In 2006 werd de Brabantse Orgelfederatie opgericht, als een overkoepelend orgaan van Brabantse orgelkringen. Sindsdien coördineert en organiseert zij allerlei activiteiten om het rijke Brabantse orgelbezit in stand te houden en Brabantse orgelcultuur te bevorderen.
advertentie
Zo geeft de federatie advies aan kerkbesturen over orgelbeheer en organiseert zij voor organisten workshops over orgelonderhoud. Verder wordt, via de webstek en via het magazine ‘Brabants Orgelrijkdom’, allerlei informatie over Brabantse orgels en orgelzaken verstrekt. Tevens verscheen een fraai boek over de orgelmakers Loret.
Cd’s
Jaarlijks organiseert de federatie twee excursies waarbij waardevolle orgels uit de provincie worden bezocht. Aardig is dat bij elke excursie een cd wordt uitgegeven waarop de bezochte instrumenten te beluisteren zijn. Inmiddels zijn er 16 cd’s met opnamen van Brabantse orgels op de markt gebracht. Hierdoor kunnen we op een aangename wijze kennismaken met een gevarieerd orgelland.
Intstrumenten
Uiteraard zijn op de cd’s instrumenten van Brabantse orgelmakers te beluisteren, zoals ranke Van Hirtums, smeuïge Smitsen en stevige Vollebregts. Natuurlijk ontbreken topinstrumenten uit de provincie niet, zoals de Robustelly in Helmond (1772) en de Hocque/Heynemann van de St. Jan in Den Bosch (1620/1787). Maar ook worden minder bekende orgels bespeeld, zoals het Severijn-orgel in Cuijk (1640), de De Crane in Waspik (1766) en het Van Dinter-orgel in Nistelrode (1728). Die blijken niet minder boeiend te zijn. Prijzenswaard is dat tevens van twintigste-eeuws orgels opnamen zijn gemaakt, zoals de electro-pneumatische Verschueren in de St. Cathrien in Eindhoven (1936) en de neobarokke Marcussen uit Moerdijk (1964) die nu in Klundert staat.
Klankenpalet
Wie van een rijk en boeiend klankenpalet wil genieten, kan doormiddel van deze cd’s zijn of haar hart ruimschoots ophalen. En dat is maar gelukkig ook, want de ervaring leert dat lang niet alle orgels beneden de Moerdijk even toegankelijk zijn. Wie daar buiten kerk- of excursietijden een orgel wil bezoeken, moet zelf aan het adres van een pastoor, parochiebestuur of organist zien te komen, omdat zo’n lijst, zoals in Groningen, niet beschikbaar is.
‘Goedgekeurd’
Wanneer je eenmaal een adres gevonden hebt, is het nog maar de vraag of je op het gewenste instrument terecht kunt. Voor het bezoek aan een Smits-orgel werd mij, nadat ik was ‘goedgekeurd’ door de organist, door de parochie een contract toegestuurd waarin een vergoeding werd gevraagd van € 50 per uur. Met de nadrukkelijke vermelding: ‘verboden YouTube-filmpjes te maken’. Gelukkig was ik dàt niet van plan.
Orgeldag
Wellicht kan de federatie er voor zorgen dat instrumenten wat toegankelijker worden. Om te beginnen bijvoorbeeld tijdens een ‘Brabantse Open Orgeldag’. Liever niet op de tweede zaterdag van mei, want dan kunnen we al in Groningen, Friesland en Drenthe terecht. Misschien is de derde van augustus een idee: dan is er Open Orgeldag in Limburg – en kan het evenement, eventueel met medewerking van de Zeeuwen, uitgroeien tot een ‘Orgeldag Zuid-Nederland’.
Meer informatie
