advertentie
Het oktobernummer van Muziek & Liturgie is een achtenveertig pagina’s dik themanummer over de componisten Ralph Vaughan Williams en Herbert Howells, respectievelijk 50 en 25 jaar geleden overleden. Het geeft een boeiend overzicht van de twintigste-eeuwse ontwikkelingen in de Anglicaanse kerkmuziek.
Na een inleidend artikel over de negentiende-eeuwse Engelse kerkmuziek, bespreekt Sebastiaan ’t Hart het leven van ’the grand’old’ Vaughan Williams, de ‘componist met het onleesbare handschrift’ die een antwoord had op de tot dan toe vooral op de Duitse traditie gestoelde Engelse muziekcultuur. Wim Kloppenburg gaat in op de betekenis van RVW op de kerkmuziek. Vooral voor de Engelse ‘hymns’ was hij van grote betekenis: hij redigeerde ‘The English Hymnal’ en verzamelde en schreef hiervoor vele ’tunes’.
Vaughan Williams was bevriend met Herbert Howells, die net als RVW niet religieus was maar waarschijnlijk juist daarom in staat was de conservatieve Engelse kerkmuziek nieuw leven in te blazen. Peter Ouwerkerk schreef een artikel over zijn veelbewogen leven, waarin de plotselinge dood van zijn negenjarige zoon Michael hem, nadat hij tot zijn veertigste met name kamer- en symfonische muziek componeerde, aanzette tot het schrijven van vrijwel uitsluitend religieus repertoire. Deze muziek varieert van de eenstemmige hymn ‘Michael’ tot de Missa Sabriensis en het Stabat Mater, werken met de dimensies van Beethovens Missa Solemnis. Zeer veel werken schreef hij voor de Anglicaanse en Rooms-katholieke ‘services’ en ‘masses’, kerkmuziek die nog vrijwel dagelijks klinkt in veel Engelse ‘churches’, ‘chapels’ en ‘cathedrals’.
Verschillende orgelwerken van Herbert Howells behoren tot het vaste repertoire van Engelse en continentale organisten. Willem Jan Cevaal bespreekt er een aantal, ondermeer de tweede reeks ‘Psalm Preludes’ en zijn ‘First Sonata for Organ’. De vocale muziek van Herbert Howells wordt beschreven door Peter Ouwerkerk, met extra aandacht voor het psalmmotet ‘Like as the hart desireth the waterbrooks’ (Psalm 42). In dit werk herkennen we vele karakteristieken van de veelzijdige componeerwijze van Howells.
Naast deze artikelen over de twee belangrijkste twintigste-eeuwse Engelse kerkmuziekcomponisten een portret van Christiaan Winter, die een muziekbijlage componeerde bij Gezang 265. Hayo Boerema schreef een ‘heftige’ brief aan Winter voor de rubriek Spelenderwijs.
© 2008 www.orgelnieuws.nl
