Op vrijdag 14 december 2007 is het orgel van de Protestantse Kerk te Overlangbroek (gemeente Wijk bij Duurstede) na restauratie door de Gebr. Van Vulpen opnieuw in gebruik genomen. Van origine een huisorgel, vermoedelijk gebouwd rond 1770 door Albertus van Os, staat het sinds 1986 op de huidige locatie.
advertentie
Wanneer en voor welke locatie het orgel oorspronkelijk is gebouwd, is nog niet bekend. De stijl van het meubel en de ornamentiek wijzen op een Zuid-Nederlandse afkomst, bouwjaar rond 1770. Qua vormgeving vertoont het orgel overeenkomsten met het werk van de orgelmaker Ludovicus de Backer. Door recent onderzoek van de toonhoogte-inscripties van het oorspronkelijke pijpwerk is echter Albertus van Os (ca. 1700-1773) in beeld gekomen als mogelijke orgelbouwer.
In 1839 blijkt het orgel in het R.K. Seminarie Hageveld te Velsen te staan. L. van den Brink en Zonen, orgelmakers te Amsterdam, herstellen en wijzigen het instrument in dat jaar. In 1847 verhuist het orgel naar het nieuw gebouwde Seminarie Nieuw-Hageveld te Voorhout. Als orgelmaker P.J. Adema in 1878 een nieuw orgel bouwt voor het Seminarie, wordt het oude orgel door hem ingenomen en in 1881 geplaatst in de R.K. Kerk te Schagen. Daar wordt het in 1889 verkocht aan de firma Wed. L. Ypma te Alkmaar. Na herstel vindt het orgelpositief een plaatst in de kapel van de begraafplaats Sint-Barbara te Alkmaar. Ypma brengt dan een aangehangen pedaal (C-H) aan en vervangt een register door een Salicet 8 (vanaf c of c1). In die tijd moet ook de toonhoogte zijn verhoogd van kamertoon tot de thans gebruikelijk toonhoogte.
In 1964 komt het orgel in handen van een particulier. De firma Pels & Van Leeuwen voert een restauratie uit aan de mechaniek en de windlade. De windvoorziening wordt vervangen door een elektromotor en een nieuwe magazijnbalg. De oude balg blijft bij het orgel bewaard. Verder komt er een nieuw aangehangen pedaalklavier (van C-d1) met wellenbord, een nieuwe orgelbank en nieuwe, perspex registerplaatjes. De Salicet van Ypma wordt vervangen door een Sesquialter II discant. De registerkoppen worden vernieuwd.
De Hervormde Gemeente Overlangbroek koopt het orgel aan in 1986 en laat het op een nieuwe galerij plaatsen tegen de torenmuur van het 15e-eeuwse kerkgebouw. De orgelkast, gemaakt in eiken, wordt bij die gelegenheid wit geschilderd, de labia van de frontpijpen en het snijwerk voorzien van bladgoud.
In 2007 voert de firma Gebr. Van Vulpen te Utrecht een restauratie uit onder advies van Peter van Dijk. Naast algeheel herstel wordt een aantal aanpassingen uit 1964 vervangen door stilistisch beter aansluitende onderdelen. Zo zijn niet alleen het pedaalklavier, de orgelbank, de lessenaar, de registerplaatjes nieuw gemaakt, maar ook de Sesquialter II. De oude blaasbalg is na restauratie weer teruggeplaatst. De orgelkast en de (vergrote) orgelgalerij zijn door de firma H. van der Hijden te Nieuwegein opnieuw geschilderd in ongewijzigde kleurstelling.
Dispositie
Manuaal C-f3 (tot 1839 C-d3)
Holpijp 8
Prestant 8 discant
Octaaf 4 (vanaf c)
Fluit 4
Quint 3
Octaaf 2
Sesquialter II discant (2007)
Pedaal C-d1
Aangehangen
Toonhoogte: a=440 Hz
Stemming: Young (ca. 1800)
Winddruk: 55 mm waterkolom
