Olivier Penin, organist van de Sainte-Clotilde in Parijs, eert met deze cd zijn voorganger César Franck. Een hommage die de Franck-liefhebber onverwijld aan zijn cd-collectie mag toevoegen.
advertentie
De ruggengraat van het programma wordt gevormd door de drie Chorals van Franck. Wanneer het Penin gegeven wordt over een jaar of veertig de Chorals nog eens op te nemen, zou het me niet verbazen als hij voor een wat bezonkener benadering zou kiezen. Maar dan blijven de opnamen die hij als jonge hond van 35 gemaakt heeft monumentaal.
Vooral zijn vertolking van het eerste Choral heeft me bij de kladden gegrepen. Van de mythe van Franck als maître angelique laat Penin weinig heel. Door voortvarende tempi en lange spanningsbogen wordt zijn Premier Choral een zinderende brok muziek. Fascinerend hoe hij voor het slot geen ritenuto aanbrengt, maar juist nog meer gas geeft. Na de finale blijf je als luisteraar dan ook ademloos achter.
Maar ook zijn vertolking van het tweede Choral mag er zijn. Bepaalde passages deden me bijna denken aan de dans van de kuikens in de eierschaal uit de Schilderijententoonstelling van Moessorgski, zo vederlicht en sprankelend. Wel vind ik deze vertolking door de tempowisselingen die Penin aanbrengt wat minder evenwichtig dan die van het eerste Choral. Merkwaardig dat Penin in het derde Choral juist weer kiest voor een breekbaarder benadering dan veel luisteraars gewend zullen zijn. De melancholie van de koraalmelodie treedt daardoor veel meer op de voorgrond.
Penins aanpak van Franck deed me wat denken aan de manier waarop Riccardo Chailly Mahler benaderde. Tot verbijstering van het Concertgebouworkest zou je volgens hem bij de achtste van Mahler niet moeten denken aan Wagner en Bruckner, maar aan Bellini. Tot de ultieme Mahler leidde dat niet, maar wel tot een zeer memorabele Mahler.
Hetzelfde zou ik van Penins interpretaties van de Trois Chorals van Franck willen zeggen. Maar misschien moet de conclusie ook wel zijn dat die ultieme Franck gewoon niet bestaat. Franck heeft veel gezichten, lijkt ook de cover van de cd te willen zeggen, en het is best spannend als Franck je eens met de blik van Penin aankijkt.
De drie Chorals worden afgewisseld met motetten van Franck, uitgevoerd door het Ensemble Basilica. Prachtig! Wel een wat gespierdere koorklank dan we in Nederland gewend zijn, vibrato wordt niet geschuwd, maar wel zeer vocaal. Het is de sound van het Nederlands Kamerkoor uit de tijd van Felix de Nobel, die in Nederland nog maar zelden te horen is. Dat is niet alleen winst, maar ook verlies.
Het programma wordt gecompleteerd met twee motetten van Stephane Delplace, die me wat minder aanspraken. Wellicht speelt daarbij mee dat ze oorspronkelijk voor koor en piano geschreven waren. Op de momenten dat nu het orgel invalt, slibt de klank meteen dicht en ontstaan er amorfe klankblokken.
Jammer, en wat mij betreft ook onbegrijpelijk, dat het boekje alleen Franstalige tekst bevat. Dat is wel Frans, maar niet mondain. Desondanks: aanbevolen!
Hommage à César Franck
Olivier Penin, orgue
Ensemble Basilica
Marc Korovitch
Stéphane Delplace
Premier Choral FWV 38; Ave Maria FWV 62; Dexter Domini FWV 65; Deuxième Choral FWV 39 (C. Franck); Tenebrae factae sunt (S. Delplace); Lux aeterna (S. Delplace); Troisième Choral FWV 40; Domine non secundum FWV 66; Psaume 150 (C. Franck)
Label: Bayard Musique
Nummer: 308 472.2
Speelduur: 75’27
Booklet: 16 pagina’s (FR)
Prijs: € 18,90 (cd) / € 12,99 (mp3)
