Streamen en downloaden, de uitgave van orgelcd’s lijkt er nog steeds niet onder te lijden. ORGELNIEUWS verzamelde de zilveren oogst van de afgelopen maanden. Sommige vroegrijpe exemplaren zijn al eerder besproken, de andere oogstopbrengst leggen we hier nog eens op de toonbank.
advertentie
Je verwacht het niet: muziek van Jacob Bijster op orgels van Bakker & Timmenga. Zijn grote werken verraden, op z’n minst op dat been gezet door Franse titels als Deuxième Choral, een voorkeur voor de goût français. David de Jong koos desondanks voor zijn opname met volle overtuiging voor de Fries-Duitse romantiek van het orgel in de Sixtuskerk in Sexbierum en de kamermuzikale intimiteit van het eenklaviers orgel in De Knipe. Grote werken worden afgewisseld met kleinere en onbekendere werken.
Op het spoor van Bijster
Werken van Jacob Bijster (1902-1958)
David de Jong, orgel
Valeria Boermistrova, mezzosopraan
Bakker & Timmenga-orgel, Sixtuskerk, Sexbierum
Bakker & Timmenga-orgel, Nij Brongergea Tsjerke, De Knipe
Fantasie over ‘Komt nu met zang’ (1947); Variaties over ‘Komt, wilt u spoeden naar Bethlehem’ (1948); Deuxième Choral (1948); Variaties over ‘Stort tranen uit, schreit luide’ (1950); Passacaglia (1935/1954); ‘De morgenstond’ voor mezzosopraan en orgel (1938, niet gepubliceerd); Toccata (1951, niet gepubliceerd); Prelude en fughetta over ‘Vaste rots van mijn behoud’ (1957); Ricercare (1951)
Eigen uitgave – z.nr., TT 79’40, booklet 12 p. NE, prijs € 18,50 (ex. verzendkosten) | daviddejong.eu
Op de cd Toets en klepel zijn de historische orgels in de stad Gorinchem op cd vastgelegd. Het idee ontsproot eind 2017 uit het brein van de Gorcumse organist Nico Blom en (toen nog) stadsorganist van Gorinchem, Gerben Budding. Met stadsbeiaardier Henny Blom werd later ook het andere klinkend erfgoed van de stad bij het project betrokken. Behalve uiteraard het orgel in de Grote Kerk klinken de orgels van de Lutherse Kerk en de Dalemse Kerk, maar ook het Leeflang-orgel uit 1979 in de Johanneskerk. De muziek heeft veelal een link met Gorinchem.
Toets en Klepel
Gorcumse vestingklanken uit kerk en toren
Nico Blom • Gerben Budding • Henny Blom
Orgels Lutherse Schuilkerk, Johanneskerk, Grote Kerk en Dalemse Kerk
Carillon St. Janstoren
Serband met zeven variaties (Steenwick); Hollandsche Rhapsodie ‘Piet Hein’ (Van Anrooy/arr. Smits); Canon over de Avondzang (Bonefaas); Ein fest Burg ist unser Gott BuxWV 184 (Buxtehude); Allegretto Grazioso (Tours); Psalm 21 (Van Blankenburg); Psalm 29 (Van Blankenburg); Variaties in d KV 417b (Mozart); De Prelude, Lied en Variaties op een thema van Van Blankenburg (Budding); O Clemens, O Pia (Dallier); Couleurs du Choral (H. Blom); Partita over Psalm 77 (Budding); Offertoire in G uit opus 29 (Boëllmann)
PDR Records – z.nr., TT 78’33, booklet 36 p. NE, prijs € 15,00 | gerbenbudding.nl
Dit jaar vierde het het orgel in de Grote Kerk van Breda zijn gouden jubileum. Sinds de bouw in 1969 werd aan het orgel gerefereerd met de naam van de bouwer: Flentrop. De toenmalige titularis, de in 2008 overleden Jaap Hillen, heeft in de totstandkoming van het instrument zijn grote stempel op het instrument gedrukt. Daarom heeft men het ter plaatse goed geacht het orgel na vijftig jaar voortaan het Hillen-orgel te noemen. De huidige titularis, Aart Bergwerff, heeft voor het label Organroxx een cd ingespeeld waarin de jubilaris in een breed programma wordt tentoongesteld. Dat varieert van Bruhns tot Stravinsky en, met Manneke’s Pièce d’Orgue, werk van Bredase bodem. Bergwerff sluit af met Pour Notre Dame van Componist des Vaderlands Calliope Tsoupaki, waarmee niet alleen een link wordt gelegd met de actualiteit van de brand van de Notre-Dame in Parijs, maar ook met Onze Lieve Vrouw aan wie de Bredase kerk is gewijd.
Aart Bergwerff | 50 Golden Years
Hillen-orgel Grote Kerk Breda 1969-2019
Praeludium in G (Bruhns); Sonate II in c BWV 526 (Bach); Passacaglia in c BWV 582 (Bach); Andante con moto uit Symphonie 4 (Mendelssohn/arr. ?); Introduction et Allegro Moderato (Guy Ropartz); Pièce d’Orgue (Manneke); Berceuse et Final uit L’Oiseau de Feu (Stravinsky/arr. ?); Pour Notre Dame (Tsoupaki)
Organroxx – ORG 02, TT 65′, booklet 20+6 p. NE/EN, prijs € 15,00 | organroxx.com
Voor organist Minne Veldman is 2019 ook een feestjaar. Dit jaar viert hij zijn 25-jarig jubileum als organist. Bij deze gelegenheid bracht hij twee cd’s uit. In de Grote of Jacobijnerkerk te Leeuwarden werd een literatuur-cd opgenomen die we hier al eens hebben besproken. Voor deze cd met koraalbewerkingen van eigen hand werden vier orgels ingezet. De live-opnamen in Breda en Maassluis zijn gemaakt tijdens de Orgelfeesten van 2018 en 2019. Daar is Veldman ook te horen als begeleider van samenzang (met een wel heel hoog testosterongehalte).
Minne Veldman – Eigen koraalbewerkingen
Breda, Grote of Onze-Lieve-Vrouwekerk
Symfonische Fantasie ‘Grote God, wij loven U’ (met samenzang)
Leeuwarden, Grote of Jacobijnerkerk
Orgelkoraal ‘Here Jezus, om Uw woord’; Toccata Psalm 8 vers 1 ‘Heer, onze Heer, grootmachtig Opperwezen’; Inleiding, Variaties en Finale Psalm 111 ‘Looft, halleluja, looft den Heer’
Gorinchem, Grote Kerk
Fantasie ‘Op bergen en in dalen’; Orgelkoraal Psalm 16 vers 3 ‘Getrouwe Heer, Gij wilt mijn goed, mijn God’; Variaties ‘Loof de Koning, heel mijn wezen’
Maassluis, Groote of Nieuwe Kerk
Nocturne Psalm 4 vers 4 ‘Ik zal gerust in vrede slapen’; Fantasie en Fuga ‘Alle roem is uitgesloten’ (met samenzang)
STH Records – CD 1419182, TT 78’14, booklet 4 p. NE, prijs € 15,00 | minneveldman.nl
Peter Westerbrink heeft inmiddels het vierde deel van zijn serie ‘Tunder in perspectief’ bereikt. De tocht langs het werk van Franz Tunder en diens vroegere en latere tijdgenoten begon in 2014 in Norden. Voor deel twee ging Westerbrink naar Anloo en Noordbroek, deel drie speelt zich geheel af in Uithuizen. Ook voor dit vierde deel, anders dan de vorige delen een dubbelaar, gebruikt hij een Schnitger-orgel: dat van de Der Aa-kerk. Deze cd – en de hele serie – vormen een staalkaart van de orgelcultuur van de Hanze.
Franz Tunder in Perspectief 4
Orgelcultuur van de Hanze | Peter Westerbrink | Arp Schnitger-orgel Der Aa-kerk Groningen
Praeludium in g (2) (Tunder); Was kan unß kommen an für Noth (J. Praetorius); Es ist das heil vns komen her (anonymus/[Scheidemann]); Toccata [in e] (Weckmann); Es ist daß Heil uns kommen her (Weckmann); Toccata [in a] (Weckmann); Lucidor einß hütt der schaf (W.M. / Weckmann?); Es ist das Heil uns kommen her (Erich); [Magnificat VIII. Toni] (Anonymus); Toccata (Scheidemann); Von allen Menschen abgewandt (Decker); Von allen Menschen abgewandt (J. Praetorius); Praeludiu quarti Toni (W.K. / Wilhelm Karges?); Herr Jesu Christ du höchstes Gut (Scheidt); Herr Jesu Christ du höchstes gut (Anonymus); Fantasia ex. D (M: W: M: / Weckman?); Vater unser im Himmelreich (Praetorius); Praeambulum aus dem C (Anonymus); Was kan uns kommen an für Noth (in C) (Tunder?)
Stichting Internationale Orgelacademie Groningen – SIOG 201901, TT 70’49 + 74’47, booklet 32 p. NE/EN, prijs € 26,00 | peterwesterbrink.nl
Na meer dan een halve eeuw dienst te hebben gedaan als drieklaviers kathedraalorgel, was het Verschueren-orgel in de Roermondse bisschopskerk aan het eind van zijn latijn. Elektro-pneumatische perikelen en een achterkamertjesopstelling van een deel van het pijpwerk deden het orgel de das om. Toch was er nog voldoende bruikbaar materiaal om te komen tot een Verschueren 2.0. Het werd een fors, mechanisch, tweeklaviers orgel dat zijn inspiratie vond in het midden van de negentiende eeuw. De klassiek vormgegeven kas kon het nieuwe instrument ook nog eens herbergen zonder al te grote discrepantie tussen wat je ziet en wat je krijgt. Vaste bespeler Jean-Pierre Steijvers presenteert zijn nieuwe instrument met passend repertoire, waaronder een aantal werken voor vierhandig orgelspel, waarbij Hiroko Inoue bij hem op de orgelbank schuift.
Cor d’harmonie – Verschueren-orgel Sint-Christoffelkathedraal Roermond
Hiroko Inoue & Jean-Pierre Steijvers
Orchester Suite nr. 3 D Dur BWV 1068 (Bach, arr. Reger/Steijvers)l; Wer nur den lieben Gott lässt walten HoWV VIII.3 (Homilius); Wo Gott der Herr nicht bei uns hält (JT Krebs); Allegro molto uit Symphonie Nr. 40 in g moll KWV 550 (Mozart, arr. Van Oortmerssen/Steijvers); Christ lag in Todesbanden HoWV VIII.6 (Homilius); Christ lag in Todesbanden HoWV VIII.16 (Homilius); Sonate d moll für die Orgel zu 4 Händen und 4 Füssen, Opus 30 (Merkel); Studien für den Pedalflügel, Opus 56: Nicht zu schnell, Mit innigem Ausdrück (Schumann); Praeludium in c moll BWV 546, Fuga in c moll BWV 546 (Bach)
Stichting Renovatie Kathedraal Roermond – z.nr., TT 79’16, booklet 16 p. NE/EN, prijs € 10,00 | jpsteijvers.nl
‘Veelbelovend’ noemde ORGELNIEUWS-recensent David de Jong de eerste twee delen van Pieter van Dijks Bach-integrale vorig jaar. Een jaar verder is deel 5 bereikt, nu met voornamelijk koraalbewerkingen uit de Neumeister-Sammlung. Zoals in deze hele serie wordt het gelardeerd met onder andere praeludia en fuga’s en een triosonate. Ook hier mag weer het Van Hagerbeer/Schnitger-orgel van de Grote Kerk te Alkmaar gloriëren in de muziek van de Thomascantor.
Bach – Complete Organ Works 5 – Neumeister-Sammlung
Pieter van Dijk – Van Hagerbeer/Schnitger organ • Grote Kerk, Alkmaar
Passacaglia c-moll BWV 582, Sonate VI G-dur BWV 530, Fuga G-dur BWV 577, Pedalexercitium g-moll BWV 598, Praeludium et Fuga h-moll BWV 544, Toccata et Fuga d-moll BWV 538, Neumeister-Sammlung BWV 714, 719, 723, 737, 742, 751, 957, 1095-1120.
DMP-records – DVH 140301, 2cd, TT 80’12 + 80’28, booklet 16 p. EN, prijs € 25 | dmp-records.nl
