Het Schölgens en Van den Haspel-orgel (1875) van de Grote of Johanneskerk in Lekkerkerk is onlangs door Orgelmakerij Reil uitgebreid met drie pedaalstemmen. Dinsdag 11 september wordt het vergrote orgel in gebruik genomen met een concert door organist Arie van der Vlist.
Het orgel van de Rotterdamse orgelmakers Schölgens en Van den Haspel werd in 1875 gebouwd als eenklaviers balustradeorgel met een aangehangen pedaal. Helemaal ongeschonden doorstond het de tijd niet. In 1907 verving Standaart de Quint 3’ door een Viola di Gamba. H. Vermeulen Orgelbouw uit Overschie voerde in 1939, 1949 en 1960 werkzaamheden uit waarbij onder meerd de Trompet verdween en de samenstelling van de Mixtuur en de Cornet werd gereduceerd.
In 1966/67 voerde Slooff Orgelbouw werkzaamheden uit waarbij opnieuw enkele wijzingen worden aangebracht. Onder meer wordt de bas van de Bourdon verzelfstandigd op het pedaal (de discant verdween), de Viola di Gamba wordt weer vervangen door een Quint 3 en een Trompet 8’ werd geplaatst. Voor de pedaaluitbreiding wordt de kas naar achteren uitgebreid.
Al eerder werd het uiterlijk van het orgel vereenvoudigd. In 1954 verdween veel ornamentiek vanwege modernisering van het kerkinterieur; wijzigingen die in 1980 werden teruggedraaid.
In 1990 restaureert Orgelmakerij Reil het orgel en breidt het uit met een Bovenwerk. Onder de restauratiewerkzaamheden vallen onder meer de reconstructie/vernieuwing van Bourdon 16’, Quint 3’, Trompet 8’, en Mixtuur-en Cornet-samenstelling. De Bourdon kwam werd op nieuw in de orgelkas geposteerd, nu horizontaal.
De in 1990 gereconstrueerde Trompet 8’ (op basis van het gelijknamige register van het Kam-orgel in Brielle) wordt in 2004 door Reil in de bas beleerd en bij de bekers ingekort.
In 2012 wordt het Pedaal verder uitgebreid met een Octaaf 8’, Octaaf 4’ en Fagot 16’. Omdat de Bourdon 16’ niet voldoende tot zijn recht kwam is het pijpwerk, samen met het nieuwe pedaalpijpwerk, geplaatst in een afzonderlijke kast achter de hoofdkas.
Op dinsdagavond 11 september wordt het werk overgedragen aan de kerkrentmeesters van de Protestantse Gemeente Lekkerkerk.
Organist Arie van der Vlist zal het orgel demonstreren in een kort, populair concert. Orgelmaker Hans Reil zal tekst en uitleg geven bij de uitgevoerde werkzaamheden. De avond begint om 20.00 uur. Vanaf 19.30 uur is er ontvangst met koffie en thee. De toegang is gratis.
Dispositie
Hoofdwerk
Bourdon 16 B/D
Prestant 8
Holpijp 8
Octaaf 4
Fluit 4
Quint 2 2/3 – 1990
Octaaf 2
Mixtuur III B – reconstructie 1990
Cornet VI D – reconstructie 1990
Trompet 8 B/D – 1990
Bovenwerk – C-f3
Roerfluit 8 – 1990
Gamba 8 – Violon Van Dam 1882 (Tzum), geplaatst 1990
Fluit 4 – 1990
Salicet 4 – 1990
Gemshoorn 2 – 1990
Pedaal – C-d1
Bourdon 16
Octaaf 8 – 2012
Octaaf 4 – 2012
Fagot 16 – 2012
Werktuiglijke registers
Manuaalkoppel – 1990
Pedaalkoppel
Trede Piano/Forte
Tremulant Bovenwerk – 1990
© 2012 www.orgelnieuws.nl
© 2012 fotografie Jan W. de Kok, Lekkerkerk