Uitgerekend op de dag waarop terroristen in Brussel dood en verderf zaaiden, bracht de post een cd met de titel In omnibus requiem quaesivi. Het woord requiem op de cover in kapitalen, met op de achtergrond het tafereel Abend mit Wolken van Caspar David Friedrich …
advertentie
‘In alle dingen heb ik rust gezocht.’ Deze tekst is afkomstig uit het apocriefe bijbelboek Jezus Sirach. Het is een van de levensmotto’s van organist-predikant David de Jong. Het is ook de kapstok waaraan deze cd is opgehangen, met als middelpunt het Adagio uit de Derde Symfonie van Vierne – volgens De Jong hét adagio voor orgel. Denk nu niet dat De Jong een prettige potpourri van relaxte muziek heeft samengesteld. Nee, ook angst, rusteloosheid, strijd en dood zijn hier substantieel aanwezig. Neem bijvoorbeeld de onheilspellende sfeer in het dal van de schaduwen des doods uit Psalm 23 (Howells). Of de onrustig schurende modulaties van Tournemire – die overigens wel uitlopen op een huiveringwekkend rustgevende open kwint als slotakkoord. Majestueus kalm klinkt dan weer Flor Peeters’ verbeelding van de oceaan, met een constante puls die zowel kabbelende golfjes als de rollende branding oproept. Met een beetje fantasie waan je je even aan een Atlantisch fjord.
Johan G. Koers is als oud-leraar en mentor een belangrijke figuur in het muzikale leven van De Jong. Eerder zette De Jong samen met Dirk S. Donker een deel van Koers’ orgeloeuvre op cd en schreef hij er een artikel over in maandblad Het Orgel (te raadplegen via de website van de componist).
De aangrijpende Invocation pour ceux qui sont en deuil is een hommage aan een jonggestorven vriend. Na een heftig begin, waarin de hemel enkele keren stevig wordt aangeroepen, fungeert de melodie van O Traurigkeit, o Herzeleid als basis voor een soort treurzang. Maar de dood heeft niet het laatste woord: met een ijl en breekbaar In Paradisum eindigt het werk in hemelse rust.
De Jong vertolkt zijn programma, met daarin ook een knappe eigen compositie, vol overtuiging op het Adema-orgel van de Basiliek in Raalte. Net als De Jong heb ik dit orgel leren kennen via Toon Hagen, zij het niet via het inwijdingsconcert maar via de cd Prière. Ik deel zijn bewondering voor dit instrument met zijn warme grondstemmen, fluwelen strijkers en ronkende tongwerken. Het is uitermate geschikt voor dit repertoire.
Afrondend: David de Jong heeft het zichzelf en de luisteraar niet gemakkelijk gemaakt. Voor fijnproevers en doorzetters valt er echter veel te ontdekken en te ervaren. Daarom kan ik deze cd met een gerust hart aanbevelen.
In omnibus requiem quaesivi
David de Jong – Adema-orgel Basiliek van de Heilige Kruisverheffing Raalte
Lied to the Ocean (Peeters); ‘De moerbeitoppen ruischten’ – Adagio voor orgel (De Jong); Cyprès (Saint-Saëns); Adagio uit Symphonie No. 3 (Vierne); Psalm-Prelude Op. 32 No. 3 (Howells); Invocation (Koers); Agnus Dei (Martin); Fantaisie Paraphrase uit L’Orgue Mystique No. 27 (Tournemire); Le Mystère de la Sainte Trinité (Messiaen).
Label: Tuliprecords.nl
Nummer: TURE201522
Speelduur: 79’48
Booklet: 16 pagina’s (NE/EN)
Prijs: € 12,50
Bestellen
www.daviddejong.eu
