Op dinsdag 11 januari is orgelpublicist en -journalist Gerco Schaap overleden. Hij was tientallen jaren verbonden aan maandblad De Orgelvriend, vanaf 1994 als eindredacteur. Gerco Schaap overleed na een ziekbed. Hij werd 65 jaar.
advertentie
Gerco Schaap werd op 9 juni 1956 geboren in Baarn. Na zijn studie aan de PABO ‘Jan van Nassau’ in Utrecht werd hij al snel werkzaam in de uitgeverswereld. Als redacteur van onder meer onderwijsboeken werkte hij bij de uitgeverijen Bekadidact en W. Versluys (thans opgenomen in ThiemeMeulenhoff).
Van hemzelf verscheen in 1981 in de reeks ‘Versluys basisinformatie’ boekje ‘Er staat een orgel in de kerk’, waarin kinderen worden meegenomen in de wereld van orgels en orgelmuziek.
de Orgelvriend
Gerco Schaap was 45 jaar betrokken bij de Orgelvriend. In 1976 maakt hij, samen met schoolvriend Ben Dikken, zijn debuut als auteur voor het maandblad met de serie ‘Reizend door het Nederlandse Orgellandschap’. Later trad hij ook toe tot de redactie, om vanaf 1994 de eindredactie van het blad te voeren.
In 1994 vestigde hij zich ook als zelfstandig redacteur, fotograaf en voice-over. Behalve over orgels en orgelmuziek schreef hij over klassieke muziek. Als recensent schreef hij onder meer voor OpusKlassiek en ORGELNIEUWS.
Piet van Egmond
Zijn fascinatie voor de muzikale nalatenschap van Piet van Egmond (1912-1982) leidde mede tot de oprichting van de Stichting Piet van Egmond Documentatiecentrum in 1986, waarvan hij sindsdien secretaris was. In 2003 schreef Schaap de lijvige biografie ‘Piet van Egmond. Een leven voor muziek.’
Britse orgelcultuur
Zijn voorliefde voor de Britse orgelcultuur stak hij niet onder stoelen of banken en deelde hij dikwijls ook via de kolommen van De Orgelvriend met het brede Nederlandse orgelpubliek. In 1993 nam hij het initiatief ‘The Beauty of the British Organ’: jaarlijkse, georganiseerde orgelreizen naar Groot-Brittannië. Lange tijd trad hij daarvoor ook op als reisleider, later als adviseur. Ook beijverde hij zich voor het werk van de Engelse organist en componist Percy Whitlock. Van 1998 tot 2017 was hij Vice-President van de Percy Whitlock Trust.
Niet alleen Engelse orgels lagen hem na aan het hart, ook zette hij zich in voor het behoud van het Steinmeyer-orgel in de Clemenskerk in Hilversum dat uiteindelijk een plaats heeft gekregen in Bussum.
Bescheiden
Gerco Schaap was ook actief als kerkorganist, hoewel hij daar altijd zeer bescheiden over was. Zo was hij organist van de Doopsgezinde Gemeente Baarn-Soest waar hij ook als kerkenraadslid betrokken was.
Vorig jaar werd bij hem kanker geconstateerd, de ziekte waaraan hij gisteren in een hospice in Soest overleed.
Binnenkort volgt op ORGELNIEUWS een uitgebreid in memoriam.
Ik condoleer zijn vriendin, alle vrienden, familie en bekenden (en orgelliefhebbers).
It came as a shock to learn of Gerco’s passing – on the day after Dr Francis Jackson for whom both he and Agnes had so much affection. He has done great service in encouraging with such enthusiasm the cause of the organ and engendered friendly bonds across Europe. How tragic that he should have only reached 65 years. We send our deepest sympathy and love to Agnes. Philip Lowe – Organist Rochdale Parish Church. Manchester UK
Annelies van der Schaaf-Bos schreef:
17 januari 2022 om 13.10
Wat een verdriet dat Gerco, zo’n bijzondere en rustige milde persoonlijkheid, die zijn vak tot in de toppen van zijn vingers verstond al zo jong moest sterven. Voor zijn partner Agnes Annes is het een ongekend verlies.
Door onze geweldige samenwerking heb ik gedegen herinneringen aan Gerco kunnen bewaren, vanwege zijn professionele redigeerwerk van de cd ‘Hommage’ Haite van der Schaaf.
In juni 2021 had ik nog het proosten en een etentje bij mij thuis georganiseerd ter afsluiting met ons vijven, die aan de cd met zoveel passie en plezier hadden gewerkt.
Dramatisch was een week voor dit heuglijke ‘dinertje’ de vreselijke ziekte kanker bij Gerco geconstateerd.
Diep respect en bewondering heb ik voor Gerco en Agnes gekregen dat zij deze onheilstijding die middag en avond stilletjes voor zich hebben gehouden, zodat die donkere schaduw onze gezellige bijeenkomst niet kon beïnvloeden.
Moge God mijn dierbare vriendin Agnes bij de uitvaart en voor de toekomst kracht, sterkte en nabijheid geven!
All of Gerco’s English friends and acquaintances will be shocked at this terrible news. I knew Gerco for 25 years and had many adventures with him in London, Malvern, York and Bournemouth. We send our love and deepest condolences to Agnes in her loss. Rest in peace, old friend.
Vliegend boven de oceaan en het overlijdensbericht lezende gaan mijn gedachten jaren terug.
In het begin van het CD tijdperk heeft Gerco voor mij, een aan de rand gehavende LP met de triosonates van Bach, gespeeld door Willem Hendrik Zwart op CD gezet. Een voor mij en een voor mijn zoon. Ik draai deze schijf regelmatig maar vanaf nu met andere gevoelens.
Wat een intens verdrietig en ingrijpend bericht! Wat zullen wij Gerco allemaal missen. Een vriendelijk en hartelijk mens, altijd druk met alles rondom orgels, organisten, muziek, reizen, in werk en in vrije tijd. En altijd tijd vinden om toch even een bericht te sturen of een betere foto te maken. Zijn stukken in De Orgelvriend en op Orgelnieuws, diepgaande interviews, verrassende recensies. We kunnen alleen met dankbaarheid terugkijken op zijn leven en wie hij was. Op alle orgelliefhebbers rust nu de taak om zijn arbeid voort te zetten. Moge hij rusten in vrede, gedragen door Hem die groter is dan ons gemis.
Ik ben dankbaar voor de contacten met hem die ontstonden na zijn boek over Piet van Egmond.
Met verdriet heb ik kennis genomen van het overlijden van Gerco. Er zijn zoveel goede herinneringen, wanneer ik aan hem terugdenk.
In de tijd dat er in de Meentkerk te Huizen nog concerten werden gegeven, toonde hij dikwijls zijn belangstelling door aanwezig te zijn. Je kon altijd rekenen op een vriendelijk -, zorgvuldig geformuleerd – en eerlijk commentaar. Door zijn bemiddeling was het mogelijk dat Zsuzsa Elekes en David Liddle er regelmatig concerten kwamen geven.
Gerco gaf mij gelegenheid om met een zekere regelmaat artikelen en recensies in De Orgelvriend te schrijven. Ik ben daar nog steeds erg dankbaar voor. Samen deelden we ook onze interesse en ons enthousiasme over de Engelse orgelcultuur. Daarover gesproken: het mag wonderlijk heten dat zijn overlijden zo kort na het verscheiden van de organist-emeritus van York Minster, Francis Jackson, komt. Voor deze organist en het orgel van York Minster koesterde Gerco grote bewondering. In een van de laatste telefoongesprekken die we hadden deelden we ons enthousiasme over de recente restauratie/reconstructie van dit imposante instrument.
We zullen Gerco gaan missen. Een hartelijk meeleven voor Agnes en allen die hem lief waren!
Gerco was als adviseur de laatste jaren nauw betrokken bij de organisatie van de jaarlijkse orgelreizen naar Engeland, waarvoor hij in 1993 het initiatief nam. Hij redigeerde en produceerde de fraaie reisboeken, waarin zijn encyclopedische kennis over de Engelse orgels duidelijk werd. Ook zijn adviezen over de te bezoeken locaties en contacten uit zijn netwerk waren zeer waardevol.
Wij zullen hem zeer missen en wensen Agnes en familie en vrienden veel sterkte om dit grote verlies te dragen.
Wat een triest bericht. Gerco heeft heel veel betekend en heeft van De Orgelvriend een prachtig blad gemaakt, dat ik iedere keer verslind. Ook zijn gesprekjes met hem na afloop van een concert b.v. zal ik missen. Een rustige, prettige man waar niet alleen ik, maar ook vele andere orgelliefhebbers goede herinneringen aan hebben.
Met het heengaan van Gerco verliezen wij een bevlogen orgelambassadeur. In oktober 2020 kwam hij naar het gerestaureerde Steinmeyer-orgel in Alphen aan den Rijn. Ik heb toen voor hem privé het concert gegeven wat ik zou geven ter gelegenheid van de inspeling, maar wat slechts online kon doorgaan vanwege de coronacrisis.
Als toegift speelde ik toen op zijn verzoek de Melodia van Max Reger. Deze is te beluisteren op het YouTube kanaal van De Orgelvriend. Naar aanleiding van dit bezoek publiceerde Gerco een uitgebreid artikel over deze zo geslaagde restauratie in De Orgelvriend van januari 2021. Ook herinner ik mij de reactie van Gerco op mijn uitvoering van de Prelude en Liebestod van Wagner enkele jaren geleden: hij vertrouwde mij toen na afloop toe dat hij zelden zo ontroerd was geweest.
Ik wens zijn directe nabestaanden heel veel sterkte toe om dit enorme verlies te dragen.
Moge hij rusten in vrede.
Zojuist hoor ik van het overlijden van Gerco Schaap. Een schokkend bericht. Zijn directe naasten wens ik alle sterkte om dit verlies te dragen.
Op verschillende terreinen, maar steeds ‘des orgels’ heb ik hem mogen kennen. Als mede-oprichter van de Stichting Orgelprojecten Nederland en natuurlijk als redacteur van ‘De Orgelvriend’, dat onder zijn leiding een blad van statuur werd en waar ik van maand tot maand naar uit kijk. Gerco was bescheiden, innemend, iemand die goed kon luisteren, niet éénkennig gefocust op een stijl of persoon. Zijn artikelen en besprekingen waren altijd goed gedocumenteerd, zijn schrijfstijl levendig. In Gerco verliezen wij een plezierig mens, een overtuigd orgelliefhebber. Goed dat wij deze mens gekend hebben. Moge hij rusten in vrede.
Gerco Schaap was voor mij het prototype van een ‘Orgelvriend’, het blad en de stichting waar hij decennia lang aan verbonden was.
Het Schriftwoord uit Paulus’ brief aan de Filippenzen (Fil. 4: 5): ‘Uw vriendelijkheid zij alle mensen bekend’ was zeker ook van toepassing op hem.
Wij hebben die vriendelijkheid, maar ook zijn bevlogenheid met alles wat de orgelcultuur betrof, ook in het Haags Orgel Kontakt (HOK) mogen ervaren. O.a. met betrekking tot de activiteiten van het HOK rond het ‘Educatieve orgelproject voor de basisschool’ waarover hij een artikel in ‘de Orgelvriend’ publiceerde.
Zijn heengaan is een groot verlies voor de orgelwereld. Maar nog veel meer voor hen die hem nabij waren en die wij de steun van de Almachtige toewensen.
Wat verdrietig| Ik ben zelf lid van De Orgelvriend sinds 1980. Het blad heeft een grote ontwikkeling doorgemaakt en is geworden tot een mooi en professioneel magazine. Mede dankzij Gerco Schaap. Ik denk dat ‘De Orgelwereld’ een echte ‘Orgelvriend’ heeft verloren. Veel sterkte voor de familie.
Het bericht van het heengaan van Gerco ontroert me. Aan hem denk ik met genegenheid en dankbaarheid. Hij was een punctueel, zorgvuldig en deskundig eindredacteur van De Orgelvriend, dat onder zijn leiding uitgroeide tot een in brede kring gewaardeerd en gerespecteerd tijdschrift. Daarmee leverde Gerco een belangrijke bijdrage aan de orgelkunst. Zijn muzikale belangstelling en kennis was zeer breed georiënteerd: De Engelse orgelcultuur, Bruckner, Piet van Egmond, de jazz, en zoveel meer. Maar bovenal waardeer ik zijn gunnende vriendelijkheid, zijn loyaliteit, zijn warme belangstelling voor wie op zijn pad kwam. Agnes en ieder die hem nabij stond wens ik sterkte om dit grote verlies te dragen. Moge Gerco in vrede rusten. ‘Wie lieblich sind deine Wohnungen’ (Deutsches Requiem, Brahms).
Lang heb ik het voorrecht gehad Gerco Schaap te mogen kennen als een voortreffelijk eindredacteur van ‘de Orgelvriend’. Behalve een uitstekende samenwerking, al dan niet met ‘gezellig bijpraten’, heb ik Gerco als een bijzonder wijs, mild, en evenwichtig mens mogen kennen. Tegenstellingen in onze orgelwereld wist hij in zijn blad voortreffelijk, tactvol en vredelievend te verenigen, met een royale blik naar andersdenkenden. Alleen al de wijze manier, waarop hij geleidelijk aan zijn blad op een uitstekend niveau bracht met behoud van de ‘amateurvriendelijke’ mentaliteit, en door geleidelijke toevoeging van vakkundige medewerkers op een uitstekend niveau weten te brengen. Ook blijven mij uitstekende herinneringen bij van hem als reisleider van de ‘Engelandreizen’. Er is helaas een héél kostbaar mens van ons heengegaan … Zijn positieve doen-en-laten zal mij lang bijblijven. Moge zijn dierbaren Gods kracht en strekte ontvangen in het verwerken van dit verdrietige verlies.
Het overlijden van Gerco Schaap heeft mij overrompeld.
Ik had vrij veel contact met Gerco, een zeer toegewijd orgelliefhebber die we node zullen missen. Ik kende hem al heel lang en heb grote waardering voor zijn grote inzet en toewijding voor het orgel.
De orgelwereld wordt opnieuw geconfronteerd met een gevoelig verlies.
Allen die hem lief waren heel veel sterkte en steun toegewenst