In de parochiekerk van Sankt Florian am Inn (Oostenrijk) is dinsdag 15 augustus een nieuw orgel van Flentrop Orgelbouw in gebruik genomen. Het tweeklaviers orgel van veertien stemmen is in bouwwijze en klank gebaseerd op zestiende- en zeventiende-eeuwse orgelbouw.
advertentie
De kerk van Sankt Florian beschikte al over een orgel van Lachmeyer uit 1886 wat zich reeds een aantal jaren in slechte toestand op de koorzolder bevond. De eerste plannen om in deze orgelsituatie verandering aan te brengen ontstonden in het de begin van de jaren 90. Het zou nog even duren voordat de tijd rijp was voor nieuwbouw. Rond 2007 kwam project tot stilstand. Na wisseling van de leiding van de parochie in 2011 kon het orgelproject nieuw leven worden ingeblazen.
Het in de loop van de twintigste eeuw sterk gewijzigde Lachmeyer-orgel was inmiddels in dusdanige staat geraakt dat restauratie weinig zinvol werd geacht. Nieuwbouw maakte het bovendien mogelijk het orgel op een akoestisch gunstiger plaats bij het altaar aan de noorderlangszijde van het koor te plaatsen. Voor de nieuwbouw werden vijf orgelmakers uit Oostenrijk, Duitsland, Zwitserland en Nederland aangeschreven. De opdracht ging in maart 2016 naar Flentrop Orgelbouw te Zaandam.
Rond 1700
De dispositie van het nieuwe orgel werd samengesteld door Johannes Dandler, orgeladviseur namens het bisdom Linz. Voor de klank en de bouwwijze werd aansluiting gezocht bij de orgelbouw van rond 1700. Het houtsnijwerk uit lindenhout werd uitgevoerd door Johann Walbauer uit Furth/Göttweig, Niederösterreich. De kas kenmerkt zich door een geringe diepte, een vlak front en de plaatsing van alle labia van het frontpijpwerk op gelijke hoogte.
Het prestantenkoor is van gemiddelde mensuur, de twee hoofdwerkfluiten van wijdere mensuur; het Hauptwerk heeft daarnaast een wijd gemensureerde, vier sterke Cornet discant. De Cornet décomposé van het Brustwerk is eveneens in wijde mensuur uitgevoerd. Het pijpwerk van zeer hoog loodgehalte is op zand gegoten en gehamerd. Voor de windvoorziening is gekozen voor een ‘op muzikale wijze ademende’ wind.
Ingebruikname
De feestelijke ingebruikname vond plaats op het feest van Maria Hemelvaart, dinsdag 15 augustus. Tijdens de Festgottesdienst mit Orgelweihe werd het orgel bespeeld door Martin Rothauer-Kleeberger. Aan de dienst werd meegewerkt door het kerkkoor onder leiding van Johannes Dandler en Günter Pichler. Bij deze gelegenheid werd onder meer de Missa Brevis in C ‘Orgelmis’ K.259 van Mozart uitgevoerd. De dag werd omlijst met een folkloristische optocht, een open orgelmiddag, koffie, bier, wijn, lunch en een kinderprogramma.
Van het nieuwe Flentrop-orgel verscheen ook de cd ‘Die neue Flentrop-orgel Zu Sankt Florian am Inn, Pfarrkirche’, waarop Dick Koomans (een van de intonateurs) het orgel bespeelt in werken uit met name de zestiende en zeventiende eeuw. Het programma bevat werken van onder anderen Bach, Buxtehude, Kolb, Goudimel en Philips. Binnenkort meer over deze cd op ORGELNIEUWS.
Dispositie
Hauptwerk CD-d3, e3
Principal [8] – front
Großgedact [8]
Octav [4]
Gemshorn [4]
Qvint [3]
Superoctav [2]
Mixtur [IV] – op 1 1/3-basis
Cornet [IV] – discant, vanaf c1
Brustwerk CD-d3, e3
Gedact [8]
Rohrfloit [4]
Nasat [3] – vanaf c
Waldfloit [2]
Tertia [1 3/5] – vanaf c
Pedal CD-d1
Subbass [16] – hout
Werktuiglijke registers
Pedalkoppel Hauptwerk
Pedalkoppel Brustwerk
Tremulant
Toonhoogte: a1 = 440 Hz (bij 20 graden Celsius)
Temperatuur: 1/5 komma (pythagoreïsch) naar Arnolt Schlick (Mainz, 1511)
Winddruk: 58 mm waterkolom
Bron: Festschrift zur Weihe der neuen Flentrop-Orgel in St. Florian am Inn – 15. August 2017
© fotografie Günter Koglek en Günter Pichler, Sankt Florian am Inn
