advertentie
De klanken van het oudste orgel van Nederland (1479) zijn sinds kort vastgelegd op cd. Een deel van het pijpwerk van het tot voor kort gedemonteerde instrument bleek in dusdanige staat te verkeren dat het mogelijk was om het in een bespeelbare proefopstelling tot klinken te laten brengen. De cd, opgenomen door Jos van der Kooy, wordt binnenkort uitgebracht op het nieuwe label www.Tuliprecords.nl
Een aantal registers uit het orgel van Peter Gerritz (15e eeuw) en Cornelis Gerritsz (16e eeuw) kon grotendeels worden opgenomen in een voorlopige opstelling van één manuaal en springlade. In het kader van het onderzoek naar de komende reconstructie van het gehele instrument zijn deze registers aangevuld door enkele ontbrekende of al te zwaar beschadigde pijpen te reconstrueren.
Door beperkte mogelijkheden van het ‘proeforgel’ is niet gekozen voor literatuur, maar juist voor improvisatie waarbij het laten horen van het klankeigene van het oude pijpwerk het voornaamste doel was. Wel vormde muziek uit Utrechtse manuscripten van rond de bouwtijd van het orgel de belangrijkste inspiratiebron voor Jos van der Kooy. Daarbij werd bewust niet gestreefd naar stijlzuiverheid; ook moderne vormen en idioom zijn toegepast.
Van der Kooy was blij met de uitnodiging om van het kasloze instrument een opname te maken. Hij vindt het fascinerend dat een dergelijk oud orgel weer tot leven komt nadat het meer dan een eeuw heeft gezwegen. ,,Dit is iets om heel erg zuinig op te zijn.’’
Het orgel is gebouwd voor de Nicolaikerk in Utrecht. Toen de kerk in 1886 een nieuw orgel aanschafte, ging het instrument van Gerritsz. naar het Rijksmuseum in Amsterdam. Dat museum gaf de kas in 1957 in bruikleen aan de Koorkerk in Middelburg. De overige delen lagen op verschillende plaatsen in het land in bunkers en forten opgeslagen.
De Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM) maakte deze maand bekend met de opbouw van het instrument in Lelystad bezig te zijn. Het is de bedoeling dat de orgelkas terugkeert naar Utrecht en daar met het binnenwerk wordt verenigd.
Aanbieding
Lezers van orgelnieuws.nl kunnen de cd alvast bestellen tegen een gereduceerde prijs. (uitlevering april 2008)
Labelinformatie
Tuliprecords.nl
Bestelnummer: TURE 185000
Prijs: € 18,50.
Links
Onderzoek naar oudste orgel bij RACM-Lelystad
© 2008 www.orgelnieuws.nl
