De Duitse orgelmaker Jürgen Ahrend is donderdag 1 augustus 2024 op 94-jarige leeftijd overleden. Hij was een van de meest vooraanstaande orgelmakers van de afgelopen eeuw en beroemd om zijn restauraties van Noord-Duitse barokorgels, waaronder die in de Martinikerk in Groningen en de Jacobikerk in Hamburg.
Jürgen Ahrend werd op 28 april 1930 geboren in Geismar bij Göttingen (Duitsland). In 1946 begon hij als leerling bij orgelmaker Paul Ott in Göttingen. Daar ontmoette hij Gerhard Brunzema, met wie hij in 1954 de orgelmakerij Ahrend & Brunzema oprichtte.
Invloed
De firma vestigde zich in Leer-Loga in Ost-Friesland, een gebied in Noord-Duitsland met vele originele orgels dat grote invloed had op hun werk. In 1955 richtten zij hun eigen pijpenmakerij in waarmee zij de kwaliteit van historische pijpen wilden evenaren. In de beginjaren werkten zij intensief samen met de organoloog Cor H. Edskes uit Groningen.
Internationale aandacht
Ahrend & Brunzema vielen al snel op met hun restauraties van historische orgels, waaronder die in Westerhusen, Rysum en Krummhörn. Met het orgel dat zij in 1958 bouwden voor de Zorgvlietkerk in Scheveningen trokken zij internationale aandacht vanwege de kwaliteit en hun oriëntatie op de Noord-Duitse barokstijl.
Daarnaast bouwden zij diverse nieuwe instrumenten, het koororgel in de Walburgiskerk in Zutphen (1960), het transeptorgel in de Oude Kerk in Amsterdam (1965) en het orgel in de Doopsgezinde Kerk in Haarlem (1968). Ook restaureerden zij onder meer het orgel van Hofkirche in Innsbruck en het Müller-orgel in de Waalse Kerk in Amsterdam.
Jürgen Ahrend Orgelbau
Nadat Gerhard Brunzema in 1971 naar Canada vertrok, zette Jürgen Ahrend de orgelmakerij onder eigen naam voort.
Er volgenden vele prestigieuze restauraties, onder meer van het Hus/Schnitger-orgel in Stade, het De Swart/Van Hagerbeer-orgel in de Hooglandse Kerk in Leiden, en de Schnitger-orgels in de Martinikerk in Groningen, de Ludgerikirche in Norden en de Jacobikirche in Hamburg.
Ahrend bouwde ook nieuwe orgels voor onder andere de Hobbe van Baerdt Tsjerke in Joure (1978), het Musée des Augustins in Toulouse (1981), en de San Simpliciano in Milaan (1990).
In 2005 droeg Jürgen Ahrend de leiding van de orgelmakerij over aan zijn zoon Hendrik.
Onderscheiden
Voor zijn verdiensten op het gebied van orgelbouw en -restauratie werd Ahrend meerdere malen onderscheiden. In 1986 ontving hij de Staatsprijs voor Cultuur van de deelstaat Niedersachsen. In 2000 verleende Monash University Victoria (Australië) hem een eredoctoraat en in 2007 werd hem de Buxtehudeprijs van de stad Lübeck toegekend.
Een begenadigd orgelmaker is heengegaan. Zijn orgel in de Scheveningse Zorgvlietkerk was topklasse. Iedere zomer kwamen er gasten uit het buitenland langs, zelfs een keer een bus met organisten van Canada. Ik heb aan die bezoeken goede vriendschappen overgehouden.
Ahrend was bovendien een vriendelijke en zeer behulpzame man.
Hij ruste in vrede.
R.I.P , Jurgen Ahrend .
Mijns inziens de grootste orgelbouwmeester uit de 20e eeuw. Zijn orgels en restauratiewerkzaamheden zijn van een onwaarschijnlijk hoog artistiek en kwalitatief niveau. Gelukkig treedt Hendrik in de voetsporen van zijn vader. Ik wens de nabestaanden sterkte in dit verlies.
Quite a formidable amount of work done by this person,and his Company.
Must confess that being English I had not heard of his name until his death was mentioned on Mander Organ Forum.
The Dutch and North German organ schools are still completely unique for their organ masters and builders.
Freburg and Strasbourg stand out particularly for me.
I have bookmarked this site for future reference.
Best Regards to all the readers on this site.
De Stichting tot behoud van het Nederlandse orgel herdenkt Jurgen Ahrend als uitnemend restaurator van diverse Nederlandse orgels, hij zal in de orgelhistorie een blijvende eervolle plaats krijgen. Veel sterkte gewenst voor zijn nabestaanden.
Jürgen Ahrend was een van de allergrootste orgelbouwmaestro’s in de voortgaande eeuwen. In mijn beleving was hij de Arp Schnitger van onze tijd. Dat bv. het Groningse Martiniorgel als een van de mooiste in de wereld geldt is louter te danken aan Ahrends makelij- en intonatiekunst. Ik hoop van harte dat zijn orgels heel lang onveranderd blijven. Elke ‘verbetering’ zal nadien een verslechtering blijken te zijn. Hij R.I.P..
Dankzij hem is veel klankschoonheid bewaard gebleven. Wat een prachtige nalatenschap!
We zullen deze grote meester altijd in bewondering en dankbaarheid blijven herdenken! Hij ruste vrede.