In de derde aflevering van jaargang 2005 besluit orgeldeskundige Patrick Roose zijn verhaal over de Gentse orgels in de 19e eeuw “of het verhaal van een midlifecrisis in orgelland”. In de tweede helft van de 19de eeuw, met uitlopers tot aan het interbellum, zijn in Gent belangrijke romantische orgels gebouwd.
Het meest markante instrument is van de hand van Cavaillé-Coll (1856) en staat in de St.-Niklaaskerk. Philippe Forrest, een leerling van deze Parijse orgelmaker, vervaardigde in 1873 een drieklavierinstrument voor de augustijnenkerk in de Arteveldestad. De orgelmakersdynastie Van Peteghem sterft een stille dood maar toch bouwt Maximilien Van Peteghem nog enkele fraaie instrumenten w.o. een nieuw instrument in een oude orgelkas in de kerk van het groot begijnhof. Ook nevenfiguren als Vergaert en Deprez hebben in Gent instrumenten vervaardigd. Charles Anneessens verschijnt voor het eerst in Gent in 1882. Hij levert enkele instrumenten w.o. het thans erg vervallen orgel van de St.-Machariuskerk. Ook de Brusselse orgelmaker Pierre Schyven vindt in Gent een belangrijke werkterrein en bouwt instrumenten voor de karmelietenkerk en de St.-Annakerk: een pneumatisch instrument uit 1905. Deze beide instrumenten zijn uitstekend gerestaureerd door respectievelijk Jean-Pierre Draps en Paul Andriessen.
In een tweede bijdrage van dit septembernummer gaat organist Leon Bierens nader in hoe het grote Pierre Van Peteghem-orgel uit 1848 uit de Onze-Lieve-Vrouw-Sint-Pieterskerk te Gent te plaatsen is in de orgelgeschiedenis en welke betekenis dit orgel bezit in breder perspectief. Verder behandelt de auteur ook het gebruik van de registers op deze postklassieke instrumenten van de 19e eeuw.
Pascale Van Coppenolle, organiste in Vianden (Luxemburg) beschrijft in haar bijdrage het historisch orgelerfgoed van het Groot Hertogdom Luxemburg.
De Vlaamse minister voor monumentenbeleid heeft een vrij ongelukkig antwoord geformuleerd op een parlementaire vraag naar orgelrestauraties in Vlaanderen. De redactie van Orgelkunst kan zich in dit ministeriële antwoord niet vinden en noteert enig commentaar.
In de rubriek “orgelbouwactualia” worden instrumenten uit Dendermonde, Alken en Antwerpen belicht.
De actualia omvatten besprekingen van nieuw verschenen bladmuziek, CD’s en biedt een overzicht van nationale en internationale orgelevenementen, naast een orgelconcertenagenda en het internationaal overzicht van de hoofdartikels van binnenlandse en buitenlandse orgeltijdschriften.
In het septembernummer is heel wat prachtig fotomateriaal van Gérard van Betlehem gepubliceerd. Meer info: www.orgelkunst.be