Orgeldeskundige, musicoloog en organist priester Jacob (Jaap) Spaans is in de vroege ochtend van maandag 23 oktober in een hospice in Amsterdam overleden. Dat maakte de oud-katholieke bisschop van Haarlem, mgr. Dirk Jan Schoon, gisteren bekend. Jaap Spaans werd 78 jaar.
advertentie
Jaap Spaans werd op 28 juni 1939 geboren in Amsterdam. Hij studeerde Theologie en Muziekwetenschappen aan de universiteiten van Amsterdam en Utrecht. Bij prof. dr. Jos. Smits van Waesberge specialiseerde hij zich in middeleeuwse muziek, bij prof. dr. Maarten Albert Vente verdiepte hij zich in organologie. Zijn orgelstudie volgde hij bij Piet Rippen en Haite van der Schaaf.
In 1963 werd Spaans organist van de Oud-Katholieke Kerk te Aalsmeer, Daarnaast werd in in 1969 aangesteld als cantor-organist van de Oud-Katholieke kathedraal te Haarlem. Beide functie hield hij aan tot 1973.
Jaap Spaans, afkomstig uit een niet-kerkelijk gezin met lutherse achtergrond, sloot zich uiteindelijke aan bij de Oud-Katholieke Kerk van Nederland en werd in 1975 priester gewijd. Hij was pastoor in achtereenvolgens Alkmaar, Dordrecht en Culemborg. Daarnaast was hij deken van het Metropolitaan Kapittel van Utrecht. Na zijn emeritaat vestigde hij zich in de pastorie van Aalsmeer.
Spaans was actief als orgelbouwkundig adviseur en secretaris van de Oud-Katholieke Orgelraad. In de periode 1988/1989 volgde hij een restauratiestage onder leiding van Klaas Bolt. Jaap Spaans was lid van het College van Orgeladviseurs in Nederland. Als adviseur was hij betrokken bij diverse orgelrestauraties.
Daarnaast was hij enige tijd voorzitter van het district Utrecht van de toenmalige Koninklijke Nederlandse Organisten Vereniging. Als redactielid werkte hij mee aan de totstandkoming van de de encyclopedie Het historische orgel in Nederland.
Spaans was een verwoed verzamelaar van toetsinstrumenten. Met name (drukwind)harmoniums, waarvan hij iets meer dan twintig in de Aalsmeerse pastorie had staan, hadden zijn interesse. Daarnaast had hij onder meer huispijporgels en klavecimbels. Als kunstliefhebber en -kenner zette hij zich ook bestuurlijk in voor het behoud van kerkelijke kunst.
Jaap Spaans overleed afgelopen maandag in een hospice in Amsterdam. Hij was al enige tijd ziek.
Op vrijdag 27 oktober wordt om 19.30 uur een avondwake gehouden in de Oud-Katholieke Kerk van de HH Petrus en Paulus te Aalsmeer, waar op zaterdag 28 oktober om 11.00 uur ook de uitvaartmis wordt gehouden. Aansluitend is de begrafenis op het kerkhof aldaar.
© 2017 fotografie Jaap Maars
