Woensdag 10 december was het precies 100 jaar geleden dat Olivier Eugène Prosper Charles Messiaen in Avignon werd geboren. Dit jaar werd hij herdacht met vele concerten, festivals en cd’s. De orgelnieuws-recensent bespreekt een zojuist uitgebrachte dubbel-cd met het laatste grote orgelwerk van deze grote Franse componist.
Olivier Messiaen – Livre du Saint Sacrement pour Orgue. Jolanda Zwoferink, St.-Martin-Dudelange-Luxembourg. 2CD ZWF3331560 € 29,95
Muzikale interpretatie * * * * *
Programmakeuze * * * * *
Keuze van het instrument * * * * *
Kwaliteit van de opname * * * * *
Informatie in het boeklet * * *
Grafische vormgeving (cd en boekje) * * * *
In 1984 voltooide Olivier Messiaen zijn ‘Livre du Saint Sacrement’ oftewel: ‘Het boek van het heilig sacrament’. Het betreft een cyclus van achttien korte en soms ook langere composities. De eerste vier delen zijn verklankingen van de aanbidding van Christus, die in de visie van de rooms-katholieke kerk aanwezig is in het Heilig Sacrament (voor de reformatorischen onder ons: de leer van de transsubstantiatie). Vanaf het vijfde deel worden episodes uit het leven van Christus uitgebeeld. Opvallend is dat vogelgeluiden een centrale rol spelen in de gehele compositie.
Vanzelfsprekend vraagt een integrale vertolking van dit stuk veel van de uitvoerder. Toch schrok de organiste Jolanda Zwoferink er niet voor terug om het complete werk op cd op te nemen. Ze trok de ‘stoute pedaalschoenen’ aan en toog naar Dudelange in Luxemburg om deze immense klus op het Stahlhuth-Jahnorgel te klaren. En dat ze die klus geklaard heeft, mag duidelijk zijn. Zwoferink heeft met deze opname een prestatie van formaat neergezet. Eén van de oorzaken van de hoge moeilijkheidsgraad van Messiaens muziek is het feit dat hij, onder meer in ritmisch opzicht, alles heel precies aangaf. Daardoor lijkt er weinig ruimte te zijn voor persoonlijke interpretatie. Zwoferink weet echter een eigen stempel te zetten op deze muziek, terwijl toch volledig recht wordt gedaan aan Messiaens bedoelingen. Ze speelt met veel overtuigingskracht en muzikaliteit en beheerst deze soms zeer abstracte materie geheel.
Opnametechnicus Aad van der Waal tekende voor de prachtige opname. Hij heeft een goede balans gevonden tussen detail en ruimtelijke weergave.
Een klein minpuntje betreft het booklet. Hoewel zeer fraai vormgeven met prachtige foto’s, ontbreekt helaas een Nederlandse vertaling. Om deze muziek goed te kunnen volgen, is goede informatie vooraf onontbeerlijk. Dan is het mijns inziens wel zo prettig wanneer je die in je eigen taal kunt lezen. [CHIEL JAN VAN HOFWEGEN]
© 2008 www.orgelnieuws.nl