf lag al een kleine tien jaar op de plank. Goed dat deze nu beschikbaar is. Een prima uitnodiging om soms zelf iets van deze Zuid-Duitse componist op de lessenaar te zetten.
Kerll: Complete Harpsichord and Organ Music
8 Toccata’s; 6 Canzones; Ciaccona, Passacaglia; Capriccio sopra il duca; Battaglia, 4 Suites, Rycercata in Cylindrum phonotactium transferenda; Modulatio organica super Magnificat toni respondens
Matteo Messori, Johann Ignaz Egedacher-orgel (1732), Pfarrkirche Mariä Himmelfahrt, Vornbach am Inn (D)
Brilliant Classics – 94452, 3CD, TT 2:53:05, opname 08/2012, prijs cd € 13,99 | brilliantclassics.com / klassiek.nl
