Text Example

advertentie

De eersteling van Bierling met Bach op het gerenoveerde Flentrop-orgel in de de grote zaal van De Doelen in Rotterdam: orgelnieuws-recensent Arjen van Kralingen is er nogal positief over. ‘Wie kan aanvaarden dat muziek voor zichzelf spreekt en niet verstomt voor onze rationele overwegingen, kan zich laven aan een fris en fruitig Bachconcert uit een akoestisch prachtige concertzaal’. Vijf sterren. Tja, wat rest je dan nog als redactie…

In “Kaas” van Willem Elsschot stelt de vriend van Laarmans: “Kaas marcheert altijd, want eten moeten de mensen tóch.” Wat voor kaas geldt, geldt ook voor Bach. Bach marcheert altijd. Van de elf opgenomen werken zijn er overigens maar twee die we met zekerheid aan Bach kunnen toeschrijven. Hoewel Bierling daar wat ruimhartiger over denkt…

Bach op het Doelenorgel – dat was in lang vervlogen tijden de titel van een grammofoonplaat die Doelenorganist Arie J. Keijzer had gemaakt voor Disko Tiel. Keijzer speelde alle werken van Bach op het Doelenorgel in de jaren 1971 – 1974.

We zijn bijna veertig jaar verder en er is weer een ‘Bach op het Doelenorgel’. Niets voor puristen, hoewel? De chamades gaan niet open. En Bierling heeft een ragfijn toucher. Nu en dan kun je goed horen dat Bierling ook klavecinist is – en dat bedoel ik positief. De registraties zijn met grote zorg gekozen. En er valt natuurlijk ook veel te kiezen.

Bierling heeft de lichtvoetige ‘Acht Kleintjes’ geprogrammeerd. Ik heb ze zelden zo speels en zo onderhoudend gehoord. Mede dankzij de prachtige opname krijgt het Kleintje in F iets heel intiems. Tussen de niet heel diepgravende Acht staat de volgens Albert Schweitzer mooiste Partita uit de muziekliteratuur: “Sei gegrüßet” of, sinds Albert Clement, “O Jesu, du edle Gabe”. De eerste Variatie, een duo, is verrukkelijk kamermuzikaal geregistreerd. Bij sommige variaties moest ik me even te binnen brengen dat ik toch werkelijk het Doelenorgel hoorde.

Nog eens: wat een prachtige opname. Daar verbleekt de oude opname van Wijnand van Hooff (ook met Bierling) natuurlijk helemaal bij. We horen toch wel wat akoestiek. De Doelen is bepaald geen hooischuur. Ik heb het vorig jaar zelf kunnen constateren tijdens het memorabele concert van Olivier Latry. Gelukkig is het ook geen aan de opname kunstmatig toegevoegde akoestiek die we horen in Bach Volume I.

Een instrument als het Doelenorgel, daar hebben we er maar één van in ons land. ’t Is ook heel knap gebouwd met een speeltafel die zo ver van de ‘werken’ af staat. Een monument! Recent gerenoveerd onder leiding van iemand die toch meer ervaring met Friese dorpsorgels heeft: Jan Jongepier. Hij zal bij tijdens zijn adviserende werk vast af en toe kostelijk geimproviseerd hebben aan de vier klavieren van deze Rotterdamse reus.

Deze plaat is het eerste deel van een trilogie. We hebben nog zes Vivaldi-concerten en de Goldberg Variationen tegoed. Bierling eindigt met een wervelende vertolking van de Toccata aller Toccata’s.

Wie met verbeten eenkennigheid Bach op instrumenten van bepaalde orgelmakers wil horen, dol is op ‘verantwoorde’ uitvoeringen, geen vulstem meer in een Trio kan aanhoren omdat dat echt niet meer ‘mag’, wie een orgel als het Doelenorgel een wanprodukt in een inmiddels gedateerde stijl vindt, kortom, wie graag wat dwangmatig met muziek omgaat, moet misschien toch maar verder zoeken naar een plaat die een geruststellend keurmerkje draagt van een gerenommeerd musicoloog.

Wie kan aanvaarden dat muziek voor zichzelf spreekt en niet verstomt voor onze rationele overwegingen, kan zich laven aan een fris en fruitig Bachconcert uit een akoestisch prachtige concertzaal. Het boekje en het inlegwerk zijn ware kunstwerkjes. Verrassend mooi.

Ik wil wel de wens uitspreken dat er snel een plaatje komt met Dupré, Reubke, Liszt, Messiaen en meer van dat moois … dan kan het stof ook eens uit die chamades! [ARJEN VAN KRALINGEN]

Uitvoering * * * * *

Opname * * * * *

Bach by Bierling – Volume I

Programma: Toccata in G BWV 916, Praeludium et Fuga 6 in g BWV 558, Praeludium et Fuga 2 in d BWV 554, Praeludium et Fuga 4 in F BWV 556, Praeludium et Fuga 8 in Bes BWV 560, Partite diverse sopra “Sei gegrüßet, Jesu gütig”/ “O Jesu, du edle Gabe”, Praeludium et Fuga 3 in e BWV 555, Praeludium et Fuga 5 in G BWV 557, Praeludium et Fuga 1 in C BWV 553, Praeludium et Fuga 7 in a BWV 559, Toccata in d BWV 565 (J.S. Bach)

Label: Classical Records

Nummer: 196816082010

Speelduur: 67’50

Booklet: NE/EN

Prijs: € 17,50

[button link=”http://www.orgelshop.nl/orgelnieuws” target=”_new” style=”large” title=”BESTELSERVICE”][/button]