Het orgel in de Oude Kerk in Barneveld is donderdag 12 april opnieuw in gebruik genomen. Orgelmakerij Reil uit Heerde voerde vanaf 2009 in twee fasen herstelwerkzaamheden uit aan het achttiende-eeuwse instrument.
Oorspronkelijk werd het orgel van de Oude Kerk in 1765/66 gebouwd door Andries Paradijs en/of Johan Warner. In de loop der jaren werkten verschillende orgelmakers aan dit orgel waarbij de dispositie ook werd aangepast.
Door de firma Leeflang werd in 1956 de dispositie min of meer teruggebracht naar de toestand van 1766. Daarnaast werd het orgel toen ook uitgebreid met een vrij pedaal, waarvoor twee pedaaltorens naast het orgel werden geplaatst. Ook werd de windvoorziening vernieuwd naar toen geldende maatstaven; een bijzonder compacte windvoorziening zonder merkbare fluctuaties. In 1983 werden door de firma Leeflang verdere restauratiewerkzaamheden uitgevoerd waarbij de windvoorziening nog ongewijzigd bleef.
Fasen
In twee fasen zijn vanaf het jaar 2009 door Orgelmakerij Reil uit Heerde herstelwerkzaamheden uitgevoerd. De werkzaamheden stonden onder begeleiding van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Nadat reeds jaren plannen waren gemaakt, kon in 2009/2010 de oorspronkelijke opzet van een windvoorziening met spaanbalgen weer worden gerealiseerd. Hierdoor kon er – zonder verder iets te wijzigen – al een ruimer klinkend klankbeeld worden gerealiseerd.
Tweede fase
Op basis van het positieve resultaat van deze eerste fase, werd een plan voor een tweede fase gemaakt. Het orgel moest worden schoongemaakt, de mechanieken opnieuw ingeregeld en onder meer de pedaalpulpeten worden vervangen. Ook werd de intonatie geheel nagelopen waarbij de onderlinge verhoudingen van de diverse registers van Hoofd- en Rugwerk verder uitgewerkt konden worden. Een opvallend gegeven is dat dit instrument maar liefst over vier verschillende viervoets fluitregisters beschikt.
Het uit 1956 daterende Pedaal is klanktechnisch nu zo goed mogelijk aansluitend gemaakt aan dat van Hoofd- en Rugwerk.
Ingebruikname
De ingebruikname vond plaats met onder meer een concert door de vaste organisten Roelof van Middendorp en Ton Burgering. Toelichting op de verrichte werkzaamheden werd gegeven door Hans Reil van Orgelmakerij Reil uit Heerde, daarbij tijdens de klankdemonstratie geassisteerd door Henk van der Veen.
Dispositie
Hoofdwerk C-c3
Prestant 8 I-II
Holpijp 8
Octaaf 4
Blokfluit 4
Gemshoorn 4
Holpijp 4
Quint 3
Octaaf 2
Woudfluit 2
Sexquialter II bas/disc.
Mixtuur IV bas/disc.
Cornet IV disc.
Trompet 8
Vox Humana 8
Rugwerk C-c3
Holpijp 8
Prestant 8 disc.
Prestant 4 I-II
Roerfluit 4
Quint 3
Quint 3 disc.
Octaaf 2 I-II
Quint 1 1/2
Sexquialter II
Tertiaan II
Mixtuur II-IV
Dulciaan 8 bas/disc.
Pedaal C-d1
Subbas 16
Prestant 8
Roerfluit 8
Octaaf 4
Nachthoorn 2
Ruispijp IV
Bazuin 16
Schalmey 4
Werktuiglijke registers
Koppel Hoofdwerk+Rugwerk bas/disc.
Koppel Pedaal+Hoofdwerk
Koppel Pedaal+Rugwerk
Tremulant Hoofdwerk
Tremulant Rugwerk
tekst met dank aan Hans Reil, Orgelmakerij Reil B.V.
© 2012 foto www.orgelfoto.nl