Op vrijdag 3 juni werd het Lohman-orgel in de Protestantse Kerk te Warmond opnieuw in gebruik genomen. Het orgel werd door de Flentrop Orgelbouw te Zaandam gerestaureerd en voorzien van een nieuw vrij pedaal.
advertentie
De firma N.A. Lohman & Zonen bouwde het orgel in 1842 voor het vorige kerkgebouw van de Warmondse protestanten. Het instrument kreeg 16 stemmen verdeeld over twee manualen. Het pedaal was aangehangen. In 1874 werd het orgel door de weduwe Schaaffelt (die de orgelmakerij van Lohman in 1860 overnam) overgeplaatst naar het huidige kerkgebouw. Of dat zonder wijzingen gepaard ging is niet bekend.
Bik
Orgelmaker P.C. Bik voerde in 1963 een restauratie uit, maar liet de oorspronkelijke aanleg niet ongemoeid. Behalve restauratie van de windladen en mechaniek werd de dispositie gewijzigd, de beide tongwerken vervangen, een pedaalkoppel Bovenwerk toegevoegd en werd een nieuw pedaalklavier met orgelbank geleverd.
Het Bovenwerk werd uitgebreid met een Quint 1 1/3 die op de plaats van de Echofluit 4 werd geplaatst, die op zijn beurt werd geplaatst op een pneumatische lade. De Viola di Gamba 8 discant werd met 24 tonen in de bas uitgebreid, ook hiervoor werd een pneumatische lade toegevoegd.
Het Pedaal werd verzelfstandigd door C-h van de Bourdon 16 van het Hoofdwerk op een pneumatische lade te plaatsen en zo als transmissionaire Subbas 16 op het Pedaal speelbaar te maken; voor de tonen c1-d1 maakte Bik nieuwe pijpen uit spaanplaat. Ten slotte werd ook de samenstelling van de Mixtuur gewijzigd.
In 1988 werden opnieuw werkzaamheden uitgevoerd door Bik.
Restauratie
Inmiddels was het orgel in slechte staat komen te verkeren. In 2012 stelde adviseur Willem Jan Cevaal een instandhoudingsplan op om het orgel te herstellen. Problemen werden met name geconstateerd in de windladen en de bij ingrepen die Bik in 1963 had gedaan. Het plan voorzag naast restauratie van het orgel in het terugdraaien van wijzigingen van Bik. Voor de uitvoering van de werkzaamheden werd opdracht gegeven aan Flentrop Orgelbouw te Zaandam.
Een van de consequenties van het plan zou dan zijn dat het orgel zijn zelfstandig pedaal zou verliezen. Uiteindelijk werden de middelen gevonden om het orgel te voorzien van een nieuw mechanisch Pedaal van drie stemmen in een kas achter het orgel: Subbas 16, Octaaf 8 en Fagot 16.
Het orgel onderging een restauratie van de windladen, waarbij de materialen uit 1963 (waaronder het verende sleepsysteem) werden vervangen in Lohman-stijl. De pneumatische bijladen van Bik werden verwijderd en het pijpwerk op zijn oorspronkelijke plaats gezet. De bas van de Viola di Gamba kwam te vervallen, evenals de Quint 1 1/3. De Mixtuur-samenstelling werd hersteld naar de situatie-Lohman. De beide manuaaltongwerken bleven wel behouden en zullen op termijn een intonatiecorrectie ondergaan om meer aan te sluiten bij het Lohman-karakter.
De orgelkas werd hersteld en door de firma Wolters en Ovink te Deventer opnieuw geschilderd. De in 1963 aangebrachte klavierbak werd verwijderd, de met ebben gefineerde en met ivoor ingelegde bakstukken werden hersteld. Het pedaalklavier werd nieuw gemaakt, evenals de registratuur van het Pedaal. De pedaalkoppel Bovenwerk uit 1963 kwam te vervallen.
Ingebruikname
Tijdens een feestelijke bijeenkomst werd het Lohman-orgel op vrijdag 3 juni weer in gebruik genomen. Onder meer werd het orgel bespeeld door de organist van de kerk, Roelof Assies, en schrijver en ‘ambassadeur’ van het Lohman-orgel, schrijver Maarten ’t Hart. De kerkelijke ingebruikname vond plaats tijden de dienst van de Protestantse Gemeente Warmond op zondag 5 juni.
Dispositie
Hoofdwerk C-f3
Bourdon 16
Praestant 8
Holpijp 8
Octaaf 2
Fluit 4
Quint 3
Mixtuur III-V bas/discant
Trompet 8 bas/discant – 1963
Bovenwerk C-f3
Fluit doux 8 bas/discant
Viool di Gamba 8
Praestant 4
Roerfluit 4
Echofluit 4 bas/discant
Woudfluit 2
Dulciaan 8 bas/discant – 1963
Pedaal C-d1
Subbas 16 – 2016
Octaaf 8 – 2016
Fagot 16 – 2016
Werktuiglijke registers
Koppel Hoofdwerk – Bovenwerk bas/discant
Koppel Pedaal – Hoofdwerk
Tremulant
Afsluiter Hoofdwerk
Afsluiter Bovenwerk
© 2016 beeld Protestantse Gemeente Warmond
