advertentie
Tweede Bach. – Bach was uniek. Of beter gezegd: is uniek. Bachs muziek is ongeëvenaard. Niemand heeft ooit datgene gepresteerd wat hij heeft gepresteerd. De hoeveelheid muziek die hij geproduceerd heeft en de kwaliteit ervan is zeer uitzonderlijk te noemen. Dat was toen zo en dat is anno 2012 nog steeds zo.
Maar is Bach zó uniek dat hij in de wereldgeschiedenis nooit meer geëvenaard gaat worden? Ofwel zou er ooit een tweede Bach opstaan? Die vraag stel ik mezelf. Het lijkt me bijna een onbetamelijke vraag. Bach staat voor iedere serieuze liefhebber van klassieke muziek op een enorm voetstuk. Waarom zouden we behoefte hebben aan een tweede Bach die concurreert met de meester aller tijden?
Of je nu behoefte hebt aan een tweede Bach of niet, feitelijk is het hoogst vreemd dat er nooit een tweede Bach is opgestaan:
? rond 1700 telde de wereldbevolking ongeveer 600 miljoen mensen. Dat is zo’n 8% van de wereldbevolking nu. Anders gezegd: anno 2012 zijn er ten opzichte van het jaar 1700 ongeveer 12,5 keer zoveel mensen op aarde;
? de gemiddelde levensverwachting lag rond 1700 tientallen jaren lager dan in het Westen van nu. Bach was met zijn 65 jaar meer uitzondering dan regel;
? destijds waren de opleidingsmogelijkheden veel minder toegankelijk dan in het huidige Westen (onder andere door het gebrek aan geld en een goede infrastructuur).
We hebben dus 12,5 keer zoveel mensen op aarde die ook nog eens tientallen jaren langer leven en met name in het Westen zijn de opleidingsmogelijkheden goed toegankelijk en van goede kwaliteit.
Statistisch gezien wordt het hoog tijd voor die tweede Bach. De generaties na ons zullen beoordelen of deze er ook gekomen is. Voorlopig studeer ik door aan de fameuze Passacaglia van de enige echte Bach. [MATTHIJS]
Matthijs Visscher heeft een grote hobby: klassieke muziek. Begon jong met het bespelen van het orgel en had plannen om van orgelspelen zijn werk te maken. Hoewel muziek voor hem bijna een eerste levensbehoefte is, heeft hij uiteindelijk gekozen voor het bedrijfsleven. Op Orgelnieuws.nl deelt hij regelmatig zijn gedachten over (orgel)muziek en het bijbehorende wereldje.
Wilt u reageren? Graag!
info@orgelnieuws.nl
REACTIES
Bach uniek …?
Wel, dan zijn Mozart, Haydn, Chopin, Schubert, Beethoven, Liszt, Wagner, Debussy, Richard Strauss, Mahler en Stravinsky zeker niet minder uniek.
Elke geschiedenisperiode heeft z’n eigen genieën gekend. Bach is ‘slechts’ populair en gewaardeerd geworden vanaf Mendelssohn, die in de vroege 19e eeuw Bachs Matthäus Passion dirigeerde .
Maar wat is die periode kort – bijna 200 jaar –, vergeleken met de terechte herwaardering voor bijvoorbeeld Purcell, Byrd, Monteverdi, Palestrina en andere componisten uit die tijd, om niet te vergeten het Gregoriaans … Dat Bach een voetstuk verdient valt buiten elke discussie, maar wat is zijn voetstuk in de lange traditie der genieën vanaf ca. 500 na Chr. tot nu toe?
En dan vergeet ik horden andere hoogbegaafde componisten, die allen zouden moeten passen in de eregalerij van bijvoorbeeld het Amsterdamse Concertgebouw.
Bach geniaal? Jazeker!
Maar dat zijn bovengenoemde componisten ook, elk in hun tijd. En dan heb ik er nog maar een paar uit de 20e eeuw genoemd.
Al vele jaren lang nemen we beleefd de hoed af (en hopelijk meer) voor al die componisten voor en na Bach, maar Johann Sebastian is ongeveer uitgeroepen tot de heilige van zo’n beetje alle (kerk-)muziek . Dit is, zeker met respect naar zowel Bach als zijn liefhebber(s), eigenlijk een tunnelvisie, waarin ik echt niet wil meegaan.
Denk eens aan de genieën van de Middeleeuwse Nederlandse school, en ook onze Sweelinck “deed het indertijd toch evenmin zo onaardig”, zoals we dit jaar terecht en ruimhartig willen weten!
Denk ook aan Messiaen, Britten, Hindemith, Stockhausen of neem Hugo Distler, die als Luthers kerkmusicus uniek was. Ik neem toch graag en van harte aan, dat onze Matthijs zich realiseert, dat er meer muzikaal begaafd (geniaal) leven is dan Bach alleen …
In onze toekomende tijd ben ik natuurlijk en beslist nieuwsgierig, welk genie nu weer komt bovendrijven, maar een tweede Bach lijkt me na de eerste Bach gewis minder geslaagd.
Daarmee geven we onze Leipziger Thomaskantor uiteindelijk niet het respect, dat hij op grond van zijn kwaliteiten terecht verdient! [KEES WEGGELAAR]
© 2012 www.orgelnieuws.nl
