Het mooiste compliment

Text Example

advertentie

Met Frans Brüggen’s Orkest van de 18de Eeuw reist een wonder van ingenieuze orgelbouwkunst mee – een orgelpositief van de miraculeuze Belg, Etienne Debaisieux. Het is een mini-instrument [Bourdon 8’, Flûte 4’, Flûte 2’] speciaal ontworpen voor ambulant concertgebruik.

‘Kleine Mozarts’ zijn het, die orgels van Debaisieux. Ze staan in kerken, concertzalen en bij musici thuis. Met orkesten vliegen ze van Amsterdam naar Tokyo en van Tokyo naar New York. Van concertzaal naar concertzaal. Soms zij aan zij met een Stradivarius viool uit de 18de eeuw.

Het ‘mini’ positief, het allerkleinste orgel van Debaissieux, weegt net zo veel als een volwassene [80 kg]. Het meet 1.17 x 0.55 x 0.78m en kan, ingepakt in een flightcase, elke reis doorstaan. http://users.skynet.be/orgues.debaisieux/

Het grootste orgel van Etienne Debaisieux telt 18 registers. Hij is dus de ware maker van het kleine en juist die specialiteit heeft hem befaamd gemaakt. En….. voor wie financiën een hinderpaal vormen levert de Belgische orgelbouwer een kant-en-klaar zelfbouwpakket.

“Le positif nouveau est arrivé! Il n’y a pas que le Beaujolais dans la vie”. Zo typeert Etienne niet zonder humor zijn jongste creatie. Die spreuk leek niet van toepassing in Madrid toen de flightcase met orgelpositief voor het Orkest van de Achttiende Eeuw op Barajas Airport, het Spaanse vliegveld arriveerde. Tegen alle regels in werd het orgeltje op zijn kop op de transportcar gezet en naar de douaneloods vervoerd. Waarschuwingen en aanwijzingen op de kist werden genegeerd.

Grote consternatie toen de fout werd ontdekt. Niemand mocht de flightcase meer aanraken. Deze bleef staan totdat een expert van de verzekering was gearriveerd. In bijzijn van getuigen werd de kist omgedraaid en geopend. Alle handelingen werden op video vastgelegd.

Bij Etienne Debaisieux ging de telefoon over. Een kort gesprek met Spanje. Hij glimlachte toen hij de hoorn weer neerlegde. Zijn positief mankeerde niets!

Twee dagen later begon de Spaanse tournee van het Orkest van de Achttiende Eeuw met twee uitverkochte optredens in Cuenca, op het festival Semana de Musica Religiosa Cuenca, samen met het Nederlands Kamerkoor http://www.semanademusicareligiosa.com , waarna optredens volgden in Valencia, Bilbao en Las Palmas. Achter het positief niemand minder dan Guy Van Waas, een befaamd virtuoos op klarinet en klavecimbel- en orgelspeler. Ook leider van het Les Agrémens ensemble en een gevraagd gastdirigent. De naam van Guy en zijn ensemble zijn dagelijks nieuws met een keur aan optredens in concertzalen en CD’s waarop hun uitvoeringen zijn vastgelegd. Een muzikaal wonderkind uit het mooie door golvende bossen omgeven Limelette. http://users.skynet.be/fa408058/cvgvanwaas.htm . De carriëre van deze muzikale tovenaar toont veel gelijkenis met zijn grote voorbeeld, Frans Brüggen. Liefde voor de muziek, passie voor oude instrumenten, die met een zo getrouw mogelijk klankidioom in authentieke uitvoeringspraktijk willen bespelen, bracht hen samen in het orkest. De ogen van Guy Van Waas beginnen te stralen als hij daarover spreekt. Enkele malen per jaar komen de leden van het orkest uit alle windstreken bijeen in Amsterdam. Ze repeteren dan in de Keizersgrachtkerk. http://www.bma.amsterdam.nl/adam/nl/groot/keikerk.html

Frans Brüggen kent iedereen nog van zijn eerste LP’s uit de 60er en 70er jaren met die toen verrassend nieuw klinkende oude muziek op blokfluit, het instrument dat daarvoor ‘bij het speelgoed’ lag. Brüggen verzamelde historische instrumenten en deed onderzoek naar de vroegere muziekpraktijk. Hij deed partituurvondsten en zorgde voor nieuwe muziekuitgaven. Zijn autoriteit snelde de wereld rond en leverde hem aanstellingen op als hoogleraar, o.a. aan de beroemde Harvard University, de nu 370 jaar oude Amerikaanse Universiteit.

Fluiten zijn net als orgelpijpen labiaalinstrumenten [dat zijn muziekinstrumenten waarbij een dunne luchtstraal tegen een scherpe rand, het labium wordt geblazen. Wie daar meer over wil weten kan op een interessante site van een oud-collega van mij Avraham Hirschberg – TU Eindhoven, veel over dit onderwerp lezen en zien http://nnvaq.tue.nl/fluit/fluit.html ].

Een orgeltje van louter blokfluitjes zou fraai klinken in ragfijne orgelstukjes van speciaal voor fluiten gecomponeerde orgelmuziek. Die verfijning heeft een charme en ingetogen klankschoonheid die een ander karakter van het orgel laten zien. Een orgel dat zich moeiteloos voegt bij de zilveren strijkklank van violen.

In een interview dat de dirigent enkele jaren geleden gaf werd hem de vraag gesteld: “Beschouwt u uw orkest als een instrument?”

Frans Brüggen keek de interviewer aan alsof hij diep in gedachten was toen hij antwoordde: “Ja, het is werkelijk een orgel, het is als de verschillende registers van een orgel”.

Is dit niet het mooiste compliment wat een orgelliefhebber over zijn instrument kan horen?

Op woensdag 26 april 2006 gaf Frans Brüggen met zijn Orkest van de Achttiende Eeuw en het Nederlands Kamerkoor een Mozart concert in de Grote Zaal van de bijna uitverkochte Philharmonie in Haarlem [De zaal van het Cavaillé-Coll orgel]. Het was het eerste optreden van een orkest van wereldklasse in deze nieuwe concertzaal. Op het programma: De Praagse Symfonie in D, KV 504 en de Mis in C major, KV 317 “Krönungsmesse”.

Een enthousiast en glunderend publiek in de pauze, minutenlange ovatie na afloop en een magnifieke toegift. Wolfgang Amadeus Mozart even in Haarlem – een verrukkelijk Achttiende Eeuws feest! [PETER JULIUS]

Klik hier om een reactie in te sturen voor de rubriek SCHERP